Chiều 25/9, tại Hà Nội, Báo Nhân Dân phối hợp với Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia (NCA) tổ chức Tọa đàm với chủ đề “Bảo mật dữ liệu và an ninh mạng trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc".
Tọa đàm “Bảo mật dữ liệu và an ninh mạng trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc" do Báo Nhân dân phối hợp với các đơn vị tổ chức. Ảnh: Minh Anh.
Bảo mật dữ liệu quan trọng như bảo vệ chủ quyền quốc gia
Ông Phan Văn Hùng, Phó Tổng biên tập Báo Nhân Dân nêu rõ, trong kỷ nguyên số, dữ liệu đã trở thành “nguồn tài nguyên mới”, là động lực then chốt để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế số, xã hội số và xây dựng Chính phủ số. Nhưng đi cùng với đó, nguy cơ mất an toàn thông tin, rò rỉ dữ liệu cá nhân, tấn công mạng và xâm phạm chủ quyền số quốc gia đang hiện hữu và ngày càng phức tạp.
Ông Phan Văn Hùng, Phó Tổng biên tập Báo Nhân Dân nêu rõ, trong kỷ nguyên số, dữ liệu đã trở thành “nguồn tài nguyên mới”. Ảnh: Minh Anh.
Ông Phan Văn Hùng khẳng định, bảo vệ dữ liệu và an ninh mạng không chỉ là trách nhiệm của từng quốc gia, mà còn là thách thức chung toàn cầu. Tới đây, Việt Nam sẽ đăng cai tổ chức Lễ mở ký Công ước về chống tội phạm mạng với tên gọi “Công ước Hà Nội”, đánh dấu việc một văn kiện pháp lý đầu tiên của Liên hợp quốc về tư pháp hình sự được thông qua sau 20 năm.
“Sự kiện đó cho thấy cộng đồng quốc tế đang ngày càng coi trọng hợp tác đa phương, đặt nền móng cho một không gian mạng minh bạch, an toàn và nhân văn. Việt Nam chúng ta cũng tích cực tham gia, góp phần vào nỗ lực chung này”, ông Phan Văn Hùng nhấn mạnh.
Chuyển từ phòng thủ sang chủ động ứng phó
Ông Phạm Đại Dương, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương đánh giá, Nghị quyết 57/NQ-TW xác định phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số trên tinh thần tự lực, tự chủ, tự cường, là nhân tố then chốt bảo đảm quốc phòng, an ninh và tạo động lực bứt phá trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Theo ông Phạm Đại Dương, đảm bảo an ninh mạng cần chuyển từ tư duy phòng thủ bị động sang chủ động và tích cực nhận diện sớm những rủi ro và chủ động các biện pháp. Ảnh: Minh Anh.
Chuyển đổi số gắn bó mật thiết với nhiều lĩnh vực như chính phủ số, kinh tế số... Trong đó, dữ liệu là yếu tố rất quan trọng, được ví như tài sản quốc gia; bảo mật dữ liệu có ý nghĩa tương tự với bảo vệ chủ quyền lãnh thổ trên biển và đất liền. Trung ương luôn coi trọng bảo vệ chủ quyền trên không gian mạng, coi đây là nhiệm vụ xuyên suốt, không thể tách rời trong bảo đảm an ninh quốc gia.
Dữ liệu được xem là tài sản chiến lược quốc gia, do vậy, chúng ta cần có những chiến lược để bảo đảm an ninh dữ liệu, an ninh mạng. Chúng ta cũng thấy rằng công nghệ số luôn phát triển liên tục với tính kết nối cao.
Do vậy, quan điểm của Đảng, Nhà nước trong bảo đảm an ninh mạng, an ninh dữ liệu là trong hoạch định chính sách, cần chuyển từ tư duy phòng thủ bị động sang chủ động và tích cực nhận diện sớm những rủi ro và chủ động các biện pháp.
Đây là yếu tố rất quan trọng trong bảo vệ an ninh dữ liệu, đồng thời là trách nhiệm không chỉ của các cơ quan nhà nước, mà còn của doanh nghiệp và người dân - những chủ thể trực tiếp sử dụng, khai thác dữ liệu. Nếu trước đây pháp luật mới dừng ở mức phòng ngừa, thì với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ hiện nay, cần nhấn mạnh vai trò dẫn dắt, chủ động định hướng.
Theo ông Dương, để bảo vệ dữ liệu, cần kết hợp hai thành tố: Thứ nhất là bảo vệ bằng công nghệ, hạ tầng, quy trình - tức giải pháp kỹ thuật; thứ hai là bảo vệ bằng hệ thống pháp luật. Chúng ta đã có nhiều luật như Luật An ninh mạng, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân…, và trong thời gian tới Quốc hội sẽ tiếp tục rà soát, hoàn thiện các luật liên quan.
Bên cạnh đó, Nghị quyết 57/NQ-TW cũng đề ra kế hoạch triển khai, trong đó có Kế hoạch số 01 về các công nghệ chiến lược, nhằm tăng cường tính tự chủ, làm chủ công nghệ lõi để bảo mật dữ liệu. Quan điểm xuyên suốt là phải chuyển từ thế phòng thủ bị động sang chủ động nhận diện sớm rủi ro, chủ động phòng ngừa và ứng phó.
Tập trung phát triển hạ tầng và công nghệ bản địa
Còn theo GS.TS Trần Tuấn Anh, Phó chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, để bảo vệ an ninh dữ liệu, cần bảo đảm tập trung phát triển hạ tầng và công nghệ bản địa: Hạ tầng điện toán đám mây trong nước, đặt máy chủ tại Việt Nam (khuyến khích dùng dịch vụ cloud của các công ty trong nước như Viettel, VNPT, CMC, FPT thay vì phụ thuộc AWS/Azure, bảo đảm dữ liệu công dân được lưu tại Việt Nam); các tiêu chuẩn, giải thuật mã hóa đầu cuối end-to-end bằng giải pháp mật mã do Ban Cơ yếu/Viện Công nghệ thông tin nghiên cứu phát triển; tăng cường khả năng xác thực đối tượng thông qua các hệ thống xác thực đa yếu tố tích hợp với VNeID, chữ ký số công dân; luôn áp dụng nguyên tắc kiến trúc Zero Trust Architecture - Không tin cậy mặc định, xác minh mọi yêu cầu truy cập dữ liệu.
Ông Lê Quốc Minh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam tặng hoa các diễn giả của buổi tọa đàm. Ảnh: Thành Đạt.
Đồng thời, các cơ quan liên quan, các bộ, ngành xây dựng nền tảng pháp lý - quy chuẩn trong nước: Các văn bản pháp lý về bảo vệ dữ liệu cá nhân và các văn bản liên quan (Luật An toàn thông tin mạng, Luật An ninh mạng); tham khảo các khung tiêu chuẩn bảo vệ dữ liệu quốc tế (NIST, ISO 27000) và bản địa hóa theo hoàn cảnh Việt Nam; Tiêu chuẩn mã hóa quốc gia riêng (thuật toán mật mã nội địa do Ban Cơ yếu Chính phủ phát triển); phân loại độ mật của các dữ liệu và mức độ bảo vệ tương ứng.
