Kiểm soát toàn chuỗi, sầu riêng Việt Nam minh bạch hóa vùng trồng và đóng gói

Thưa quý vị, sáng nay, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành quyết định, áp dụng “Quy trình kiểm soát an toàn thực phẩm đối với quả sầu riêng tươi xuất khẩu” trên phạm vi cả nước. Đây là văn bản pháp lý đầu tiên của nước ta, quy định cụ thể và đồng bộ trách nhiệm kiểm soát an toàn thực phẩm trên toàn chuỗi giá trị quả sầu riêng. Bao gồm từ vùng trồng, thu hoạch, vận chuyển, bảo quản, đóng gói cho đến xuất khẩu.

Quy trình này được xây dựng trong bối cảnh sản lượng sầu riêng xuất khẩu của Việt Nam liên tục gia tăng, đặc biệt tại các thị trường yêu cầu tiêu chuẩn khắt khe như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Liên minh châu Âu. Với mục tiêu kiểm soát chặt chẽ chất lượng, bảo đảm truy xuất nguồn gốc và hạn chế tình trạng “mượn mã số vùng trồng”, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đặt kỳ vọng quy trình mới sẽ tạo nền tảng minh bạch cho ngành hàng sầu riêng, nâng cao uy tín của nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Theo quy định, tất cả các tổ chức, cá nhân tham gia vào chuỗi sản xuất và xuất khẩu sầu riêng tươi, bao gồm cả thương nhân thương mại không trực tiếp đóng gói, đều bắt buộc phải tuân thủ các điều kiện về an toàn thực phẩm. Các vùng trồng phải được kiểm tra, giám sát, cấp mã số và, nếu có yêu cầu từ phía nước nhập khẩu, phải nằm trong danh sách được công nhận chính thức. Cơ sở trồng trọt phải có chứng nhận như VietGAP, GlobalGAP, HACCP, ISO 22000 hoặc ký cam kết sản xuất an toàn, đồng thời chấp nhận kiểm tra định kỳ để đảm bảo tính tuân thủ.

Đặc biệt, quy định cũng nêu rõ trách nhiệm của các bên trong khâu bảo quản và vận chuyển sầu riêng.

Theo đó, cơ sở đóng gói giữ vai trò trung tâm, chịu trách nhiệm kiểm tra và giám sát điều kiện an toàn trong quá trình tiếp nhận, lưu trữ và vận chuyển nguyên liệu đầu vào. Các cơ sở đóng gói cũng phải được cấp mã số, thẩm định điều kiện vệ sinh, được kiểm tra định kỳ hoặc cấp giấy chứng nhận ATTP theo đúng quy định pháp luật hiện hành.

Về phía các chủ doanh nghiệp, quy trình yêu cầu phải đăng ký ngành nghề kinh doanh thực phẩm, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ truy xuất nguồn gốc và thu hồi sản phẩm không an toàn khi cần thiết. Ngoài ra, các cơ sở kiểm nghiệm cũng cần được chỉ định, có đủ năng lực kiểm tra các chỉ tiêu an toàn thực phẩm và được chấp nhận bởi cơ quan có thẩm quyền tại Việt Nam ta hoặc nước nhập khẩu.

Đối với sản phẩm sầu riêng xuất khẩu, nếu nước nhập khẩu yêu cầu cơ quan chức năng của Việt Nam cấp chứng nhận nhà nước về an toàn thực phẩm, doanh nghiệp bắt buộc phải đăng ký kiểm tra và được xác nhận đạt yêu cầu trước khi xuất khẩu.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đã giao các Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở An toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh cùng các đơn vị liên quan tổ chức giám sát định kỳ, lấy mẫu ngẫu nhiên và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Đồng thời, các địa phương có trách nhiệm gửi báo cáo hàng tháng về danh sách vùng trồng và cơ sở đóng gói mới đạt chuẩn, nhằm cập nhật kịp thời vào hệ thống được nước nhập khẩu công nhận.

Thưa quý vị, việc ban hành quy trình kiểm soát lần này không chỉ là bước chuyển quyết liệt nhằm minh bạch hóa và nâng tầm chất lượng sầu riêng Việt Nam, mà còn loại bỏ tình trạng “đi nhờ mã số” bảo vệ ngành hàng trước nguy cơ bị cấm cửa từ các thị trường trọng điểm.