Bản tin môi trường ngày 18/8/2025: Nhếch nhác những cung đường ngập rác

Lead: Nhếch nhác những cung đường ngập rác; Ứng dụng AI phân tích và dự báo ô nhiễm đô thị; Lần đầu có hệ thống dự báo hành trình rác thải nhựa.

STT     Nội dung Voice   Ghi chú

1  Nhạc hiệu    5s

2  Kính chào quý vị! Chào mừng quý vị đến với Bản tin Môi trường ngày 18 tháng 8 của Báo NN&MT. Trong những phút sắp tới, chúng tôi sẽ mang đến những thông tin thời sự về công tác bảo vệ môi trường trên cả nước. Và trước khi đi vào nội dung chi tiết, trong bản tin hôm nay sẽ có một số thông tin đáng chú ý như sau:        Nữ      

3 Headline:

(Nam) - Ứng dụng AI phân tích và dự báo ô nhiễm đô thị

(Nữ) - Lần đầu có hệ thống dự báo hành trình rác thải nhựa

(Nam) - Phát hiện gà lôi quý hiếm ở Vườn quốc gia Chư Mom Ray

(Nữ) – Lâm Đồng: Tỉnh lộ 725 ngổn ngang rác thải

(Nam) - TP.HCM lắp camera kiểm soát khí thải phương tiện giao thông      Nam

Nữ     

4  Ứng dụng AI phân tích và dự báo ô nhiễm đô thị

Thưa quý vị và các bạn, ô nhiễm không khí đang là một trong những thách thức lớn nhất tại các đô thị lớn ở Việt Nam. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ, giải pháp sử dụng Trí tuệ nhân tạo AI đang mở ra một hướng đi mới, giúp chúng ta chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe và môi trường sống.

Hiện nay, tình hình ô nhiễm không khí tại Hà Nội và TP.HCM đang diễn biến phức tạp. Chỉ tính riêng năm 2024, Hà Nội ghi nhận nồng độ bụi mịn PM2.5 gấp 9 lần khuyến cáo của WHO, trong khi đó là TP.HCM cũng ở mức đáng báo động. Dù có cải thiện nhẹ vào năm 2025, nhưng các chỉ số vẫn cho thấy đây là vấn đề nghiêm trọng, kéo dài.

Trước thực trạng đó, việc ứng dụng AI vào giám sát và dự báo chất lượng không khí đang trở thành xu hướng tất yếu. Hệ thống này hoạt động dựa trên mạng lưới cảm biến IoT đặt tại nhiều khu vực, liên tục thu thập dữ liệu về bụi mịn, khí độc, nhiệt độ và độ ẩm. Dữ liệu sau đó được AI phân tích theo thời gian thực, nhận diện biến động và đưa ra dự báo chính xác chỉ trong vài giờ.

Ưu điểm nổi bật của hệ thống là khả năng học hỏi và tự cải thiện, mang lại kết quả ngày càng chính xác. Điều này đặc biệt hữu ích trong việc phát hiện những thay đổi đột ngột về chất lượng không khí do kẹt xe hoặc hoạt động công nghiệp.

Ứng dụng AI mang lại lợi ích trực tiếp cho cả người dân và chính quyền. Người dân có thể dễ dàng truy cập chỉ số chất lượng không khí qua điện thoại, nhận cảnh báo và khuyến nghị cụ thể để tự bảo vệ. Trong khi đó, dữ liệu từ AI là công cụ đắc lực giúp chính quyền có những quyết sách kịp thời trong việc điều tiết giao thông hay quy hoạch đô thị.     Nam   

5  Lần đầu có hệ thống dự báo hành trình

rác thải nhựa

Tiếp tục là thông tin về rác thải nhựa, thưa quý vị! Vấn nạn rác thải nhựa đại dương đang là thách thức toàn cầu và Việt Nam cũng không nằm ngoài vòng xoáy đó. Tuy nhiên, một tín hiệu tích cực đã xuất hiện là lần đầu tiên tại Việt Nam, các nhà khoa học đã phát triển thành công một hệ thống dự báo hành trình rác thải nhựa, mở ra hy vọng mới trong công tác bảo vệ môi trường biển.

Đây là kết quả của một đề tài nghiên cứu do nhóm các nhà khoa học thuộc Viện Hải dương học - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam thực hiện. Giải pháp đột phá này kết hợp giữa dữ liệu thực địa và công nghệ mô hình hóa hiện đại. Cụ thể là nhóm nghiên cứu đã sử dụng những phao trôi tự chế tạo với chi phí rất thấp, chỉ khoảng 80 đô la Mỹ nhưng vẫn đảm bảo theo dõi chính xác hành trình của rác thải trên biển.

Bên cạnh đó là một mô hình thủy động lực học chuyên biệt mang tên VAST-PlasticDrift cũng đã được xây dựng. Chỉ cần nhập vị trí phát thải, hệ thống sẽ nhanh chóng mô phỏng hành trình trôi dạt của rác, giúp dự báo và truy vết nguồn gốc. Mô hình này đã được kiểm nghiệm và cho thấy độ chính xác cao trong việc tái hiện hướng đi, tốc độ và vị trí tích tụ của các mảnh rác lớn dưới tác động của các mùa gió khác nhau.

Việc ra đời hệ thống này mang lại lợi ích to lớn khi nó không chỉ hỗ trợ hiệu quả cho công tác thu gom theo mùa và ứng phó sự cố tràn rác, mà còn là công cụ đắc lực để các nhà quản lý hoạch định chính sách, quy hoạch vùng ven biển và nâng cao ý thức cộng đồng.   Nữ      

6  Phát hiện gà lôi quý hiếm ở Vườn quốc gia

Chư Mom Ray

Một tín hiệu vui cho các nhà quản lý bảo tồn đa dạng sinh học, thưa quý vị! Vườn quốc gia Chư Mom Ray, tỉnh Quảng Ngãi vừa cho biết, qua ghi nhận từ hệ thống bẫy ảnh bằng máy ảnh tự động được lắp đặt trong rừng đã phát hiện nhiều giống gà lôi, gà rừng và gấu quý hiếm.

Vườn quốc gia Chư Mom Ray hiện có nhiều loại như gà tiền mặt đỏ, gà so họng trắng, gà tiền mặt vàng, gà lôi vằn, gà so ngực gù thuộc nhóm IB nhóm cực quý hiếm. Ngoài ra, hệ thống bẫy ảnh cũng phát hiện gà rừng và gà lôi hồng tía thuộc nhóm IIB.

Vị trí phát hiện các loài gà quý hiếm nằm ở khu vực rừng sâu, được bảo vệ nghiêm ngặt. Hình ảnh các loài gà lôi ghi nhận được, vườn đã tập hợp lại để phục vụ cho việc khoanh vùng, bảo tồn.

Trong tháng 8, hệ thống bẫy ảnh đã ghi nhận sự xuất hiện của 2 loài động vật quý hiếm là gấu ngựa và cua bat. Đây là 2 loài thuộc nhóm IIB, nằm trong danh mục nguy cấp, quý hiếm được ưu tiên bảo vệ và lần đầu tiên được phát hiện tại vườn quốc gia.

Việc liên tiếp phát hiện các loài động vật quý hiếm cho thấy công tác bảo vệ rừng tại Vườn đang phát huy hiệu quả, sinh cảnh sống của các loài được bảo vệ và phát triển tốt. Nam   

7  Lâm Đồng: Tỉnh lộ 725 ngổn ngang rác thải

Thưa quý vị, tình trạng ô nhiễm môi trường do rác thải đang trở thành một vấn đề nhức nhối tại nhiều địa phương và Tỉnh lộ 725 của Lâm Đồng cũng không ngoại lệ. Mặc dù là tuyến đường giao thông huyết mạch, nhưng nhiều đoạn qua các xã Bảo Lâm 1, Bảo Lâm 4 và Bảo Lâm 5 đang trở nên nhếch nhác, bốc mùi hôi thối do các điểm tập kết rác tự phát.

Tại xã Bảo Lâm 1, những đống rác thải sinh hoạt chất đống, tràn cả ra lề đường, gây mất mỹ quan và cản trở giao thông. Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại xã Bảo Lâm 4, cách trụ sở UBND xã chỉ khoảng 200m, nơi hàng tấn rác thải cũ và mới đang ùn ứ.

Nguyên nhân chính là do ý thức của một bộ phận người dân chưa cao, khi tự ý vứt rác tại những nơi vắng vẻ, tạo thành các điểm tập kết tự phát. Trong khi đó, việc thu gom, vận chuyển rác lại chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. Theo đại diện Ban Quản lý Đầu tư xây dựng và Khai thác Công trình công cộng Khu vực Bảo Lâm, đơn vị chỉ vận chuyển rác hai ngày một lần tại các xã này, dẫn đến tình trạng rác ứ đọng ngày càng nghiêm trọng.

Sự việc này không chỉ ảnh hưởng đến môi trường, mà còn gây ra hình ảnh xấu xí, tác động tiêu cực đến đời sống của người dân.

Hy vọng rằng các cơ quan chức năng sẽ sớm có giải pháp quyết liệt, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền để nâng cao ý thức của người dân, sớm trả lại sự trong lành cho Tỉnh lộ 725.       Nữ      

8  TP.HCM lắp camera kiểm soát khí thải

phương tiện giao thông

Liên quan đến công tác giảm thiểu ô nhiễm môi trường không khí, thưa quý vị! TP.HCM đang đề xuất một giải pháp đột phá là lắp đặt hàng trăm camera nhận diện biển số tự động để kiểm soát khí thải phương tiện, hướng tới xây dựng các vùng phát thải thấp.

Cụ thể là theo đề án do Sở Xây dựng TP.HCM xây dựng, một mạng lưới camera nhận dạng biển số tự động - ANPR sẽ được triển khai tại các lối ra vào vùng phát thải thấp ở khu vực trung tâm thành phố và huyện Cần Giờ. Đây là lần đầu tiên công nghệ này được áp dụng rộng rãi để kiểm soát môi trường giao thông.

Theo đó là giai đoạn từ năm 2026 đến 2032, dự kiến có 58 camera sẽ được lắp đặt tại khu vực trung tâm. Sau năm 2032, con số này có thể tăng lên 200 camera trên toàn thành phố. Các vị trí lắp đặt sẽ được tính toán kỹ lưỡng, tập trung vào những tuyến đường huyết mạch, nút giao thông quan trọng và các khu vực có mật độ giao thông cao.

Hệ thống ANPR sẽ tự động đối chiếu biển số với cơ sở dữ liệu đăng kiểm quốc gia để xác định phương tiện có đạt tiêu chuẩn khí thải hay không. Những xe không đạt chuẩn, đặc biệt là xe mô tô và xe gắn máy, khi lưu thông vào các vùng cấm sẽ bị xử phạt tự động thông qua hình thức phạt nguội. Dữ liệu vi phạm sẽ được gửi thông báo đến chủ phương tiện qua email, VNeID hoặc bưu điện.

Đây là một bước đi quan trọng nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí, đồng thời khuyến khích người dân chuyển đổi sang sử dụng các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường hơn.     Nam   

9  Và đến đây thì thời lượng Bản tin Môi trường hôm nay xin được khép lại. Mong rằng những thông tin được trình bày đã cung cấp cho quý vị cái nhìn toàn diện hơn về hiện trạng và tầm quan trọng của công tác bảo vệ môi trường.

Cảm ơn quý vị đã quan tâm và đồng hành! Kính chúc quý vị sức khỏe và hẹn gặp lại trong bản tin ngày mai với những cập nhật và bình luận mới nhất về các vấn đề môi trường.  Nữ