Hiệu quả đột phá trong lãnh đạo, điều hành và cải cách hành chính
Ngành Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT) quản lý khối lượng dữ liệu đặc thù, đa lĩnh vực. Bởi thế, việc phát triển cơ sở dữ liệu (CSDL) không chỉ là yêu cầu chuyên môn mà còn là nhiệm vụ chính trị mang tính chiến lược, thể hiện trách nhiệm của toàn hệ thống chính trị trước Đảng, Nhà nước và nhân dân.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy Bộ NN-MT, công tác xây dựng và khai thác CSDL đã tạo ra những chuyển biến rõ rệt trong quản lý, điều hành của ngành giúp lãnh đạo các cấp nắm chắc thực tiễn, đưa ra quyết định kịp thời, chính xác; phân tích xu hướng, dự báo rủi ro, điều chỉnh chính sách hiệu quả; đồng thời nâng cao năng lực giám sát, đánh giá, phát hiện điểm nghẽn để tối ưu hóa nguồn lực, tiết kiệm thời gian, chi phí xã hội và củng cố niềm tin của nhân dân. Sự liên thông dữ liệu giữa các lĩnh vực kinh tế, xã hội, môi trường đã hỗ trợ điều hành “đúng người, đúng việc, đúng thời điểm”.

CSDL nền địa lý và bản đồ địa hình quốc gia được xây dựng đồng bộ, thống nhất trên phạm vi cả nước, với nhiều tỷ lệ khác nhau được tích hợp trên Cổng thông tin không gian địa lý Việt Nam. Ảnh: Nguyễn Thủy.
Trong cải cách hành chính, CSDL trở thành trụ cột then chốt nhằm rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục, giảm giấy tờ và chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp; đồng thời triển khai dịch vụ công trực tuyến toàn trình “mọi lúc, mọi nơi”. Việc minh bạch hóa quy trình xử lý góp phần tăng cường giám sát công vụ, phòng chống tiêu cực.
Thực tiễn cho thấy, nhiều CSDL trọng điểm đã phát huy hiệu quả rõ rệt, như CSDL quốc gia về đất đai (với 49,7 triệu thửa đất), CSDL nền địa lý và bản đồ địa hình quốc gia, CSDL viễn thám quốc gia, CSDL nghề cá (Vnfishbase)… Những nền tảng dữ liệu này đang tạo nên một hệ thống thống nhất, hiện đại, phục vụ đắc lực cho công tác quản lý, điều hành, quy hoạch và bảo vệ tài nguyên, góp phần quan trọng vào phát triển bền vững ngành NN-MT.
Xác định dữ liệu là nguồn lực mới
Định hướng giai đoạn tới, Đảng ủy Bộ NN-MT xác định, phát triển CSDL không chỉ là yêu cầu cấp bách mà còn là nền tảng chiến lược, tạo đột phá trong quản lý ngành NN-MT, góp phần hiện thực hóa mục tiêu xây dựng nền kinh tế số, xã hội số, phục vụ tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp, bảo vệ tài nguyên, môi trường và phát triển đất nước bền vững.
Xác định dữ liệu là “nguồn lực mới”, Đảng ủy Bộ NN-MT quán triệt sâu rộng nghị quyết, chỉ thị của Trung ương; phân định rõ trách nhiệm các cấp trong xây dựng, quản lý, khai thác dữ liệu. Đồng thời hoàn thiện cơ chế, chính sách, xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy định kỹ thuật, khung quản trị dữ liệu; đảm bảo an toàn, bảo mật và chủ quyền dữ liệu.

Ngành NN-MT cần phát triển hệ thống CSDL đồng bộ, ứng dụng AI, Big Data, IoT, blockchain trong thu thập, xử lý và khai thác dữ liệu; thống nhất quản lý để tránh phân tán, trùng lặp. Ảnh: Minh họa
Đặc biệt, để bắt kịp xu hướng, ngành cần phát triển hệ thống CSDL đồng bộ, ứng dụng AI, Big Data, IoT, blockchain trong thu thập, xử lý và khai thác dữ liệu; thống nhất quản lý để tránh phân tán, trùng lặp. Việc sử dụng, chia sẻ, kết nối thông tin được mở rộng, xóa bỏ “cát cứ thông tin”.
Việc gắn dữ liệu với công tác điều hành và ra quyết định được Đảng ủy Bộ NN-MT đưa ra, hướng đến mục tiêu đưa tiêu chí sử dụng dữ liệu vào đánh giá cán bộ; xây dựng nền tảng phân tích dữ liệu lớn để dự báo thị trường, cảnh báo thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu, phục vụ chỉ đạo sản xuất và bảo vệ môi trường.
Trong giai đoạn tới, Bộ NN-MT hướng đến hình thành một hệ sinh thái dữ liệu hiện đại, kết nối chặt chẽ, đóng vai trò là “nguồn lực chiến lược” đưa ngành NN-MT phát triển bền vững trong kỷ nguyên số.