Ngày 4/8, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn đã ký Quyết định số 1654/QĐ-TTg phê duyệt Nhiệm vụ lập Điều chỉnh Quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Phát triển năng lượng gắn kết chặt chẽ với tăng trưởng xanh và hiện đại hóa
Quy hoạch năng lượng quốc gia là một cấu phần quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, bao trùm toàn bộ các phân ngành như: dầu khí, than, điện, năng lượng mới và tái tạo. Quy hoạch này bao gồm đầy đủ chuỗi nhiệm vụ từ điều tra cơ bản, tìm kiếm thăm dò, khai thác, sản xuất, tồn trữ, phân phối đến sử dụng và các hoạt động liên quan khác.
Phát triển năng lượng phải gắn liền với mục tiêu bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, đồng thời hài hòa với chiến lược công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước. Ảnh: Minh Hoàng.
Quan điểm xuyên suốt trong quy hoạch là phát triển năng lượng phải gắn liền với mục tiêu bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, đồng thời hài hòa với chiến lược công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước trong kỷ nguyên cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Hệ thống năng lượng quốc gia được định hướng phát triển đồng bộ, tối ưu, bền vững và đi trước một bước, trong đó nhấn mạnh yêu cầu đa dạng hóa nguồn cung nhằm đảm bảo khả năng cung cấp đủ, ổn định và hiệu quả.
Thăm dò, khai thác và sử dụng tài nguyên năng lượng trong nước cần được thực hiện một cách hợp lý, tiết kiệm và hiệu quả. Đồng thời, việc nhập khẩu năng lượng cũng cần được cân nhắc để đảm bảo bổ sung nguồn cung và góp phần bảo vệ tài nguyên trong nước.
Phát triển thị trường năng lượng theo cơ chế cạnh tranh, đa dạng về hình thức sở hữu và phương thức kinh doanh là một trụ cột trong định hướng quy hoạch. Mục tiêu là nâng cao chất lượng dịch vụ, giảm dần và tiến tới loại bỏ hoàn toàn các hình thức bao cấp thông qua giá năng lượng, nhằm đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng và hiệu quả kinh tế.
Hệ thống năng lượng phải được phân bổ hợp lý theo không gian lãnh thổ, đảm bảo cân đối từ khâu khai thác, chế biến đến sử dụng; phát triển hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, bao gồm cả các dịch vụ hỗ trợ và công nghệ tái chế; khuyến khích mạnh mẽ phát triển các nguồn năng lượng sạch, năng lượng tái tạo.
Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế tri thức, việc ứng dụng khoa học công nghệ là yếu tố quyết định giúp nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, thúc đẩy tiết kiệm và phát triển bền vững. Phát triển năng lượng phải gắn chặt với bảo vệ môi trường, hướng tới tăng trưởng xanh, đồng thời ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu toàn cầu.
Bộ Công Thương chủ trì xây dựng Điều chỉnh Quy hoạch năng lượng quốc gia
Mục tiêu của quy hoạch nhằm đánh giá toàn diện tình hình thực hiện Quy hoạch tổng thể năng lượng quốc gia giai đoạn 2021-2024, từ đó xây dựng phương án điều chỉnh phù hợp giai đoạn 2026-2030 và định hướng đến năm 2050.
Cụ thể, quy hoạch tập trung phân tích điều kiện tự nhiên, nguồn lực, xu thế phát triển và tác động của biến đổi khí hậu đến hệ thống kết cấu hạ tầng năng lượng. Đồng thời, đánh giá mối liên kết vùng và liên ngành trong phát triển hệ thống năng lượng.
Quy hoạch tập trung phân tích điều kiện tự nhiên, nguồn lực, xu thế phát triển và tác động của biến đổi khí hậu đến hệ thống kết cấu hạ tầng năng lượng. Ảnh: Ngọc Hà.
Trên cơ sở đó, tiến hành điều chỉnh dự báo nhu cầu năng lượng phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội mới, xác định phương án cung cấp năng lượng hiệu quả, đánh giá các cơ hội và thách thức trong từng giai đoạn, đảm bảo cân đối giữa các phân ngành (than, dầu khí, điện lực, năng lượng tái tạo), hướng tới một hệ thống năng lượng hài hòa, hiện đại và an toàn.
Việc lập quy hoạch phải tuân thủ nguyên tắc kế thừa, phù hợp với các quy hoạch cấp quốc gia như quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch không gian biển, đảm bảo tính khoa học, thực tiễn và tin cậy. Cấu trúc quy hoạch phải phản ánh rõ phân bố không gian của các công trình năng lượng trên toàn quốc, tạo điều kiện thu hút mọi thành phần kinh tế tham gia vào đầu tư và phát triển.
Quy hoạch năng lượng quốc gia được cấu trúc thành 3 tập chính. Trong đó, Tập I là báo cáo tổng hợp, cung cấp cái nhìn toàn diện về bối cảnh, thực trạng, dự báo phát triển, phương án tổ chức thực hiện, cơ chế chính sách, nhu cầu vốn và giải pháp thực hiện quy hoạch.
Tập II là phụ lục dữ liệu kỹ thuật, trình bày chi tiết kết quả tính toán nhu cầu năng lượng, cùng danh mục các dự án quan trọng và ưu tiên đầu tư.
Tập III là hệ thống bản đồ, sơ đồ bố trí không gian quy hoạch, được xây dựng theo đúng quy định tại Nghị định số 37/2019/NĐ-CP.
Thời gian hoàn thành việc lập quy hoạch dự kiến kéo dài trong 5 tháng, tính từ thời điểm nhiệm vụ lập quy hoạch được phê duyệt và đơn vị tư vấn được lựa chọn.
Bộ Công Thương là cơ quan được giao chủ trì xây dựng Điều chỉnh Quy hoạch năng lượng quốc gia, có trách nhiệm lựa chọn đơn vị tư vấn phù hợp và tổ chức triển khai các bước thực hiện theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.
