Chính phủ đổi mới tư duy và phương pháp điều hành, kiến tạo vì dân

“Chính phủ đã đổi mới tư duy và phương pháp điều hành rất mạnh mẽ trong nhiệm kỳ vừa qua, nhờ đó đạt được nhiều kết quả quan trọng trong phát triển đất nước”, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh khi trao đổi với báo chí về công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ nhiệm kỳ 2020–2025.

Theo Phó Thủ tướng, sự đổi mới bắt đầu từ đổi mới tư duy của Đảng nhiệm kỳ này, đặc biệt là trong nửa cuối nhiệm kỳ với hàng loạt chủ trương, chính sách lớn được ban hành, tạo nền tảng cho những chuyển biến sâu sắc trong quản trị quốc gia.

Tư duy kiến tạo và tầm nhìn dài hạn

Chính phủ nhiệm kỳ này xác lập tầm nhìn chiến lược hướng tới hai mốc trăm năm: 100 năm thành lập Đảng và 100 năm thành lập nước. Mục tiêu là đến năm 2045, Việt Nam trở thành nước công nghiệp, có thu nhập trung bình cao, nhân dân ấm no, hạnh phúc.

Theo Phó thủ tướng, một trong những đổi mới lớn là tư duy xây dựng pháp luật. Nếu trước đây pháp luật chủ yếu mang chức năng quản lý, thì nay được nhìn nhận như nguồn lực để khơi thông và kiến tạo phát triển. Pháp luật phải phân cấp, phân quyền mạnh mẽ; tạo nền hành chính thông thoáng, thân thiện; tháo gỡ điểm nghẽn và khơi dậy các nguồn lực xã hội.

Bên cạnh đó, tư duy về kinh tế tư nhân cũng được đổi mới sâu sắc. Chính phủ coi kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của tăng trưởng, bởi nguồn lực trong dân, trong doanh nghiệp dồi dào và có khả năng tạo đột phá. Nhiều công trình hạ tầng lớn như sân bay, cảng biển, đường cao tốc đã được giao cho tư nhân thực hiện, và xu hướng này sẽ còn tiếp tục mở rộng với các dự án công nghệ cao.

Trong quản lý nhà nước, Chính phủ chuyển từ tư duy hành chính sang kiến tạo phục vụ, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, “lắng nghe - đồng hành - phục vụ”.

Ngoài ra, cách tiếp cận đối với đầu tư nước ngoài cũng thay đổi. Nếu trước đây cần vốn và công nghệ, thì nay yêu cầu cao hơn là chuyển giao công nghệ, hướng đến nền kinh tế độc lập, tự chủ, tự cường, giảm phụ thuộc, tăng sức chống chịu trước biến động toàn cầu.

Tư duy trong giáo dục và y tế cũng có bước chuyển: từ chữa bệnh sang phòng bệnh, nâng cao thể trạng, kéo dài tuổi thọ, hướng tới hạnh phúc toàn diện của người dân.

Đổi mới phương pháp điều hành: Trọng tâm, phân quyền, linh hoạt

Theo Phó Thủ tướng, Chính phủ đã đổi mới phương pháp điều hành theo hướng “trọng tâm, trọng điểm, không dàn trải”. Nguồn lực hữu hạn phải được tập trung để tạo đột phá.

Trong nhiệm kỳ qua, dù các địa phương đề xuất hơn 12.000 dự án, nhưng Chính phủ chỉ lựa chọn 5.000 dự án trọng điểm, và nhờ vậy đạt hiệu quả cao. Nhiệm kỳ tới, con số này sẽ còn tinh gọn hơn, chỉ còn 3.000 dự án.

Chính phủ cũng phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, đi đôi với phân bổ nguồn lực, để địa phương được dám làm, dám quyết, dám chịu trách nhiệm. Phó Thủ tướng cho rằng, cách làm này khơi dậy sự sáng tạo, năng động của từng địa phương.

Trước biến động toàn cầu, từ dịch bệnh, chiến tranh đến đứt gãy chuỗi cung ứng, Chính phủ đã linh hoạt điều hành, biến nguy thành cơ, phản ứng chính sách nhanh nhạy và sát thực tế.

Một điểm đáng chú ý là tinh thần “dám đối mặt, dám giải quyết việc tồn đọng”. Nhiều vấn đề kéo dài nhiều nhiệm kỳ, như 12 dự án tồn đọng, hai bệnh viện “đắp chiếu” ở Hà Nam, đã được xử lý dứt điểm. “Đến cuối tháng 11 này, Bệnh viện Bạch Mai cơ sở 2 sẽ vận hành, sẵn sàng đón bệnh nhân”, Phó Thủ tướng thông tin.

Theo ông, đó là biểu hiện rõ nét của phong cách “nói là làm, làm đến nơi đến chốn”, tinh thần “6 rõ” mà Thủ tướng luôn nhấn mạnh. Các thành viên Chính phủ thường xuyên bám sát cơ sở, trực tiếp tháo gỡ khó khăn, đôn đốc tiến độ các công trình trọng điểm, thể hiện phong cách gần dân, vì dân.

Chính phủ vì nhân dân, do nhân dân

Phó Thủ tướng cho biết, nhờ đổi mới tư duy và phương pháp điều hành, Chính phủ đạt nhiều thành tựu nổi bật, trong đó, kinh tế vĩ mô ổn định, tăng trưởng duy trì tích cực; Bộ máy hành chính tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, sát dân, phục vụ dân tốt hơn; Thể chế hoàn thiện, tạo nền tảng pháp lý cho giai đoạn phát triển tiếp theo; Cơ cấu lại nền kinh tế, nâng cao chất lượng FDI, phát triển kinh tế tư nhân, thúc đẩy khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.

An sinh xã hội, văn hóa, y tế, giáo dục, quốc phòng - an ninh, đối ngoại đều có bước tiến đáng kể, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân.

Đặc biệt, Chính phủ triển khai ba chương trình mục tiêu quốc gia: Xóa đói giảm nghèo, Xây dựng nông thôn mới, và Phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số tất cả đều đạt kết quả rõ rệt. Hiện Chính phủ đang đề xuất thêm hai chương trình mới: Chăm sóc sức khỏe toàn dân và Chấn hưng giáo dục nước nhà.

“Mục tiêu cao nhất của Đảng và Chính phủ là mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Hàng năm, Chính phủ dành 180 đến 200 nghìn tỷ đồng (tương đương 8% tổng chi ngân sách) cho an sinh xã hội, trong đó 46 nghìn tỷ đồng hỗ trợ gia đình chính sách, người có công; 10 đến 15 nghìn tỷ đồng cho cứu trợ, dự phòng thiên tai, chưa kể nguồn lực từ địa phương.

Chương trình xóa nhà tạm, xây dựng một triệu căn nhà Đại đoàn kết, hay việc khởi công 100 trường học vùng biên trong tháng 10 này, đều là minh chứng cụ thể cho tinh thần “Chính phủ vì dân”.

Các chính sách như miễn học phí, tổ chức bữa ăn trưa, giảm viện phí theo lộ trình, hay việc yêu cầu mỗi xã phải có Trung tâm hành chính “một cửa” để phục vụ người dân tốt hơn, đều được triển khai đồng bộ.

Chính phủ cũng ban hành nghị định phục hồi quốc tịch Việt Nam cho kiều bào, thể hiện chính sách nhân văn, giúp người Việt xa quê thêm tự hào, gắn bó với Tổ quốc.

Phó Thủ tướng cũng nêu ra một hình ảnh gây xúc động là dịp Quốc khánh 2/9, khi Chính phủ dành 11.000 tỷ đồng để mỗi người dân nhận 100.000 đồng. Dù không lớn, nhưng người dân đón nhận với tình cảm đặc biệt: có người ép tờ tiền làm kỷ niệm, có người mua sách cho con, có nơi cả khu dân cư tổ chức liên hoan, người khá giả nhường phần cho người nghèo… tất cả thể hiện tinh thần đoàn kết, lòng biết ơn và niềm tin vào Đảng, Chính phủ.

“Kết quả đạt được là nhờ tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, nói đi đôi với làm. Đó là phong cách điều hành mới, quyết liệt, hiệu quả, vì dân”, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình khẳng định.