Bàn về những quyết sách lịch sử
Chiều 4/5, tại buổi họp báo do Tổng Thư ký Quốc hội Lê Quang Tùng chủ trì, Văn phòng Quốc hội đã chính thức thông tin về chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV – kỳ họp được đánh giá là có tính chất bản lề, với khối lượng công việc lớn và nhiều nội dung mang tính lịch sử.
Kỳ họp thứ 9 sẽ được khai mạc trọng thể vào ngày mai (5/5/2025) và dự kiến bế mạc vào chiều 28/6/2025. Quốc hội họp tập trung tại Nhà Quốc hội (Hà Nội) theo hai đợt: đợt 1 từ 5/5 đến 30/5 và đợt 2 từ 11/6 đến hết ngày 30/6. Quốc hội dự kiến sẽ bố trí làm việc cả một số ngày cuối tuần nhằm bảo đảm tiến độ xử lý khối lượng nội dung đồ sộ.

Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV – kỳ họp được đánh giá là có tính chất bản lề, với khối lượng công việc lớn và nhiều nội dung mang tính lịch sử. Ảnh: Quochoi.vn.
Theo Tổng Thư ký Quốc hội, kỳ họp này sẽ tập trung xem xét, quyết định 54 nội dung thuộc công tác lập hiến, lập pháp. Cụ thể, có 3 nghị quyết liên quan đến công tác lập hiến, cùng với 34 dự án luật và 11 nghị quyết thuộc công tác lập pháp, bao quát nhiều lĩnh vực then chốt của đời sống kinh tế - xã hội.
Đặc biệt, Quốc hội sẽ xem xét, thông qua Nghị quyết về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Đây là nội dung hệ trọng, lần đầu tiên sau hơn một thập kỷ, Hiến pháp 2013 được đề xuất sửa đổi. Mục tiêu sửa đổi là nhằm thể chế hóa kịp thời các chủ trương lớn của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư về đổi mới tổ chức bộ máy hệ thống chính trị.
Việc sửa đổi được thực hiện với tinh thần khẩn trương, quyết liệt nhưng vẫn đảm bảo đầy đủ quy trình, trình tự pháp lý, bảo đảm hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025.
Đồng hành với khối lượng nội dung lập hiến, lập pháp, Quốc hội cũng sẽ xem xét 14 nhóm nội dung quan trọng khác về kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước, giám sát và các vấn đề lớn của đất nước. Cùng với đó, 8 nhóm nội dung được các cơ quan gửi báo cáo để đại biểu nghiên cứu, phục vụ công tác giám sát và quyết nghị.
Trong số 34 dự án luật sẽ được đưa ra thảo luận và thông qua tại kỳ họp, có nhiều luật mới hoặc sửa đổi đáng chú ý như: Luật Hóa chất (sửa đổi); Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi); Luật Nhà giáo; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật. Đây đều là các văn bản có tác động trực tiếp đến các ngành kinh tế trọng điểm và chiến lược phát triển dài hạn của đất nước.

Toàn cảnh một phiên họp của Kỳ họp Quốc hội. Ảnh: Quochoi.vn.
Bên cạnh đó, nhiều nghị quyết có tính nhân văn, thiết thực cũng được đưa ra để xem xét và biểu quyết tại kỳ họp. Có thể kể đến: Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội; Nghị quyết miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ mầm non, học sinh phổ thông và người học chương trình giáo dục phổ thông trong hệ thống giáo dục quốc dân; Nghị quyết của Quốc hội về kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp được quy định tại Nghị quyết số 55/2010/QH12 của Quốc hội về miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị quyết số 28/2016/QH14 và Nghị quyết số 107/2020/QH14.
Đổi mới cách thức họp
Trả lời báo chí tại buổi họp báo, ông Vũ Minh Tuấn , Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho biết việc chuẩn bị cho kỳ họp đã được triển khai hết sức kỹ lưỡng. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã dành nhiều thời gian để cho ý kiến, tổ chức Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách nhằm thảo luận, góp ý sâu về các dự án luật, nghị quyết sẽ trình Quốc hội.
Văn phòng Quốc hội, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Tổng Thư ký, cũng đã chủ động phối hợp với các cơ quan hữu quan để hoàn thiện tài liệu, tổ chức hậu cần và nâng cao chất lượng phục vụ kỳ họp.
Để phù hợp với yêu cầu mới, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất đổi mới phương thức tổ chức kỳ họp. Theo đó, các nội dung trình bày tờ trình, báo cáo được rút gọn tối đa; thời gian chất vấn và trả lời chất vấn, thảo luận tại hội trường cũng được điều chỉnh phù hợp, nhất là với những dự án luật không có nhiều nội dung phức tạp, ít ý kiến trái chiều.

Tổng Thư ký Quốc hội Lê Quang Tùng chủ trì buổi họp báo thông tin về chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV. Ảnh: Khương Trung.
Đáng chú ý, kỳ họp lần này được tổ chức ngay sau Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, hội nghị được đánh giá là mang tính bước ngoặt, đặt nền móng cho những quyết sách lịch sử của đất nước trong thời kỳ chuyển giao sang một giai đoạn phát triển mới.
Vì vậy, nhiều nội dung tại kỳ họp được xây dựng nhằm cụ thể hóa kết luận của Hội nghị Trung ương 11, đặc biệt trong các lĩnh vực tổ chức bộ máy, cải cách hành chính, chuyển đổi mô hình phát triển và phát triển nguồn nhân lực.
Với tinh thần đổi mới, quyết liệt, Kỳ họp thứ 9 được kỳ vọng sẽ tạo ra bước chuyển mạnh mẽ trong lập pháp, góp phần thúc đẩy sự đồng bộ, hiện đại hóa hệ thống pháp luật và thể chế quốc gia.
Đây không chỉ là một kỳ họp có khối lượng công việc lớn, mà còn là dấu mốc chính trị quan trọng của Quốc hội trong nhiệm kỳ khóa XV, nhiệm kỳ được xác định là thời kỳ bản lề để đưa đất nước vươn mình trong kỷ nguyên mới.
Nội dung chính trong phiên Khai mạc Kỳ họp ngày 5/5
Phiên buổi sáng:
- Chủ tịch Quốc hội phát biểu khai mạc Kỳ họp.
- Thủ tướng Chính phủ trình bày Báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2024; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2025. (trong đó có báo cáo về các nội dung: việc điều chỉnh dự toán ngân sách năm 2025 để bố trí ít nhất 3% ngân sách cho phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và tiếp tục nâng lên 2% GDP trong 05 năm tiếp theo và việc thực hiện các nhiệm vụ phát sinh năm 2025 gắn với sắp xếp bộ máy, miễn giảm học phí; tình hình triển khai các khoản dự toán chưa phân bổ của ngân sách Trung ương đầu năm; dự toán thu ngân sách nhà nước trên địa bàn, chi ngân sách địa phương, số bổ sung từ ngân sách Trung ương cho ngân sách địa phương và tỷ lệ phân chia các khoản thu phân chia giữa ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương sau sáp nhập tỉnh…)
- Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trình bày Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân gửi đến Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV và Quốc hội nghe báo cáo thẩm tra.
- Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định trình Tờ trình đề nghị Quốc hội xem xét, quyết định việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và Tờ trình về việc thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.
Phiên buổi chiều:
- Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Công Thương, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình dự án Luật Năng lượng nguyên tử; các báo cáo thẩm tra của Thường vụ Quốc hội.
- Thảo luận ở hội trường về: Đề nghị sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013; Việc thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.