Giữ mạch nước – Nâng mùa vàng Hải Dương

MC 1:

Xin kính chào quý vị và bà con, cảm ơn quý vị và bà con đã quay trở lại với Nông nghiệp Radio.

Thưa quý vị và bà con,

Trong hành trình phát triển nông nghiệp bền vững, thủy lợi chính là xương sống của sản xuất – là điểm tựa không thể thiếu để bảo vệ mùa màng và ổn định sinh kế cho hàng triệu nông dân. Tại tỉnh Hải Dương – vùng đồng bằng trù phú thuộc châu thổ sông Hồng, hệ thống đê điều, kênh mương, trạm bơm thủy lợi không chỉ đóng vai trò then chốt trong việc phòng, chống thiên tai mà còn góp phần quyết định đến sự ổn định và bứt phá trong sản xuất nông nghiệp của địa phương.

MC 2:

Đầu tháng 6, những cơn mưa lớn đã đổ xuống nhiều nơi, gây ảnh hưởng cục bộ tới các vùng sản xuất. Và cũng như mọi năm, khi mùa mưa bão bắt đầu, tại Hải Dương – công tác thủy lợi bước vào giai đoạn cao điểm. Không chỉ để phòng tránh úng ngập, mà sâu xa hơn là để đảm bảo cho một vụ mùa thắng lợi.

Tại huyện Thanh Hà – nơi nổi tiếng với đặc sản vải thiều, nằm dọc tuyến sông, công tác chuẩn bị về thủy lợi những ngày này như bước vào “trận địa”. Ở Hạt quản lý đê huyện Thanh Hà, các cuộc họp được triển khai liên tục, công tác kiểm tra, rà soát hệ thống đê điều và công trình thủy lợi diễn ra khẩn trương. Mỗi tuyến kênh, mỗi con đê đều được lên danh sách kiểm tra kỹ lưỡng, phát hiện sớm những điểm yếu, hư hỏng để xử lý kịp thời trước khi nước lớn.

Gắn bó với công tác quản lý đê điều gần 40 năm, ông Đặng Văn Luyện dù đã nghỉ chế độ vẫn không rời xa công việc vốn đã thành máu thịt. Mỗi mùa sản xuất, ông lại có mặt tại các điểm đê của huyện nhà, tự mình kiểm tra, ghi nhận và báo cáo tình huống cụ thể. Ở tuổi không còn trẻ, ông vẫn kiên nhẫn giới thiệu với chúng tôi về những đổi thay đáng tự hào của hệ thống đê điều nơi đây. Từ những con đê đắp đất chênh vênh ngày nào, giờ đã trở thành tuyến đê bê tông vững chãi – như một tường thành bảo vệ vườn cây ăn quả của huyện nông thôn mới Thanh Hà.

Băng ông Đặng Văn Luyện

MC 2:

Chính từ những nỗ lực như thế, hệ thống đê điều và thủy lợi của Hải Dương đã có bước chuyển mình đáng kể. Gắn với quá trình xây dựng nông thôn mới, các tuyến đê được nâng cấp, kênh mương được nạo vét thường xuyên, trạm bơm điện được đầu tư hiện đại… giúp đảm bảo tưới tiêu cho hàng loạt cây trồng chủ lực như lúa, hành tỏi, cà rốt, rau màu…

Gắn bó và kế thừa từ lớp người đi trước là những cán bộ trẻ như anh Phạm Đắc Tươi. Trong mỗi đợt cao điểm, anh và đồng nghiệp túc trực suốt ngày đêm tại các điểm xung yếu. Họ kiểm tra lưu lượng dòng chảy, quan sát tình trạng mạch thấm, chuẩn bị thiết bị, vật tư để sẵn sàng xử lý sự cố.

Anh Tươi cho biết, công tácthủy lợi giờ không còn đơn thuần là "canh nước, giữ đê" mà còn gắn liền với đảm bảo sản xuất nông nghiệp bền vững. Mỗi thay đổi nhỏ trong điều tiết nước đều tác động trực tiếp đến chất lượng mùa màng. Việc nắm chắc địa bàn, am hiểu dòng chảy, chủ động ứng phó đang là yêu cầu hàng đầu với người làm công tác thủy lợi.

Băng anh Phạm Đắc Tươi

MC 2:

Không riêng gì huyện Thanh Hà, trên toàn tỉnh Hải Dương, hệ thống công trình thủy lợi được phát triển sớm, rộng khắp với số lượng lớn. Những năm gần đây, nhiều công trình đầu mối phục vụ điều tiết tưới tiêu đã được xây dựng, tạo điều kiện thuận lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh, góp phần hạn chế tình trạng úng, hạn do thiên tai gây ra. Nhiều trạm bơm được cải tạo nhà trạm, nâng cấp máy móc thiết bị. Nhiều cống, hệ thống kênh mương được kiên cố hóa, kè lát mái, nạo vét lòng kênh đã phát huy hiệu quả phục vụ sản xuất.

Chính nhờ hệ thống thủy lợi được đầu tư, phát triển, công các tưới tiêu được điều tiết hợp lý, Hải Dương vừa có một vụ đông xuân thắng lợi và đang chuẩn bị những điều kiện tốt nhất cho vụ mùa tới. Ông Nguyễn Khắc Nguyên – Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Hải Dương – chia sẻ:

Băng ông Nguyễn Khắc Nguyên

MC 1:

Vâng thưa quý vị, Thủy lợi không chỉ là “hậu phương” bảo vệ sản xuất, mà còn là niềm tin của người dân trước mỗi mùa vụ. Cũng như nhiều địa phương khác, tại Hải Dương, hệ thống thủy lợi vẫn đang lặng lẽ làm tròn sứ mệnh của mình – giữ mạch nước cho đồng ruộng, giữ bình yên cho làng quê. Khi những cánh đồng vào vụ, khi dòng nước mát lành lan tỏa khắp các thửa ruộng, chúng ta biết rằng phía sau đó là cả một hệ thống được vận hành bài bản, khoa học, tận tâm. Và nhờ đó, mỗi mùa gieo trồng, người nông dân lại thêm phần vững tin vào một tương lai no ấm.

MC 1:

Thưa quý vị và bà con, Bên cạnh những ghi nhận thực tế tại cơ sở, để có cái nhìn toàn diện hơn về công tác thủy lợi trên địa bàn, đặc biệt trong bối cảnh Hải Dương vừa trải qua một vụ đông xuân thắng lợi và đang khẩn trương bước vào vụ hè thu – thời điểm cao điểm về nhu cầu tưới tiêu, Nông nghiệp Radio cũng đã có cuộc trao đổi với Ông Nguyễn Khắc Nguyên – Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Hải Dương, mời quý vị và bà con cùng theo dõi.

MC 2:

Câu hỏi:

1.Xin ông cho biết để Hải Dương có một vụ đông xuân thắng lợi vừa qua, công tác thủy lợi đóng vai trò như thế nào? Và ngành thủy lợi đã chuẩn bị như thế nào để đảm bảo nguồn nước tưới tiêu cho vụ mùa sắp tới?

2.Hiện nay, hệ thống thủy lợi nội đồng trên địa bàn tỉnh Hải Dương đáp ứng như thế nào đối với yêu cầu phát triển nông nghiệp, thưa ông?

3.Trong thực tiễn triển khai, Chi cục đã phối hợp như thế nào với các cơ quan chuyên môn, hợp tác xã, doanh nghiệp nông nghiệp và các tổ chức quốc tế để đảm bảo việc đầu tư hệ thống thủy lợi gắn với nhu cầu sản xuất, thưa ông?

MC 1:

Nội dung tiếp theo của chương trình, mời quý vị và bà con cùng điểm qua một số tin vắn về lĩnh vực thủy lợi:

Tin 1

Thưa quý vị và bà con Đồng bằng sông Cửu Long là vùng sản xuất nông nghiệp trọng điểm của cả nước, nổi bật với các mặt hàng lúa gạo, thủy sản và trái cây. Tuy nhiên, vùng đất này đang phải đối mặt với nhiều thách thức từ biến đổi khí hậu như xâm nhập mặn, hạn hán và lũ lụt. Trước thực trạng đó, trong những năm qua ngành nông nghiệp đã đầu tư hàng chục nghìn tỷ đồng xây dựng nhiều công trình thủy lợi quy mô lớn như: Cống Cái Lớn-Cái Bé, âu thuyền Ninh Quới, cống âu Rạch Mọp, cống âu Nguyễn Tấn Thành…, các công trình sau khi đưa vào vận hành đã góp phần phát triển sản xuất và ổn định đời sống cho hàng triệu người dân.

Tin 2

Viện Kỹ thuật Biển, trực thuộc Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam vừa tiến hành đợt khảo sát và kiểm tra chất lượng nguồn nước tại hệ thống công trình thủy lợi Quản Lộ-Phụng Hiệp đợt 9 trong năm 2025. Tại vị trí lấy mẫu, Viện Kỹ thuật Biển cho biết, không gian xung quanh vị trí có nhiều lục bình và rác thải sinh hoạt của người dân, nước có màu nâu bùn và thời tiết mưa nhẹ. Kết quả kiểm tra ban đầu cho thấy chất lượng nước có dấu hiệu bị ô nhiễm, cần có biện pháp xử lý kịp thời để bảo đảm nguồn nước cho sản xuất. Đơn vị sẽ tiếp tục tiến hành lấy mẫu để giám sát chất lượng nước tại các địa điểm thuộc khu vực này.

Tin 3

Từ đầu năm đến nay, việc cung cấp nước sạch phục vụ sản xuất, sinh hoạt của người dân trên địa bàn thành phố Hà Nội bảo đảm ổn định, với công suất trung bình là 1,3 triệu m3/ngày đêm. Tuy nhiên, trong những ngày hè nắng nóng, nhu cầu sử dụng nước tăng cao có thể dẫn tới thiếu nước cục bộ, sự cố mất nước. Để đáp ứng nhu cầu sử dụng nước sạch của 100% hộ dân thuộc hệ thống cấp nước tập trung thành phố, Sở Xây dựng Hà Nội đã xây dựng kế hoạch cấp nước mùa hè năm 2025, với nhiều giải pháp. Về nguồn cấp nước, các nhà máy duy trì sản xuất, phối hợp điều tiết nguồn cấp trên toàn hệ thống ổn định với tổng suất từ 1 triệu 495 nghìn m3/ngày đêm đến 1 triệu 695 nghìn m3/ngày đêm. Duy trì hệ thống mạng lưới vận hành ổn định. Lắp đặt trạm bơm cục bộ khi áp lực nước yếu và sẵn sàng cấp nước cục bộ bằng xe téc.

Tin 4

Trong những năm qua, tình trạng vi phạm phạm vi bảo vệ công trình thuỷ lợi trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn diễn ra khá phổ biến, trong đó có nhiều công trình thuộc Công ty TNHH Một thành viên Khai thác công trình thuỷ lợi Lạng Sơn quản lý. Số vụ vi phạm nhiều, song số vụ xử lý dứt điểm còn thấp, mới được 54/234 vụ. Theo lãnh đạo công ty, nguyên nhân số vụ xử lý dứt điểm được ít là do nhiều công trình chưa được cắm mốc bảo vệ hoặc chưa có hồ sơ pháp lý hoàn chỉnh dẫn đến khó khăn trong xác định phạm vi và căn cứ xử lý. Một số trường hợp đất người dân hiến làm công trình gây chồng lấn quyền sử dụng; một số trường hợp cố tình vi phạm để phục vụ sản xuất, sinh hoạt; có trường hợp vẫn cho rằng đất quanh công trình không sử dụng đến nên đã sử dụng. Bên cạnh đó, sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan cũng chưa chặt chẽ.

Nội dung vừa rồi cũng đã kết thúc chương trình Nguồn nước xanh của Nông nghiệp Radio hôm nay, cảm ơn sự chú ý theo dõi của quý vị và bà con, xin kính chào và hẹn gặp lại.