Sáng 17/5, với 429/434 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc biệt nhằm thúc đẩy phát triển khu vực kinh tế tư nhân.
Các đại biểu Quốc hội bấm nút thông qua nghị quyết. Ảnh: Quochoi.vn.
Miễn, giảm thuế thu nhập cho doanh nghiệp nhỏ và doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
Báo cáo giải trình, tiếp thu và chỉnh lý dự thảo nghị quyết, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết thời điểm bỏ hình thức thuế khoán với hộ kinh doanh sẽ được điều chỉnh sớm hơn, từ ngày 1/1/2026 thay vì 1/7/2026 như đề xuất trước đó.
Để hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi số và giảm gánh nặng chi phí, Nhà nước sẽ bố trí ngân sách để cung cấp miễn phí các nền tảng số, phần mềm kế toán dùng chung.
Nghị quyết quy định miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 3 năm đầu kể từ khi được cấp giấy chứng nhận đăng ký lần đầu đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Đối với doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo và các tổ chức liên quan như công ty quản lý quỹ, tổ chức trung gian hỗ trợ khởi nghiệp, sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2 năm đầu và giảm 50% trong 4 năm tiếp theo. Các khoản thu nhập từ chuyển nhượng cổ phần, quyền góp vốn… vào doanh nghiệp khởi nghiệp cũng được miễn thuế thu nhập cá nhân và doanh nghiệp.
Chuyên gia, nhà khoa học làm việc tại doanh nghiệp khởi nghiệp hoặc trung tâm nghiên cứu, đổi mới sáng tạo sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân trong 2 năm đầu và giảm 50% trong 4 năm tiếp theo đối với khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công.
Hỗ trợ tín dụng cho dự án xanh
Doanh nghiệp tư nhân, hộ và cá nhân kinh doanh được hỗ trợ lãi suất vay 2%/năm khi thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn hoặc áp dụng bộ tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và quản trị (ESG).
Nghị quyết nhấn mạnh nguyên tắc ưu tiên các biện pháp dân sự, kinh tế, hành chính đối với các vi phạm không nghiêm trọng trước khi xem xét xử lý hình sự. Doanh nghiệp, hộ kinh doanh và cá nhân có thể chủ động khắc phục hậu quả để được xem xét miễn hoặc giảm nhẹ trách nhiệm pháp lý.
Trường hợp việc áp dụng pháp luật có thể dẫn đến hoặc không dẫn đến xử lý hình sự, thì sẽ không áp dụng hình sự hóa. Nếu phải xử lý hình sự, các biện pháp khắc phục hậu quả về kinh tế sẽ được xem là yếu tố quan trọng trong quá trình tố tụng.
Ngoài ra, nghị quyết cũng quy định không được áp dụng hồi tố quy định pháp luật gây bất lợi cho doanh nghiệp, cá nhân. Những vụ việc chưa rõ hành vi vi phạm cần được sớm có kết luận chính thức và công khai theo đúng trình tự tố tụng.
Bảo đảm quyền tài sản và phân định trách nhiệm rõ ràng
Việc xử lý vật chứng, tài sản trong điều tra, truy tố, xét xử phải theo đúng thẩm quyền và không gây ảnh hưởng tới quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Tài sản kê biên, phong tỏa cần tương ứng với thiệt hại dự kiến và không làm gián đoạn hoạt động sản xuất kinh doanh.
Nghị quyết cũng yêu cầu phân định rõ ràng giữa tài sản hợp pháp với tài sản liên quan tới hành vi vi phạm pháp luật; giữa trách nhiệm pháp lý của pháp nhân với cá nhân quản lý; giữa nghĩa vụ của doanh nghiệp với cá nhân liên quan.
Về tiếp cận nguồn lực đất đai
Mặt bằng sản xuất kinh doanh, dự thảo nghị quyết quy định doanh nghiệp công nghệ cao, nhỏ và vừa, khởi nghiệp sáng tạo được hỗ trợ giảm ít nhất 30% tiền thuê đất trong 5 năm đầu từ thời điểm ký hợp đồng với chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng khu, cụm công nghiệp và vườn ươm công nghệ. Khoản hỗ trợ tiền thuê đất này sẽ được Nhà nước hoàn trả cho chủ đầu tư theo quy định. UBND cấp tỉnh quyết định mức giảm tiền thuê đất này.
Hiện cả nước có gần 450 khu công nghiệp, với tổng diện tích khoảng 93.000 ha. Song thực tế các doanh nghiệp nhỏ và vừa có ít cơ hội tiếp cận, giá thuê đất còn cao với khả năng chi trả của họ.
Với khu - cụm công nghiệp thành lập mới sau ngày Nghị quyết có hiệu lực, UBND cấp tỉnh sẽ xác định quỹ đất đảm bảo dành bình quân tối thiểu 20 ha một khu, cụm công nghiệp hoặc 5% tổng quỹ đất đã đầu tư kết cấu hạ tầng dành cho doanh nghiệp công nghệ cao, nhỏ và vừa, khởi nghiệp sáng tạo thuê lại. Ngoài ra, các doanh nghiệp này có thể được thuê nhà, đất là tài sản công chưa hoặc không sử dụng tại địa phương.
Hạn chế thanh tra, kiểm tra gây phiền hà
Theo quy định mới, mỗi doanh nghiệp, hộ và cá nhân kinh doanh chỉ được thanh tra hoặc kiểm tra không quá một lần mỗi năm, trừ trường hợp có dấu hiệu vi phạm rõ ràng. Điều này áp dụng cho cả hoạt động kiểm tra liên ngành.
Các hành vi lợi dụng thanh tra, kiểm tra để nhũng nhiễu, gây khó khăn sẽ bị xử lý nghiêm.
