Đánh giá tác động và truyền thông chính sách lĩnh vực nông nghiệp - môi trường

Với đặc thù là Bộ quản lý đa ngành, đa lĩnh vực, các chính sách do Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT) xây dựng đều có tác động sâu, rộng đến đời sống dân sinh, sinh kế nông thôn và phát triển bền vững quốc gia. Vì vậy, tất cả các chính sách (Luật, pháp lệnh mới; luật, pháp lệnh thay thế; Luật sửa đổi, bổ sung; Nghị quyết thí điểm của Quốc hội) trước khi trình Chính phủ đều phải đánh giá tác động kỹ lưỡng và lấy ý kiến, tham vấn và truyền thông đầy đủ.

Đánh giá tác động tổng thể của chính sách

Theo Quyết định 4479/QĐ-BNNMT ban hành Quy chế công tác pháp chế của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, quy trình đánh giá tác động của chính sách được thực hiện bài bản, bảo đảm tính khoa học và khách quan.

Trên cơ sở chủ trương xây dựng chính sách đã được Bộ trưởng phê duyệt, đơn vị chủ trì xây dựng chính sách có trách nhiệm tổ chức đánh giá tác động của chính sách. Việc đánh giá tác động của chính sách thực hiện theo phương pháp kết hợp định lượng và định tính; ưu tiên sử dụng phương pháp định lượng. Các thông tin, dữ liệu được sử dụng khi xây dựng báo cáo đánh giá tác động của chính sách phải chính xác, trung thực và ghi rõ nguồn thông tin.

Báo cáo đánh giá tác động của chính sách phải thể hiện rõ nội dung đánh giá tác động đối với từng giải pháp thực hiện chính sách, gồm: Tác động đối với hệ thống pháp luật được đánh giá trên cơ sở phân tích về tính hợp hiến, tính hợp pháp, tính thống nhất với hệ thống pháp luật của chính sách; tính tương thích với các điều ước quốc tế có liên quan mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

Tác động về kinh tế - xã hội được đánh giá trên cơ sở phân tích, dự báo chi phí, lợi ích, tác động tích cực, tiêu cực về một hoặc một số nội dung liên quan đến sản xuất, kinh doanh, việc làm, dân tộc, tôn giáo, văn hóa, y tế, giáo dục, môi trường, quốc phòng, an ninh, phân quyền, phân cấp, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, các vấn đề khác có liên quan đến kinh tế - xã hội.

Tác động về giới (nếu có) được đánh giá trên cơ sở phân tích về cơ hội, điều kiện, năng lực thực hiện và thụ hưởng các quyền, lợi ích của mỗi giới.

Tác động của thủ tục hành chính (nếu có) được đánh giá trên cơ sở phân tích về sự cần thiết của thủ tục hành chính để thực hiện chính sách.

Trường hợp giải pháp thực hiện chính sách đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt thì không phải đánh giá tác động của chính sách.

Truyền thông chính sách - đảm bảo đồng thuận xã hội

Theo Quyết định 4479/QĐ-BNNMT, đơn vị chủ trì xây dựng chính sách có trách nhiệm thực hiện 6 nhóm nhiệm vụ chính nhằm lấy ý kiến, tham vấn, truyền thông chính sách. 

Đơn vị chủ trì chuẩn bị đầy đủ hồ sơ gồm dự thảo tờ trình; báo cáo đánh giá tác động của chính sách; báo cáo rà soát pháp lý; thuyết minh quy phạm hóa chính sách. Trình Bộ trưởng, Thứ trưởng phụ trách xem xét, phê duyệt hồ sơ chính sách gửi lấy ý kiến, tham vấn.

Tổ chức lấy ý kiến bằng văn bản với Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội, bộ, cơ quan ngang bộ và cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan bằng văn bản hoặc tổ chức hội nghị tham vấn Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ, Bộ Tư pháp, Bộ Khoa học và Công nghệ. Tổ chức hội nghị tham vấn Thường trực Hội đồng Dân tộc, Thường trực Ủy ban của Quốc hội, bộ, cơ quan ngang bộ đối với chính sách liên quan trực tiếp thuộc phạm vi, lĩnh vực phụ trách trong quá trình xây dựng chính sách.

Sau đó, đơn vị chủ trì tổng hợp, nghiên cứu, tiếp thu, giải trình đầy đủ ý kiến góp ý, tham vấn chính sách; đăng tải bản tổng hợp ý kiến, tiếp thu, giải trình ý kiến góp ý trên Cổng thông tin điện tử của Bộ chậm nhất là 25 ngày kể từ ngày kết thúc thời hạn lấy ý kiến. Tổ chức truyền thông chính sách từ thời điểm lấy ý kiến đối tượng chịu sự tác động trực tiếp về chính sách đến khi chính sách được thông qua.

Nội dung truyền thông bao gồm sự cần thiết ban hành chính sách; nội dung cơ bản của chính sách; nội dung khác. Việc truyền thông được thực hiện thông qua đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các hình thức truyền thông phù hợp.