Đề xuất bỏ thi thăng hạng viên chức

Thưa quý vị, Bộ Nội vụ vừa gửi Bộ Tư pháp thẩm định hồ sơ dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi), dự kiến trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10. Dự thảo đề xuất tăng quyền tự chủ cho đơn vị sự nghiệp công lập, xóa cơ chế “xin - cho” biên chế, mở rộng tuyển dụng linh hoạt và cho phép tư nhân tham gia cung cấp dịch vụ công theo hướng cạnh tranh, minh bạch.

Một trong những điểm thay đổi quan trọng là bỏ cơ chế thi thăng hạng chức danh nghề nghiệp, vốn bị coi là hình thức, không gắn với hiệu quả công việc. Thay vào đó, viên chức sẽ được đánh giá, trả thu nhập theo vị trí việc làm và kết quả đầu ra. Bộ Nội vụ kỳ vọng cách tiếp cận này sẽ tạo động lực làm việc thực chất, thay vì chỉ tập trung vào các kỳ thi nâng hạng.

Dự thảo cũng bổ sung cơ chế bảo vệ viên chức khi đổi mới, sáng tạo nhưng không thành công, có thể được miễn hoặc giảm trách nhiệm. Viên chức được phép góp vốn, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp, nhất là trong việc thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học và công nghệ.

Ngoài ra, dự luật nhấn mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong quản lý viên chức, thay thế hồ sơ giấy bằng cơ sở dữ liệu kết nối toàn quốc, vừa giảm chi phí vừa tăng hiệu quả giám sát. Trách nhiệm người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập cũng được quy định rõ ràng hơn, gắn với nhân lực, tài chính và công khai thủ tục hành chính.

Theo dự thảo, đơn vị sự nghiệp công lập sẽ được phân loại lại theo tính chất nhiệm vụ (thiết yếu hoặc không thiết yếu) và mức độ tự chủ tài chính.

Đơn vị tự chủ cao sẽ được trao quyền quyết định toàn diện về tổ chức, nhân sự, tài chính; người đứng đầu được quyền bổ nhiệm lãnh đạo, ký hợp đồng trực tiếp với chuyên gia, nhà khoa học, nhân tài. Nguyên tắc “tự chủ càng cao, quyền càng lớn” được đề ra, song đi kèm với trách nhiệm giải trình.

Bên cạnh đó, phương thức tuyển dụng cũng được mở rộng: ngoài thi tuyển, xét tuyển, các đơn vị có thể tiếp nhận trực tiếp nhân lực chất lượng cao từ khu vực ngoài công lập. Viên chức được phép ký hợp đồng làm việc ngoài cơ quan chủ quản nếu không vi phạm đạo đức nghề nghiệp và không gây xung đột lợi ích.

Những đề xuất mới nhằm khắc phục bất cập của Luật Viên chức 2010 và sửa đổi 2019, vốn còn nặng thủ tục, cứng nhắc trong tuyển dụng, khó thu hút nhân tài và chưa tạo cơ chế mạnh để xã hội hóa dịch vụ công.