Theo Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban Chỉ đạo 389), tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại tiếp tục gia tăng tại các tuyến biên giới, cửa khẩu và cảng. Trên tuyến đường bộ và đường sắt, các địa bàn nóng gồm: Lạng Sơn, Lào Cai, Cao Bằng, Quảng Ninh, Quảng Trị, Hà Tĩnh, Tây Ninh... Mặt hàng trọng điểm là ma túy, vàng, ngoại tệ, tân dược, thuốc lá, đường, xăng dầu, pháo, nông sản, gỗ và nguyên phụ liệu cho dệt may, da giày.
Cụ thể, các lực lượng chức năng cả nước đã bắt giữ, xử lý 8.946 vụ việc vi phạm. Nổi lên là hoạt động vận chuyển trái phép ma túy (heroin, ma túy tổng hợp) từ Lào, Campuchia vào Việt Nam với số lượng lớn qua khu vực biên giới; hoạt động vận chuyển trái phép qua biên giới các mặt hàng như đường, thực phẩm đông lạnh, cau khô, gia súc, gia cầm giống; pháo, thuốc lá ngoại, thuốc lá điện tử, khí N2O (khí cười)... Đáng chú ý là hoạt động vận chuyển trái phép lợn nhiễm dịch tả lợn châu Phi tại địa bàn các tỉnh Gia Lai, Hưng Yên, Phú Thọ, Thanh Hoá.
Hàng đông lạnh được đóng gói vận chuyển về Việt Nam qua cửa khẩu. Ảnh: HK.
Theo ông Đặng Văn Đức, Phó Chi cục trưởng Chi cục Điều tra chống buôn lậu (Cục Hải quan), 8 tháng đầu năm 2025, toàn ngành phát hiện 11.912 vụ, trị giá 16.151 tỷ đồng, khởi tố 14 vụ, chuyển khởi tố 76 vụ. Trong công tác phòng, chống ma túy, đã phát hiện 61 vụ/74 đối tượng, thu giữ 366 kg ma túy; lũy kế 8 tháng là 137 vụ/172 đối tượng.
Đặc biệt, tuyến đường biển vẫn chiếm tỷ trọng vi phạm lớn nhất, chiếm 50,2% số vụ phát hiện, bắt giữ và xử lý. Hàng hóa tập trung chủ yếu qua các cảng biển quan trọng như: Vạn Gia, Đình Vũ, Nam Hải Đình Vũ, Tân Vũ, VIP Green, Cát Lái, ICD Phước Long, Hiệp Phước, Cái Mép…, đại diện Cục Hải quan cho hay.
Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do nhu cầu tiêu dùng lớn, lợi nhuận cao khiến buôn lậu, vận chuyển trái phép gia tăng với thủ đoạn tinh vi. Nhiều mặt hàng chưa có quy chuẩn chung, việc kiểm soát chủ yếu dựa vào giấy phép chuyên ngành.
Hơn nữa, hàng giả, hàng nhái ngày càng khó phân biệt, công tác kiểm tra chuyên ngành còn phân tán, thủ tục chồng chéo, thiếu cơ sở dữ liệu quốc gia dùng chung. Trang thiết bị và nhân lực giám định của cơ quan hải quan chưa đáp ứng yêu cầu, việc phân biệt hàng thật giả vẫn phải phụ thuộc nhiều vào cơ quan chuyên ngành.
Để tăng cường hiệu quả đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, trong thời gian tới, lực lượng Hải quan tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Thủ tướng và Bộ Tài chính về tấn công, trấn áp buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc và hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Các đơn vị phải kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm đối tượng vi phạm cũng như cán bộ, công chức có biểu hiện tiêu cực, bảo kê, tiếp tay cho vi phạm với phương châm không có vùng cấm, không có ngoại lệ.
