Làng Pèng là một ngôi làng nhỏ với 14 hộ dân người Dao đỏ thuộc thôn Khe Đóm, xã Phong Dụ Hạ, tỉnh Lào Cai, trong đợt mưa lũ do hoàn lưu bão số 10 đã phải hứng chịu trận lũ quét kinh hoàng chưa từng có ở mảnh đất này.
Vốn là ngôi làng nằm yên bình bên những đồi quế xanh bạt ngàn cách trung tâm xã hơn 13 km, vùng đất này đang có nhiều khởi sắc bởi thu nhập khấm khá từ những rừng quế. Bao năm qua, nơi đây chưa bao giờ xảy ra lũ lớn nghiêm trọng ít ai ngờ trận lũ năm nay lại tàn khốc đến thể. Chỉ trong chớp mắt, sau nhưng trận mưa xối xả kéo dài, cơn lũ quét đột ngột đổ xuống, cả làng đã chìm trong cảnh hoang tàn, đổ nát.
Khung cảnh còn lại Làng Pèng sau cơn lũ quét tàn khốc. Ảnh: Thu Nhài.
Theo người dân trong làng kể lại, khoảng 18 giờ tối ngày 29/9, một số người thấy nước khe suối bất ngờ dâng nhanh, dòng chảy cuồn cuộn đục ngàu, nước xiết mạnh, rít lên ồng ộc, dấu hiệu khác thường. Nhờ sự cảnh giác, các hộ dân đã kịp thông báo, hô hoán cho nhau di chuyển lên các khu vực cao để tránh lũ.
Thật may mắn, chỉ chưa đầy mười phút sau, dòng nước hung dữ ập xuống, quét sạch mọi thứ. Ba ngôi nhà kiên cố bị cuốn trôi hoàn toàn, những ngôi nhà khác đều bị bùn đất, cây cối, đá tảng tràn vào vùi lấp, hư hỏng nặng. Gần như toàn bộ gia súc, gia cầm, cùng lương thực, tiền bạc, vật dụng của bà con bị dòng nước cuốn phăng trong chốc lát.
Cây cối, bùn đất và những tảng đá lớn theo cơn lũ dữ xô xuống xóm làng. Ảnh: Thu Nhài.
Ông Bàn Tiến Lý ngồi thất thần nhìn về phía làng cũ, giọng xót xa: “Từ ngày cha ông mình lập bản đến giờ, ở Làng Pèng chưa bao giờ xảy ra lũ lớn. Vậy mà chập tối hôm ấy, mưa cứ xối xả như trút, nhìn xuống khe suối thấy nước dâng nhanh, chảy xiết khác thường, tôi vội giục vợ con chạy lên chỗ cao an toàn. May mà kịp, chứ chậm một chút chắc chẳng còn ai sống sót”.
“Chỉ sau ít phút, lũ đã ầm ầm cuốn theo bùn đất, những tảng đá lớn và cây cối lao vào những ngôi nhà, quét sạch cả nhà cửa, tài sản. Tiền vừa bán quế của ông Lý được hơn 230 triệu đồng cũng bị dòng lũ dữ cuốn đi. “Nhà cửa, vật dụng chẳng còn, trong tích tắc tôi và nhiều hộ dân ở đây trở thành trắng tay, mất hết, không còn gì”, ông Lý nghẹn ngào.
Nhà cửa bị tàn phá, nhưng may mắn không có thiệt hại về người. Ảnh: Thu Nhài.
Cơn lũ quét khủng khiếp tràn qua, để lại một Làng Pèng tan hoang, ngổn ngang bùn đất, những mái nhà đổ nát và ánh mắt thẫn thờ của người dân. Không còn chỗ ở, bà con phải rời khỏi làng, di chuyển xuống trung tâm thôn Khe Đóm tá túc trong nhà của anh em, người thân. Từ một bản làng yên bình bên con suối nhỏ hiền hòa, giờ đây Làng Pèng chỉ còn là bãi đất hoang lạnh lẽo, nơi người dân trắng tay, chẳng biết bao giở mới gây dựng lại được.
Ông Trần Đức Thịnh, Phó Chủ tịch UBND xã Phong Dụ Hạ chia sẻ: “Đây là trận lũ quét đầu tiên và cũng là nặng nề nhất từ trước đến nay tại Làng Pèng. Thiệt hại về vật chất thì chưa thể thống kê nhưng may mắn là bà con đã kịp thời sơ tán, không thiệt hại về người. Ngay sau thảm họa, xã đã huy động lực lượng công an, dân quân, đoàn thanh niên đến hiện trường hỗ trợ người dân di chuyển tài sản còn sót lại, đồng thời tổ chức thăm hỏi, động viên và rà soát, thống kê thiệt hại để có phương án hỗ trợ kịp thời".
Các lực lượng xuống hỗ trợ người dân tìm lại tài sản còn sót lại trong đống đổ nát. Ảnh: Thu Nhài.
Trong những ngày tới, chính quyền địa phương sẽ khẩn trương phối hợp với các ngành chức năng của tỉnh để bố trí nơi ở tạm. Đồng thời, kiến nghị hỗ trợ khẩn cấp về lương thực, nhu yếu phẩm cần thiết cho bà con.
“Trước mắt, ưu tiên hàng đầu là ổn định đời sống của 14 hộ dân, không để người dân thiếu ăn, thiếu chỗ ở, đặc biệt khi mùa đông sắp đến”, ông Thịnh cho biết thêm.
Sẽ còn rất lâu ngôi làng mới có thể trở lại thanh bình như trước. Ảnh: Thu Nhài.
Cảnh tượng tan hoang ở Làng Pèng là lời nhắc nhở đầy ám ảnh về sức tàn phá khôn lường của thiên tai. Dù mất mát rất lớn, nhưng việc tất cả người dân trong thôn đều an toàn là một điều may mắn. May mắn đó bởi chính tinh thần đoàn kết, sự cảnh giác, ý thức chủ động của bà con trong ứng phó với mưa lũ.
Mùa mưa lũ vẫn đang diễn ra khốc liệt ở nhiều nơi, những xóm làng chìm trong biển nước hay bị lũ ống, lũ quét tàn phá ngày càng nhiều. Bài học về sự cảnh giác sẽ không bao giờ hết tính thời sự để đảm bảo an toàn cho tính mạng người dân trong những trận thiên tai khó dự đoán.
Lũ đã qua, nắng đã trở lại nhưng với xã Phong Dụ Hạ nói chung và người dân Làng Pèng nói riêng, phía trước vẫn là vô vàn khó khăn. Người dân đang cần một mái nhà để trú ngụ, lương thực để sinh sống, con giống để gây dựng lại đàn gia súc, gia cầm.
