Tọa đàm tập trung phân tích nguyên nhân nghịch lý vừa thừa cân béo phì (TCBP) vừa suy dinh dưỡng (SDD) tại Việt Nam, và đề xuất một số biện pháp can thiệp hiệu quả. Tham dự Tọa đàm có đại diện các cơ quan hữu quan, các chuyên gia dinh dưỡng, các chuyên gia kinh tế, pháp luật, các hiệp hội ngành nghề, các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh đồ uống không cồn, và các cơ quan truyền thông, báo chí.
Việt Nam có tỉ lệ TCBP chung toàn quốc khá thấp so với thế giới và khu vực. Tuy nhiên, đáng lo ngại là gánh nặng về mất cân bằng, một bên là suy dinh dưỡng ở khu vực nông thôn và một bên là thừa cân béo phì ở khu vực thành thị.
TCBP là căn bệnh do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó nguyên nhân chính là chế độ dinh dưỡng không hợp lý, thiếu hoạt động thể chất; khẩu phần dư thừa chất bột tinh chế, quen sử dụng thực phẩm chế biến sẵn nhiều đường, nhiều chất béo, muối, sử dụng các thiết bị điện tử quá nhiều, và một số các nguyên nhân khác như di truyền, rối loạn nội tiết và chuyển hóa… Trong khi đó, SDD thường là hậu quả của bữa ăn nghèo nàn về số lượng và chất lượng.
Ngày 05/01/2022 Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 02/QĐ-TTg Phê duyệt Chiến lược Quốc gia về Dinh dưỡng giai đoạn 2021 – 2030 và tầm nhìn đến năm 2045, nhằm thực hiện dinh dưỡng hợp lý, góp phần giảm thiểu gánh nặng bệnh tật, nâng cao tầm vóc, và trí tuệ của người Việt Nam.
GS.TS. Phan Thị Kim, Chủ tịch Viện An toàn thực phẩm và Dinh dưỡng, Chủ tịch danh dự VINAFOSA cho biết: “TCBP do nhiều nguyên nhân khác nhau, đặc biệt là do mất cân bằng dinh dưỡng và lười vận động. Do đó: Về dinh dưỡng, cần tập trung vào các giải pháp cung cấp chế độ ăn hợp lý, cân đối giữa các nhóm thực phẩm; Về lối sống, cần tăng cường hoạt động thể chất, vận động; Về phía các nhà sản xuất, cần cung cấp thông tin trên nhãn hàng hóa, thực phẩm; Các cơ quan hữu quan cần nâng cao nhận thức cho người tiêu dùng, triển khai các chiến dịch/chương trình tuyên truyền giáo dục hiệu quả”.
NGND. PGS.TS. Phạm Ngọc Khái, Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam nhấn mạnh: “Đối với một đất nước đang trong quá trình phát triển kinh tế xã hội, Việt Nam phải đối phó với gánh nặng kép về dinh dưỡng, đã xuất hiện từ đầu thế kỷ 21. Để cải thiện vấn đề này cần có những nỗ lực liên ngành từ Trung ương đến địa phương, cần tăng cường quản lý trong chuỗi cung ứng thực phẩm từ trang trại đến bàn ăn, cần nâng cao nhận thức và thực hành cho cả cộng đồng bao gồm cả lãnh đạo quản lý, người sản xuất, người chế biến, người kinh doanh và người tiêu dùng; Tất cả vì mục tiêu sức khỏe cho mọi người, hạn chế những hệ lụy bệnh tật”.
Theo nghiên cứu của Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, có ít nhất 30% người trưởng thành thiếu vận động thể lực. Theo Quỹ dân số Liên hợp quốc – UNFPA, Việt Nam nằm trong Top 10 quốc gia lười vận động nhất thế giới. Đặc biệt, sau đại dịch Covid-19, người dân hạn chế vận động và bị mất cân bằng dinh dưỡng. Người dân cần xây dựng thói quen vận động cũng như có kiến thức về dinh dưỡng, cân bằng.
Vì vậy, PGS. TS Nguyễn Văn Việt – Chủ tịch VBA nêu quan điểm: “Vấn đề về dinh dưỡng cần được nhìn nhận và đánh giá một cách khách quan, toàn diện, góp phần xây dựng các giải pháp hiệu quả, hướng vào xử lý gốc rễ các nghịch lý về dinh dưỡng ở Việt Nam, tránh những hệ luỵ không đáng có đối với đời sống kinh tế-xã hội, đặc biệt trong bối cảnh nhiều khó khăn hậu Covid-19 và leo thang xung đột Nga-Ukraina. Các biện pháp chính sách và phi chính sách cần hướng đến ổn định nền kinh tế, truyền cảm hứng cho lối sống lành mạnh, vì sức khỏe cộng đồng”.
