Bộn bề mùa bão
Ảnh hưởng của bão số 10 đã phủ lên vùng đất Lào Cai một bầu không khí nặng trĩu. Suốt nhiều ngày, mưa không ngớt, từng đợt gió hun hút quất vào vách núi. Trời đất như đặc quánh lại, âm u và ngột ngạt, báo hiệu một đợt mưa bão kéo dài đầy thử thách đã và đang tới.
Gió quất từng hồi hun hút, rồi bất ngờ, lúc khoảng 16h30 ngày 28/9, một trận dông lốc tràn qua phường Lào Cai và phường Cam Đường. Những mái tôn bật tung, cây xanh bật gốc, đè lên những chiếc xe máy và ô tô đang đỗ ven đường. May mắn là không có thương vong về người, nhưng ánh mắt lo âu đã bắt đầu hiện rõ trên khuôn mặt người dân.
Hiện trường sạt lở tại xã Mỏ Vàng (tỉnh Lào Cai), đất đá từ taluy đổ tràn xuống đường sau mưa lớn, lực lượng chức năng và người dân đang kiểm tra, khắc phục để đảm bảo an toàn giao thông. Ảnh: Kiên Trung.
Mưa không ngớt suốt đêm hôm ấy. Từng đợt, từng đợt, nước đổ xuống như trút. Sang ngày 29/9, nước sông, khe, suối dâng nhanh. Nhiều tuyến đường bị chia cắt, nhiều khu dân cư ngập sâu.
Ở xã Mỏ Vàng, mưa lớn kéo dài đã khiến lúa trổ bông đổ rạp, cột điện ngả nghiêng, đất đá từ taluy ven đường sạt lở ầm ầm, có nơi sát ngay mép nhà dân. Trong vòng 24 tiếng, lượng mưa tại đây đã lên tới gần 200mm; ở những vùng phía Tây như Tà Si Láng, Làng Nhì, Suối Giàng, con số ấy còn vượt xa, có nơi chạm ngưỡng 348mm.
Nhiều diện tích lúa trổ bông tại xã Mỏ Vàng (tỉnh Lào Cai) bị đổ rạp sau những trận mưa lớn kéo dài do ảnh hưởng của bão số 10, gây thiệt hại nặng cho sản xuất nông nghiệp của người dân. Ảnh: Kiên Trung.
Từ phía thượng nguồn, Thủy điện Thác Cá 2 buộc phải xả lũ với lưu lượng hơn 4.000 m³/giây, khiến nước các khe suối dâng lên và chảy xiết dữ dội. Ngầm tràn Khe Nà, ngầm Giàn Dầu, thôn Trung Tâm đều bị nước cuốn, chia cắt. Ở Sài Lương 1, hơn 300m³ đất đá sạt xuống đường, giao thông tê liệt. Khu vực Thác Cá 1 ngập sâu, dòng nước đục ngầu cuồn cuộn lao đi, cuốn theo rác rưởi, cành cây, cả những mảnh đời đang chênh vênh trong bão lũ.
Làng bản chìm trong biển nước
Thôn Bản Bến, xã Việt Hồng là một trong những nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. “Chiều 29/9, trời vẫn chỉ mưa lất phất. Nhưng khoảng 15h, nước lũ bất ngờ đổ về. Mạnh nhất là tầm 16h30 đến 17h. Nước lên nhanh lắm, ngập hết lên ruộng vườn, nhà cửa. Tài sản coi như mất trắng”, ông Nguyễn Văn Ngọc, người dân thôn Bản Bến kể, giọng còn chưa hết bàng hoàng.
Chỉ trong vòng 30 phút ngắn ngủi, mực nước từ nửa mét đã dâng lên trên 1m, rồi nhanh chóng vượt ngưỡng 3m. Cả xóm hối hả gọi nhau, tiếng người xen lẫn tiếng nước gầm réo khắp thôn.
Mưa lớn kéo dài khiến nhiều sườn núi tại xã Mỏ Vàng (tỉnh Lào Cai) bị sạt lở nghiêm trọng, đất đá tràn xuống hạ lưu, nước sông dâng cao đục ngầu cuồn cuộn, gây nguy cơ mất an toàn cho khu dân cư phía dưới. Ảnh: Kiên Trung.
Chính quyền xã Việt Hồng lập tức kích hoạt phương án “4 tại chỗ”: cán bộ, công an, dân quân cùng nhân dân khẩn trương di dời người khỏi vùng nguy hiểm. Những chiếc xuồng tạm, những sợi dây thừng được buộc chặt qua những ngõ ngách quen thuộc, giờ đã biến thành kênh nước xiết.
Khi nước rút, làng bản không còn như trước. Đồng ruộng trắng xóa, bùn đất phủ kín đường làng. Hơn 90 ha lúa và 40 ha ao cá bị vùi lấp. Trên 4.000 con gia súc, gia cầm bị cuốn trôi. 45 ngôi nhà ngập sâu trong nước. 70 hộ bị sạt lở taluy, mái tôn bay mất, tường vỡ, sân ngập bùn. Tuyến tỉnh lộ 172 cũng bị sạt lở với hàng nghìn mét khối đất đá, giao thông tạm thời chia cắt.
Lực lượng chức năng khẩn trương hỗ trợ người dân di dời khỏi vùng ngập sâu. Ảnh: Kiên Trung.
Ông Ngọc ngồi thẫn thờ bên hiên nhà, nơi bùn đất còn đọng lại thành từng vệt xám. “Chỉ mong trời ngừng mưa để còn dọn dẹp. Mất của rồi còn làm lại được, chứ nước mà lên nữa thì không biết xoay xở sao”.
Ở phường Cốc San, từ đêm 29/9, nước lũ cũng đổ về, bùn đất ngập ngụa trong nhà dân. Trong ánh đèn pin chập chờn, chị Ngô Thị Nga cùng hàng xóm tất bật kê đồ, gói ghém từng thứ quý giá. Chị Nga bảo: “Năm nào cũng vậy. Mưa lớn là ngập. Có năm ngập đến 2 lần. Năm nào cũng thế, khổ lắm. Giờ nhà cửa chẳng biết tính sao”.
Gia đình chị Ngô Thị Nga ở phường Cốc San (tỉnh Lào Cai) tất bật dọn bùn đất ngập ngụa từ trong nhà ra. Ảnh: Kiên Trung.
Ngay bên cạnh nhà chị Nga là cầu treo Bắc Cường. Sáng sớm, người dân đã cùng nhau ra kiểm tra, gia cố những mối dây, dọn bùn trên mặt cầu để đảm bảo an toàn.
Đường tắc nghẽn
Tuyến đường từ thành phố Lào Cai lên Sa Pa vốn tấp nập du khách, giờ trở thành bức tranh hỗn độn. Đêm 29/9, nhiều đoạn bị sạt lở nghiêm trọng, nước từ các núi đất, chảy tràn theo taluy xuống đường xối xả, loang lổ, như những bọc nước căng trực chờ vỡ bục.
Lực lượng chức năng đã lập chốt, thông báo cấm đường và hướng dẫn các phương tiện từ đêm hôm trước. Thế nhưng sáng nay, nhiều phương tiện không cập nhật thông tin thời tiết nên vẫn di chuyển, khiến nút ra cao tốc Lào Cai đoạn Sa Pa – Kim Thành tắc nghẽn kéo dài. Những chiếc xe nối đuôi nhau trong mưa, còn những người cảnh sát giao thông áo mưa đứng chốt, hướng dẫn phương tiện, ánh đèn đỏ vàng lập lòe trong màn mưa trắng xóa.
Nút giao cao tốc Kim Thành - Sa Pa (tỉnh Lào Cai) sáng 30/9 ùn ứ kéo dài. Ảnh: Tú Thành.
Theo Đội Cảnh sát giao thông đường bộ số 1, từ Cốc San đến Km 120 của quốc lộ 4D đã ghi nhận nhiều điểm sạt lở: Km131+200, Km127+900, Km125+750, Km120, Km120+400… Đất đá từ sườn núi đổ xuống, bịt kín mặt đường, có nơi nước từ khe tràn qua tạo thành những thác nhỏ chảy xối xả. Đội tuần tra đã có mặt từ chiều qua, chia ca ứng trực, đảm bảo an toàn cho người dân.
Lực lượng Cảnh sát giao thông có mặt từ sớm tại khu vực nút giao Sa Pa - Kim Thành (tỉnh Lào Cai) để điều tiết, hướng dẫn phương tiện. Ảnh: Tú Thành.
Không chỉ tuyến lên Sa Pa bị ảnh hưởng, hoàn lưu bão số 10 còn khiến giao thông ở nhiều tuyến đường huyết mạch khác của khu vực Tây Bắc rơi vào tình trạng tê liệt. Trên quốc lộ 32, đoạn từ Km 263 đến Km 276 và Km 290+200 (khu vực từ đèo Mù Cang Chải về Yên Bái) bị sạt lở nghiêm trọng. Trên quốc lộ 4D, 4 điểm tắc lớn được ghi nhận tại Km 97+950, Km 98+200, Km 114+100 và đặc biệt là Km 220. Tuyến quốc lộ 279 cũng xuất hiện nhiều điểm sạt lở, khiến các phương tiện không thể lưu thông.
Lực lượng chức năng lập chốt chặn từ sớm, cắm biển cảnh báo, cấm phương tiện di chuyển vào các tuyến đang sạt lở, ách tắc trên địa bàn tỉnh Lào Cai sáng 30/9. Ảnh: Tú Thành.
Theo Sở Xây dựng Lào Cai, hầu hết các tuyến tỉnh lộ trên địa bàn đều trong tình trạng ách tắc, nhiều đoạn giao thông gần như tê liệt hoàn toàn.
Tính đến sáng 30/9, thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lào Cai cho biết: Hoàn lưu bão số 10 đã khiến 1 người mất tích, 5 người bị thương; 649 ngôi nhà bị tốc mái, hư hỏng; hơn 800 ha lúa, hoa màu, cây trồng bị ảnh hưởng. Công tác khắc phục đang gặp rất nhiều khó khăn vì mưa chưa dứt, nước vẫn tiếp tục dâng.
Đêm ngày 29/9, Sở Xây dựng Lai Châu đã phối hợp với lực lượng Cảnh sát giao thông tỉnh khẩn trương thông báo cho các doanh nghiệp vận tải và hành khách tạm dừng lưu thông cho tới khi có thông báo mới. Đồng thời, 2 tỉnh Lai Châu và Lào Cai thống nhất ưu tiên tập trung xử lý, thông tuyến quốc lộ 4D trước tiên, bởi đây là tuyến giao thông quan trọng bậc nhất nối các địa phương trong vùng.
