Lễ hội Yến sào Khánh Hòa và tri thức khai thác, chế biến yến sào Khánh Hòa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Ảnh: PC.
Tối 4/6, tại Quảng trường 2/4, (thành phố Nha Trang, Khánh Hòa), Công ty TNHH MTV Yến sào Khánh Hòa phối hợp Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa tổ chức lễ vinh danh Tri thức dân gian khai thác và chế biến yến sào Khánh Hòa và Lễ hội Yến sào Khánh Hòa là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là sự kiện sau khi Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ký quyết định đưa Lễ hội Yến sào Khánh Hòa và Tri thức khai thác, chế biến Yến sào Khánh Hòa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Sự kiện là hoạt động mở đầu trong khuôn khổ Lễ hội Văn hóa - Du lịch biển năm 2025. Lễ vinh danh nhằm khẳng định giá trị lịch sử, văn hóa, tâm linh của nghề yến sào đã tồn tại gần 700 năm trên vùng biển, đảo Khánh Hòa. Đây cũng là dịp tri ân thủy tổ, thánh mẫu và các bậc tiền nhân đã khai sáng, bảo vệ và phát triển nghề khai thác yến sào.
Lễ hội Yến sào được tổ chức hằng năm vào ngày 10/5 âm lịch. Lễ hội bắt nguồn từ tín ngưỡng thờ đảo chủ Thánh mẫu Lê Thị Huyền Trâm và các vị anh hùng khai nghiệp nghề yến. Qua thời gian, lễ hội trở thành biểu tượng văn hóa đặc sắc gắn với biển đảo quê hương.
Nghề yến sào đã tồn tại gần 700 năm trên vùng biển, đảo Khánh Hòa. Ảnh: PC.
Đây cũng là minh chứng cho nỗ lực bảo tồn di sản của tỉnh Khánh Hòa và cộng đồng làm nghề khai thác yến sào trên các đảo. Di sản yến sào không chỉ là giá trị văn hóa mà còn là nguồn lực kinh tế quan trọng. Nghề khai thác và chế biến yến sào đã tạo việc làm cho hàng nghìn lao động địa phương, góp phần phát triển kinh tế biển bền vững.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Tấn Tuân, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa khẳng định: "Ngành yến sào Khánh Hòa không chỉ là một ngành kinh tế đơn thuần mà đã trở thành thương hiệu quốc gia, đóng góp vào phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Sản phẩm yến sào Khánh Hòa ngày càng khẳng định được chất lượng và uy tín, trở thành niềm tự hào của người dân Khánh Hòa và của Việt Nam".
Nhân dịp này, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa Nguyễn Tấn Tuân kêu gọi Công ty Yến sào Khánh Hòa tiếp tục phát huy, xây dựng thương hiệu vững mạnh với tinh thần trách nhiệm cao, đồng thời nhấn mạnh cần phát triển bền vững, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, cải tiến kỹ thuật, nhằm xây dựng thương hiệu yến sào Khánh Hòa - Việt Nam xứng tầm danh hiệu.
Công ty Yến sào Khánh Hòa hiện đang quản lý hơn 40 đảo yến tự nhiên. Mỗi năm, đơn vị thu hoạch khoảng 6 tấn tổ yến thô. Hai nhà máy chế biến đạt tiêu chuẩn ISO và HACCP cho phép sản xuất hơn 60 dòng sản phẩm yến sào cao cấp. Các thương hiệu chủ lực gồm: Yến sào Khánh Hòa, Sanest, Sanvinest, Sanest Foods, Sanna... Sản phẩm yến sào Khánh Hòa hiện có mặt tại hơn 20 quốc gia và vùng lãnh thổ, chủ yếu tại các thị trường: Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ và Australia…
Bà Trịnh Thị Hồng Vân, Chủ tịch HĐTV Công ty Yến sào Khánh Hòa phát biểu tại lễ vinh danh. Ảnh: PC.
Lễ hội Yến sào Khánh Hòa và tri thức khai thác và chế biến yến sào Khánh Hòa được công nhận là Di sản quốc gia không chỉ là niềm vinh dự to lớn của tỉnh Khánh Hòa mà còn là minh chứng cho giá trị văn hóa, lịch sử và tinh hoa mà nghề yến sào đã hun đúc qua bao thế hệ.
Đây như lời nhắc nhở về trách nhiệm bảo vệ, gìn giữ và phát huy giá trị di sản, một phần không thể tách rời của bản sắc văn hóa, tâm linh và tín ngưỡng sâu sắc mà tổ tiên đã gìn giữ. Nhiệm vụ của cộng đồng là phải bảo tồn di sản sống mãi, vươn xa hơn, để những giá trị di sản quý báu này lan tỏa mạnh mẽ không chỉ đối với người dân Khánh Hòa và còn tới người dân, du khách trong nước và quốc tế.
Tại Lễ hội đã diễn ra chương trình nghệ thuật chủ đề “Tôn vinh di sản – Sáng mãi niềm tự hào”. Các tiết mục kết hợp giữa nghệ thuật truyền thống và hiện đại. Nội dung thể hiện hành trình hình thành, gìn giữ và phát triển di sản Yến sào Khánh Hòa qua các thế hệ.
Việc Yến sào Khánh Hòa được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là niềm vinh dự lớn của địa phương. Đây cũng là động lực để cộng đồng tiếp tục bảo tồn, phát huy giá trị di sản trong đời sống hiện đại.
Lễ hội Yến sào Khánh Hòa 2025 với các hoạt động tôn vinh bản sắc văn hóa và lịch sử vùng đất Khánh Hòa, bao gồm lễ tế cổ truyền tại đảo Hòn Nội, trưng bày ảnh ngành nghề yến sào, hội thi ẩm thực và chương trình nghệ thuật vinh danh Di sản văn hóa quốc gia yến sào.
