Khẩn trương thu hoạch lúa đông xuân cho kịp mùa vụ tới

Thưa quý vị, Trong thời gian qua, tại một số tỉnh thuộc khu vực Bắc Trung Bộ, năng suất lúa vụ đông xuân năm nay đã ghi nhận xu hướng giảm so với các mùa vụ trước.

Tại Nghệ An, tình hình lúa xuân trỗ không thoát, thoái hóa đầu bông, lúa không kết hạt và tỷ lệ lép cao xảy ra tại nhiều địa phương, nhất là các huyện Diễn Châu, Yên Thành, Quỳnh Lưu.

Thực trạng này khiến nông dân rất lo lắng, nhất là khi thời điểm thu hoạch đã cận kề. Theo ghi nhận của ngành nông nghiệp các địa phương ở Nghệ An, các diện tích lúa bị thiệt hại chủ yếu xảy ra ở trà sớm, trỗ trước ngày 20/4, các diện tích trỗ sau ngày 20/4 bị thiệt hại nhẹ hơn

Thực tế ở tỉnh Quảng Trị, vụ lúa đông xuân vừa qua, tỉnh đã gieo cấy trên 26.000ha lúa. Tính đến hết ngày 16/5, toàn tỉnh đã thu hoạch hơn 21.000ha (trên 80%) và dự kiến kết thúc thu hoạch lúa đông xuân trước ngày 20/5. Năng suất lúa đông xuân năm nay tại Quảng Trị ước đạt hơn 59 tạ/ha, giảm gần 2 tạ/ha so với vụ đông xuân năm 2024.

Theo đánh giá của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Quảng Trị, thời tiết vụ đông xuân năm nay diễn biến bất thường làm giảm năng suất lúa so với các năm trước. Nhiều đợt mưa lạnh khiến cây lúa kéo dài thời gian sinh trưởng từ 7 - 10 ngày, ảnh hưởng đến tiến độ thu hoạch lúa đông xuân và kế hoạch gieo cấy vụ hè thu.

Cụ thể,tháng 1, 2 gặp mưa rét kết hợp triều cường làm ngập úng gần 6.000ha lúa. Trong tháng 3, thời kỳ cây lúa làm đòng xảy ra 3 đợt rét, có những ngày nhiệt độ xuống dưới 16 độ C làm ảnh hưởng đến quá trình phân đòng. Bước sang tháng 4, khi lúa đông xuân đang ở giai đoạn ôm đòng – trổ bông lại tiếp tục gặp rét khiến bông lúa trổ không thoát, nghẹt đòng..., quá trình thụ phấn của bông lúa cũng bị ảnh hưởng dẫn đến tỷ lệ lép cao.

Ngoài ra, trong giai đoạn đang thu hoạch lúa, việc     mưa to, gió mạnh làm hơn 50ha lúa bị đổ ngã, ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng lúa cuối vụ. Thời gian thu hoạch lúa đông xuân vì vậy cũng kéo dài thêm 2 - 3 ngày.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh (NN-MT) Quảng Trị, thực tế nhiều hộ dân đã tự ý sử dụng giống lúa có thời gian sinh trưởng ngắn, bố trí gieo cấy sớm hơn khung lịch thời vụ với tổng diện tích hơn 5.500ha. Diện tích lúa này trổ bông trước thời điểm 15/4, gặp phải thời tiết bất thuận nên đã ảnh hưởng đến năng suất. Để xảy ra tình trạng này, theo Sở NN-MT Quảng Trị là do một số địa phương chưa quyết liệt trong việc chỉ đạo sản xuất, bố trí cơ cấu giống và thời vụ chưa hợp lý.

Cùng đoàn công tác của Bộ NN và MT đi khảo sát các vùng lúa bị giảm năng suất tại Bắc Trung bộ, Ông Nguyễn Quý Dương, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã một lần nữa khẳng định tầm quan trọng của việc tuân thủ khung thời vụ và cơ cấu giống dựa trên dự báo khoa học. Tuy nhiên, ở một số vùng, nông dân vẫn áp dụng kinh nghiệm cá nhân, nếu gặp thời tiết không thuận dễ dẫn đến mất mùa. Thực tế tại Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Trị cho thấy nhiều diện tích lúa trổ sớm vào nửa đầu tháng 4 đã gặp thời tiết không thuận lợi, khiến khả năng kết hạt kém.

Băng:

Thưa quý vị, từ thực tế giảm năng suất lúa đông xuân năm nay tại các tỉnh Bắc Trung Bộ, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật khuyến cáo nông dân cần tuân thủ lịch thời vụ và cơ cấu giống của ngành nông nghiệp đưa ra. Đối với lúa đông xuân năm nay, thời gian sinh trưởng kéo dài nên nông dân cần khẩn trương thu hoạch để bắt tay ngay vào sản xuất lúa hè thu để đảm bảo tiến độ, kết thúc gieo cấy trước 5/6.