Chủ tịch xã Đồng Văn (tỉnh Tuyên Quang) Phạm Đức Nam xác nhận với Báo Nông nghiệp Môi trường về sự cố cổng chào cửa ngõ vào trung tâm xã Đồng Văn bị sập đổ sáng nay (8/10).
Theo đó, do ảnh hưởng hoàn lưu bão số 11 và mưa lớn trên diện rộng, khoảng 7h sáng ngày 8/10, cổng chào vào cửa ngõ Đồng Văn đã bị đổ sập do đất đá sạt lở hai bên ảnh hưởng trực tiếp.

Cổng chào cửa ngõ Đồng Văn (tỉnh Tuyên Quang) bị sập đổ do mưa bão. Ảnh: Nguyễn Tuyến.
Đây là một trong 225 công trình cổng chào vào các thôn bản được huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang cũ (nay là xã Đồng Văn, tỉnh Tuyên Quang) triển khai xây dựng từ năm 2024 bằng nguồn vốn xã hội hóa. Các công trình xây dựng có kinh phí từ 20 triệu đồng trở lên.
Với thiết kế mang phong cách, dấu ấn văn hóa bản địa, cổng chào được xây dựng theo kiến trúc hai cột chính hai bên, mái che 2 tầng bằng khung gỗ, lợp ngói âm dương - loại ngói cổ được đồng bào vùng cao và Cao nguyên đá Đồng Văn vẫn thường sử dụng trong xây dựng, kiến trúc nhà cổ.
Cổng chào vào trung tâm Đồng Văn là cổng chào có quy mô, hình dáng, kích thước lớn nhất của huyện Đồng Văn cũ. Vị trí xây dựng cổng chào đặt ngay cửa ngõ trước khi vào trung tâm huyện lị. Bên trái cổng chào là Bảo tàng Công viên địa chất - công trình theo kiến trúc cổ của vùng cao nguyên đá.



Công trình cổng chào vào các xã, thôn, bản ở huyện Đồng Văn cũ trước khi sáp nhập được huy động từ nguồn kinh phí xã hội hóa. Ảnh: Nguyễn Tuyến.

Điểm sạt lở sân bay và Bảo tàng Công viên địa chất. Ảnh: Hồng Kỳ.
Chủ tịch xã Đồng Văn Phạm Đức Nam cho hay, công tác giải phóng mặt bằng đã được triển khai ngay sau khi xảy ra sự cố. Trước mắt, xã yêu cầu các phương tiện tham gia giao thông tạm dừng lưu thông qua địa điểm sạt lở để đảm bảo an toàn. Thay vào đó sẽ di chuyển qua các đường bê-tông liên xã, đường nhánh; các phương tiện tải trọng lớn lưu thông theo hướng Mèo Vạc để vào Đồng Văn.
“Hiện tại, vị trí sạt lở vẫn có gờ bê-tông che chắn nên đất đá chưa sạt lở xuống. Trước mắt, xã cho tháo dỡ, dọn dẹp cổng chào vừa bị sập đổ do đất đá sạt lở để giải phóng mặt bằng trước, sau đó sẽ tiến hành di chuyển đất đá sạt lở hai bên”, ông Nam cho hay.
Từ khi hoàn thành (năm 2024), cổng chào Đồng Văn là một công trình kiến trúc đẹp mắt thể hiện phong cách, kiến trúc của vùng cao nguyên đá. Một cổng chào khác có kích cỡ, kiến trúc tương đương với cổng chào Đồng Văn là cổng chào Phó Bảng (cách Đồng Văn khoảng 30km).



Xếp ngói âm dương trang trí trên nóc cổng chào. Ảnh: Kiên Trung.
Trên địa bàn huyện Đồng Văn (cũ) có 225 thôn, bản. Chủ trương xây dựng cổng chào vào thôn/bản/xã được Đồng Văn thực hiện từ năm 2024, đã hoàn thành 100% thôn, bản có cổng chào. Những công trình cổng chào được thiết kế theo kiểu giả cổ, lợp mái ngói (một tầng mái hoặc hai tầng mái tùy theo từng thôn). Đây cũng là điểm nhấn để địa phương đồng bộ về hạ tầng khi lựa chọn phát triển du lịch bản làng.
Việc cổng chào Đồng Văn bị sập đổ khiến nhiều du khách, người dân tiếc nuối. Báo cáo của UBND xã Đồng Văn cho biết, cổng chào vào trung tâm vừa bị gãy đổ kinh phí trị giá trên 800 triệu đồng do Ban Thường vụ Đảng ủy xã, huy động bằng nguồn xã hội hóa.
Lãnh đạo xã Đồng Văn cho biết, sẽ sớm xây dựng lại cổng chào mới thay thế cổng chào vừa sập đổ, nhưng sẽ lựa chọn địa điểm an toàn, chắc chắn về địa chất để đảm bảo an toàn cho công trình.
Báo cáo nhanh sáng 8/10 của UBND xã Đồng Văn cho biết, trên địa bàn toàn xã hiện đang xảy ra tình trạng sạt lở tại nhiều tuyến đường. Tuyến đường giao thông đi thôn Lài Cò, Má Lủ, Bản Mồ đất đá sạt lở 10 vị trí chiều dài khoảng 0,5km, lấp toàn bộ mặt đường rãnh dày trung bình 3.5m, rộng 15m làm cho cô lập cục bộ nhân dân không thể đi lại, nguy cơ tiếp tục sạt lở cao đến khu dân cư.


Những cổng chào vào các thôn, bản trên địa bàn xã Đồng Văn. Ảnh: Kiên Trung.
Biện pháp khắc phục khẩn cấp là hót, vận chuyển toàn bộ khối lượng đất, đá bị vùi lấp mặt đường, rãnh thoát nước; kè rọ đá chống sạt lở rộng 1,2m x cao 2,5m x dài 80m, khối lượng khoảng 500 m3. Kinh phí đề nghị cấp để khắc phục 400 triệu đồng.
Tuyến đường giao thông quốc lộ 4C tại km 140+120 thôn Quán Xín Ngài đất đá sạt lở kéo dài khoảng 50m, lấp toàn bộ mặt đường rãnh dày trung bình 1,5m, rộng 12m không đảm bảo an toàn cho nhân dân sinh sống trong khu vực, khối lượng khoảng 400m3. Công trình cổng chào xã và khu vực sân bay bị sụn lún, dài 30m, rộng 50m, khối lượng đất, đá khoảng 300m3.
"Đồng Văn là một xã biên giới có địa hình núi cao, đặc biệt là các khu vực núi đất, mưa nhiều, tình hình sạt lở xảy ra thường xuyên. Hiện nay nguồn kinh phí dự phòng của xã không đảm bảo cân đối để khắc phục, hỗ trợ nhân dân. Để kịp thời khắc phục hậu quả do bão số 11, địa phương kiến nghị UBND tỉnh xem xét, bổ sung nguồn kinh phí dự phòng ngân sách để UBND xã tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ khắc phục thiên tai năm 2025", Chủ tịch xã Đồng Văn Phạm Đức Nam chia sẻ.