Nhân sự kiện Diễn đàn Hệ thống Lương thực thực phẩm châu Phi (AFSF) sắp diễn ra từ ngày 31/8 - 5/9 tại thủ đô Dakar (Senegal), Tổng Giám đốc AFSF Amath Pathe Sene đã chia sẻ 3 mục tiêu chính: thúc đẩy đầu tư cho các doanh nhân trẻ trong nông nghiệp, nhân rộng các mô hình hợp tác xã và biến những cảnh báo về khủng hoảng khí hậu thành hành động thực tế.

- AFSF 2025 đặt thanh niên châu Phi ở vị trí trung tâm của quá trình chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm (LTTP). Cụ thể, những đổi mới và giải pháp do thanh niên dẫn dắt nào sẽ được giới thiệu, và nhân rộng?

Tại AFSF 2025, thanh niên sẽ giới thiệu những sáng kiến thay đổi diện mạo hệ thống LTTP của châu Phi, từ các startup nông nghiệp thông minh thích ứng biến đổi khí hậu, đến ứng dụng số trong mở cửa thị trường. Điểm nhấn kể đến là sáng kiến Hợp tác xã Nông nghiệp cộng đồng (CAC) trị giá 22,5 triệu USD của các thanh niên Senegal trong năm 2025. CAC được xây dựng trên nền tảng cộng đồng, hướng tới củng cố hệ sinh thái nông nghiệp địa phương thông qua hợp tác xã quy mô lớn, thúc đẩy chủ quyền lương thực, tăng trưởng bao trùm và đổi mới sáng tạo.

Trên toàn châu lục, những nhà đổi mới trẻ đang tạo ra nhiều sự thay đổi. Với quỹ giải thưởng 160.000 USD, GoGettaz sẽ hỗ trợ các doanh nhân nông nghiệp xuất sắc của châu Phi tiếp cận và kết nối với nhà đầu tư toàn cầu. AFSF sẽ tạo không gian để các bạn trẻ gặp gỡ các nhà đầu tư, hỗ trợ định giá, xây dựng quan hệ đối tác, tập huấn kỹ thuật và tiếp cận khoản vay. 

- Với hơn 6.000 đại biểu dự kiến tham dự, từ nguyên thủ quốc gia đến các doanh nhân nông nghiệp, AFSF 2025 được kỳ vọng trở thành "Davos về an ninh lương thực của châu Phi". Ông kỳ vọng sự kiện sẽ đạt được những bước tiến nào, trong bối cảnh 33 triệu người dân Tây Phi đang thiếu đói trầm trọng?

Hiện nay, châu Phi đang tăng cường huy động tài chính cho thanh niên trong nông nghiệp. Ví dụ, khoản tài trợ 11,78 triệu USD gần đây của Ngân hàng Phát triển châu Phi (AfDB) cho ECOWAS giúp tăng cường chuỗi giá trị lúa gạo, cũng như đào tạo 3.850 thanh niên về nông nghiệp sinh thái và hữu cơ. Trên nền tảng đó, các tổ chức tài chính như AfDB cùng khu vực tư nhân được kêu gọi dành riêng 200 triệu USD vốn tài chính kết hợp cho các doanh nghiệp của thanh niên, đi kèm bảo lãnh rủi ro và cơ hội tiếp cận thị trường trong khuôn khổ Khu vực Thương mại Tự do Lục địa châu Phi (AfCFTA).

Song song, AFSF 2025 cũng kêu gọi mở rộng dự trữ ngũ cốc khu vực và hài hòa chính sách trợ giá đầu vào - những mạng lưới an sinh thiết yếu cho 33 triệu người đang thiếu lương thực ở Tây Phi. Ngoài tài chính, các bộ trưởng cũng sẽ đưa ra những cam kết nhằm thúc đẩy lộ trình chủ quyền lương thực quốc gia, phù hợp với mục tiêu Agenda 2063 - tầm nhìn về một châu Phi tự chủ, bền bỉ và bao trùm.

- Diễn đàn diễn ra vào dịp Senegal khởi động chương trình thanh niên trong nông nghiệp trị giá 22,5 triệu USD. Mô hình này sẽ truyền cảm hứng cho các quốc gia khác như thế nào, và những chiến lược nhân rộng nào sẽ được bàn thảo tại AFSF 2025?

Mô hình CAC là một cách tiếp cận mang tính đột phá nhằm trao quyền cho thanh niên trong nông nghiệp, cho phép các bạn trẻ tổ chức, sở hữu và quản lý các doanh nghiệp, qua đó bồi dưỡng năng lực lãnh đạo và khởi nghiệp. Do thanh niên lãnh đạo, CAC bảo đảm người trẻ làm chủ tiến trình phát triển, nhận được hỗ trợ tài chính và kỹ thuật, đồng thời gắn kết với mục tiêu chủ quyền lương thực quốc gia.

CAC có thể nhân rộng, đặc biệt phù hợp với các quốc gia Sahel vốn chịu điều kiện khô hạn, dễ bị tổn thương bởi biến đổi khí hậu. Thông qua các phiên thảo luận, diễn đàn sẽ tập trung vào cơ chế tài chính, tập huấn và mở rộng các kênh thị trường bền vững.

- Trong bối cảnh khủng hoảng khí hậu, AFSF 2025 sẽ triển khai các hoạt động cụ thể nào để tăng khả năng chống chịu trong sản xuất nông nghiệp?

Châu Phi đã qua giai đoạn nâng cao nhận thức, giờ là lúc hành động. Diễn đàn sẽ giới thiệu các giải pháp khí hậu do nông dân trẻ và nông hộ nhỏ áp dụng: giống chịu hạn, tưới tiêu bằng năng lượng mặt trời, canh tác tái sinh, và các trung tâm chế biến sử dụng năng lượng tái tạo. Với sự hợp tác của AfDB, IFAD và các quỹ khí hậu, chúng tôi hướng đến huy động nguồn tài chính thích ứng cho nông hộ và doanh nghiệp của thanh niên.

Quan trọng hơn, chúng tôi thúc đẩy việc tích hợp khả năng chống chịu vào ngân sách nông nghiệp quốc gia, biến thích ứng khí hậu thành một phần cốt lõi của quản trị hệ thống lương thực.

Diễn đàn AFSF 2025 sẽ công bố Quỹ Nông nghiệp - Khí hậu trị giá 100 triệu USD của AfDB, AGRA và các quỹ đầu tư tư nhân. Mục tiêu hỗ trợ riêng cho startup nông nghiệp công nghệ cao do thanh niên dẫn dắt. Ngoài ra, còn có các khoản tài trợ, cơ chế tài chính thương mại trong khuôn khổ AfCFTA, và quan hệ đối tác công nghệ để thúc đẩy các nền tảng nông nghiệp số.