Người ta nói nhiều về “ý Đảng lòng dân” trong một không gian chừng mực nào đó nhưng chứng kiến sự vận hành của chính quyền 2 cấp ở Hà Tĩnh trong 5 tuần qua và đặc biệt cảm nhận về Đại hội Đảng bộ xã Trường Lưu hôm nay, chúng tôi mới thấy, họ - những người cán bộ, đảng viên, người dân nơi đây đang muốn làm tất cả những gì tốt nhất cho sự phát triển của vùng quê cách mạng anh hùng này.
Khát vọng đổi thay từ Đại hội
Trường Lưu là tên gọi hành chính của xã mới hôm nay nhưng cái tên đó đã có trong tâm thức từ lâu của lớp lớp nhiều thế hệ, là sự hợp nhất cho không gian của các xã Kim Song Trường, Thường Nga và Phú Lộc.
Khi hợp nhất Kim Lộc, Song Lộc, Trường Lộc của huyện Can Lộc cũ thành Kim Song Trường và nay có thêm Thường Nga, Phú Lộc thì người ta bảo, Trường Lưu hôm nay là tổng hòa của văn hóa, là tri thức, là cội nguồn, là niềm tin, khát vọng, là trách nhiệm để cho tổng Lai Thạch xưa của văn phái Hồng Sơn trỗi dậy cho phát triển.
Ra mắt Ban Chấp hành Đảng bộ xã Trường Lưu nhiệm kỳ 2025 - 2030. Ảnh: Thanh Nga.
Ông Phan Duy Đường không giấu nổi xúc động khi chứng kiến những bước ngoặt lịch sử của vùng đất này. Ông bảo, khi còn tên huyện Can Lộc, trên cương vị Tỉnh ủy viên, Bí thư huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện, cả Can Lộc đã tiếp nối truyền thống của vùng quê cách mạng, tiến hành dồn điền đổi thửa, đó là làm tốt công tác cán bộ, sẵn sàng thay ngay những người không vì dân mà phục vụ để khi tiếng lành đồn xa, đồng chí Phạm Thế Duyệt, Ủy viên thường vụ Bộ Chính trị, sau này là Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã về trực tiếp thị sát tại Can Lộc, kiểm tra từng việc làm của các xã vùng thượng can, trong đó có vùng Trường Lưu ngày nay.
Để rồi những tấm gương, những việc làm điển hình ngày đó đã được báo cáo, nhân rộng ra nhiều nơi. Không ít địa phương trong cả nước tìm về vùng đất này tìm hiểu, học tập, trong đó có Yên Định (Thanh Hóa), Yên Thành (Nghệ An), sau này trở thành những điểm sáng về chuyển đổi kinh tế nông nghiệp, trở thành những vùng đất trù phú, nông thôn mới phát triển của cả nước.
Ông Đường hôm nay dự Đại hội Đảng bộ xã Trường Lưu với nhiều tư cách, nhưng ông bảo, dù trên cương vị nào thì mình vẫn là người đảng viên của Đảng và luôn hướng đến những điều tốt đẹp nhất cho quê hương. Nhìn chặng đường đổi mới đi lên của vùng quê, ông bày tỏ, lớp trẻ hôm nay không ngừng phấn đấu để cho vùng đất này hồi sinh và phát triển mạnh về kinh tế, vững về chính trị, quốc phòng, an ninh.
169 đại biểu đại diện cho 1.527 đảng viên trong toàn Đảng bộ tham dự Đại hội. Ảnh: Thanh Nga.
Gặp chúng tôi tại Đại hội, GS.TS Nguyễn Huy Mỹ, người con của quê hương chia sẻ, vùng đất này nếu biết khai thác từ những trầm tích văn hóa về con người, về truyền thống hiếu học, về chí khí cách mạng thì những giá trị của cội nguồn sẽ vừa là lợi thế, vừa là “đặt bài” cho những người cán bộ hôm nay ra sức cống hiến để không thể hỗ thẹn với tiền nhân mà làm cho quê hương giàu đẹp, văn minh, hiện đại.
Ông Nguyễn Văn Hùng đứng bên cạnh tiếp câu chuyện của GS Nguyễn Huy Mỹ khi nhắc đến bài phát biểu của ông Hà Văn Trọng, Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy Hà Tĩnh tại Đại hội lần thứ Nhất nhiệm kỳ 2025-2030 Đảng bộ xã Trường Lưu. Ông Hùng cho hay, chăm chú nghe 15 bài tham luận của Đại hội, ông rút ra niềm tin và khát vọng của những cán bộ, đảng viên nơi đây, ai cũng mong muốn cho xã nhà phát triển thật sự không chỉ trong Nghị quyết mà lan rộng ra trong tư duy hành động đến những trường học, cánh đồng, làng quê...
Khi được hỏi, điều gì trong Đại hội khiến ông suy tư nhiều nhất, ông Hùng nói đó là những gì mà ông Hà Văn Trọng gửi gắm. Ông Hùng liệt kê một vài ý trong phát biểu của Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy rằng, Trường Lưu có truyền thống hiếu học và học giỏi, thời kỳ nào cũng có người thành đạt ở trong và ngoài nước. Vùng đất này có nhiều di sản văn hóa mang tầm vóc quốc tế và quốc gia nhưng hôm nay xã chưa có chiến lược động viên, khai thác một cách bài bản, lâu dài để phát huy, tạo nguồn lực chất lượng cao cho phát triển.
Bí thư Đảng ủy xã Trường Lưu Nguyễn Tiến Dũng phát biểu tại Đại hội. Ảnh: Thanh Nga.
Khẳng định ý kiến của người phát biểu chỉ đạo Đại hội là hoàn toàn đúng, ông Hùng cho rằng, những đường hướng trong Nghị quyết lần này của Đảng bộ xã Trường Lưu sẽ mở ra một trang mới cho phát triển. Chẳng hạn, giáo dục đào tạo sẽ được quan tâm nhiều hơn, có trọng tâm, trọng điểm, có cách làm mới để con em say mê học tập và không chỉ thoát nghèo mà biết làm giàu cho bản thân, gia đình và xã hội. Giàu ở đây không chỉ là kinh tế mà còn giàu nhân, giàu nghĩa, giàu tình.
Đề cập đến khai thác lợi thế của quê hương sau nhiều ý kiến của đại biểu dự Đại hội, ông Nguyễn Tiến Dũng, Bí thư Đảng ủy xã Trường Lưu cho rằng, sau khi sáp nhập thì Trường Lưu có nhiều dư địa cho phát triển. Chẳng hạn vùng Khe Lang, Cụp Bưởi sẽ có một giải pháp tổng thể cho kinh tế du lịch. Có thể thay thế phát triển trang trại chăn nuôi chỉ một vài hộ thì sẽ hướng đến làm bằng du lịch cộng đồng cho nhiều người cùng thụ hưởng.
“Chỗ này là dư địa, vấn đề còn lại là cách làm”, ông Nguyễn Văn Hùng chen vào, Bí thư Nguyễn Tiến Dũng tiếp rằng, thì cần lắm sự hy sinh của những người lâu nay đã và đang canh tác trên vùng đất đó nhưng chưa thực sự mang lại nhiều giá trị cho sự phát triển, là sự quan tâm nhiều hơn nữa của cấp trên để các đề án, ý tưởng tới đây của Đảng bộ được hiện thực hóa, là sự chung tay của nhân dân, trong đó con em xa quê hương mạnh dạn đầu tư những mô hình du lịch cộng đồng. Để từ đây thu hút khách thập phương tạo nên một chuỗi khép kín từ địa chỉ đỏ Ngã ba Đồng Lộc, khu di tích Trần Phú đến điểm tâm linh Chùa Hương Tích và điểm hẹn chính là những homestay Khe Lang, Cụp Bưởi của Trường Lưu.
Những người con của xã Trường Lưu về dự Đại hội chăm chú lắng nghe các bài tham luận của đại biểu và kỳ vọng vùng đất này sẽ có nhiều đột phá cho phát triển trong thời gian tới. Ảnh: Thanh Nga
“Đúng phải là như thế thật, những cái hồ tự nhiên rộng lớn chứa đựng nguồn nước sạch mát lành ấy của Khe Lang, của Cụp Bưởi không thể để những trang trại chăn nuôi làm ảnh hưởng cảnh quan, không gian mà cần những địa chỉ du lịch cho trải nghiệm, thu hút du khách, thu hút nguồn lực. Thử đặt ra, ngoài việc khai thác bãi tắm tự nhiên, chúng ta có thể tạo nên những hồ bơi nhân tạo ngay bên cạnh để cho chính người dân, con em trong vùng và khách thập phương sử dụng... hay những cách làm mới khác cũng đã tạo nên những giá trị cho vùng đất này”, ông Nguyễn Văn Hùng tiếp lời của Bí thư Nguyễn Tiến Dũng như thế.
Trường Lưu địa linh sinh tuấn kiệt, Lai Thạch thổ tú tụ anh tài
Một người con của quê hương nữa chúng tôi muốn nhắc đến là ông Bùi Đức Hạnh, nguyên Tỉnh ủy viên, nguyên Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch, nguyên Bí thư Huyện ủy Can Lộc. Ông Hạnh có nhiều bài viết ở các tờ báo trong đó có Báo Nông nghiệp và Môi trường và lần nào gửi bài, chúng tôi cũng cảm nhận được tình yêu quê hương và khát vọng trong ông về những gợi mở cho vùng quê văn hóa, cách mạng anh hùng bứt phá, phát triển.
Nhắc đến ông Hạnh, chúng tôi còn nhớ, thời gian ông làm Bí thư huyện ủy Can Lộc, một số cán bộ ở xã Kim Lộc vi phạm trong công tác quản lý đất đai, Báo Nông nghiệp Việt Nam (nay là Báo Nông nghiệp và Môi trường) đã có các bài viết đề cập đến. Khi được hỏi, "liệu ông có xử lý đến nơi đến chốn trước những sai phạm của cấp dưới không?", ông Hạnh không ngần ngại mà rằng, vẫn biết đấy là quê hương, là anh em, bạn bè nhưng không thể để một vài cá nhân ảnh hưởng đến một vùng đất địa linh nhân kiệt ấy. Sau phát biểu đó, ông Hạnh đã cho kiểm tra và giải quyết thấu đáo.
Trường Lưu sau hợp nhất có diện tích 50km2; dân số hơn 23.500 nhân khẩu. Đảng bộ đặt mục tiêu tốc độ tăng trưởng đạt trên 10%; thu ngân sách năm 2030 khoảng 60 tỷ đồng; thu nhập bình quân đầu người đạt 75 triệu đồng/năm; giá trị sản xuất trên đơn vị diện tích đạt 150 triệu đồng/ha; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm bình quân 0,2%/năm…
Có mặt tại Đại hội hôm nay, một lần nữa, gặp chúng tôi, ông Hạnh nhắc đến Trường Lưu với những tên tuổi như Nguyễn Huy Tự, Nguyễn Huy Oánh, Nguyễn Huy Hổ, Nguyễn Huy Quýnh, Phan Kính, Nguyễn Thiếp, Lam Kiều, Trà Linh, Hằng Nga, Thông Lưu… đã góp phần làm rạng danh quê hương và đất nước bằng trí tuệ, nhân cách và cống hiến của mình.
“Hôm nay, đứng trước trang sử mới, chúng ta, những người con của quê hương càng cần chung tay, đồng lòng gìn giữ và phát huy giá trị ấy”, ông Hạnh mong muốn.
Ông Hạnh cho rằng, không chỉ có mỗi chúng ta mà tất cả mọi người, thế hệ này đến thế hệ khác hãy cùng nhau vun đắp cho Trường Lưu phát triển từ tri thức, giàu lên nhờ học. Hãy để truyền thống hiếu học không chỉ là niềm tự hào mà còn là động lực đổi thay. Mỗi lớp người hôm nay chính là hạt giống cho ngày mai nở rộ. Một Trường Lưu xứng đáng là điểm sáng của đất học, nơi hội tụ của tinh thần khai sáng và những giấc mơ không giới hạn.
Người Trường Lưu nhiều thế hệ nối tiếp nhau chăm lo đèn sách, lấy khoai sắn thay cơm để nuôi khát vọng học tập, lập thân lập nghiệp, nhiều người thành đạt. Tiêu biểu là Giáo sư, Tiến sĩ Vật lý hạt nhân Nguyễn Đình Tứ (làng Nguyên Xá), nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp; Giáo sư, Tiến sĩ, Nhà giáo Nhân dân Trần Huỳnh, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Mỏ - Địa chất; Giáo sư Nguyễn Trọng Thụ - nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Y khoa Hà Nội (làng Yên Tràng); Giáo sư, Viện sĩ Nguyễn Huy Mỹ; Giáo sư Nguyễn Huy Hoàng (làng Trường Lưu)... và hàng trăm con em có trình độ, học hàm Giáo sư, Phó Giáo sư, Tiến sĩ đang làm việc trên nhiều lĩnh vực trong, ngoài nước.
Trường Lưu hiện có 27 di tích lịch sử văn hóa được xếp hạng, trong đó có 8 di tích cấp Quốc gia, 19 di tích cấp tỉnh. Đặc biệt, có 3 di sản được UNESCO công nhận là di sản thế giới.
Ngày 1/7/2025 thực sự một dấu mốc lịch sử quan trọng của cả nước, của Hà Tĩnh và của Trường Lưu. Và các ngày 7-8/8/2025 diễn ra Đại hội Đảng bộ xã Trường Lưu đã hoạch định những đường hướng chiến lược cho phát triển. Ở đó, người ta không quên công đức của các bậc tiền nhân, không vì những gì cha ông để lại để suốt ngày mài giũa mà thêm vào đó, những cán bộ, đảng viên và những người dân hôm nay sẽ luôn ý thức rằng sẽ không dừng bước mà luôn luôn hướng về phía trước để bước tiếp, viết nên những trang lịch sử vẻ vang của thời đại mới, thời đại của kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Đúng như Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã Trường Lưu đề ra hôm nay đã được 169 đại biểu đại diện cho 1.527 đảng viên trong toàn Đảng bộ biểu quyết thông qua. Những con số, mục tiêu đề ra có phần khô khan nhưng trong đó chất chứa những khát vọng của đổi thay, phát triển và cả những hoài bão làm nên một Trường Lưu mạnh giàu, không thể thua bầu, kém bạn ngay cả trong hiện tại và tương lai.
Đại biểu phấn khởi tham dự Đại hội Đảng bộ xã Trường Lưu. Ảnh: Thanh Nga.
Tầm vóc quốc tế, quốc gia
Đến Trường Lưu, điều làm nên sự khác biệt chính là di sản văn hóa đồ sộ “mang tầm vóc quốc tế và toàn quốc” như đánh giá của ông Hà Văn Trọng, Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy Hà Tĩnh trong phát biểu chỉ đạo Đại hội. Toàn xã hiện có 27 di tích lịch sử văn hóa được xếp hạng, trong đó có 8 di tích cấp Quốc gia và 19 di tích cấp tỉnh. Đặc biệt, địa phương có 3 di sản được UNESCO công nhận là di sản ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương, gồm: Mộc bản trường học Phúc Giang, Hoàng hoa sứ trình đồ và Văn bản Hán nôm làng Trường Lưu.
