Bản tin môi trường ngày 02/7/2025: Hồ Ba Bể - Viên ngọc xanh 'mong manh’ vì rác

Lead: Hồ Ba Bể - Viên ngọc xanh ‘mong manh’ vì rác; Làm rõ hiệu quả nhà máy nước thải làng nghề Phong Khê; Hà Nội: Hồ ao 'lao đao’ vì rác.

STT     Nội dung Voice   Ghi chú

1  Nhạc hiệu    5s

2  Kính chào quý vị! Rất vui được đồng hành cùng quý vị trong Bản tin Môi trường ngày mùng 2 tháng 7 của Báo Nông nghiệp và Môi trường. Trong bản tin hôm nay sẽ có một số thông tin đáng chú ý như sau: Nữ      

3 Headline:

(Nữ) - Làm rõ hiệu quả nhà máy xử lý nước thải làng nghề Phong Khê

(Nam) - Hồ Ba Bể - Viên ngọc xanh ‘mong manh’ vì rác

(Nữ) - Hà Nội: Hồ ao ‘lao đao’ vì rác

(Nam) – Biến rác thải nhựa thành thuốc giảm đau

(Nữ) - Long An xử lý các ‘điểm đen’ ô nhiễm   Nữ

4  Làm rõ hiệu quả nhà máy xử lý nước thải làng nghề Phong Khê

Thưa quý vị! Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh vừa giao UBND thành phố Bắc Ninh chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan báo cáo Bộ Nông nghiệp và Môi trường các nội dung theo Văn bản ngày 23/6/2025 đề nghị làm rõ việc thực hiện công tác bảo vệ môi trường của nhà máy xử lý nươc thải tập trung làng nghề Phong Khê

Nhà máy xử lý nước thải làng nghề Phong Khê do UBND TP Bắc Ninh làm chủ đầu tư, khởi công xây dựng từ năm 2013, được đưa vào vận hành từ đầu năm 2017, tổng mức đầu tư là hơn 217 tỉ đồng.

Trước năm 2024, nhà máy thu gom nước thải từ hơn 250 cơ sở sản xuất giấy tại Cụm Công nghiệp Phong Khê 1 và Phong Khê 2. Công suất nhà máy được thiết kế là 5.000 m3/ngày đêm. Tuy vậy, lượng nước thải từ các cơ sở đổ về nhà máy mỗi ngày chỉ vào khoảng 2.000 m3/ngày đêm, chưa đạt 50% công suất.

Giai đoạn cuối năm 2024, đầu năm 2025, tỉnh Bắc Ninh tiến hành xử lý ô nhiễm môi trường tại làng nghề và cụm công nghiệp Phong Khê. Qua công tác vận động, kiểm tra, xử lý vi phạm của cơ quan chức năng tỉnh Bắc Ninh, đã có 200 cơ sở sản xuất giấy trong khu dân cư trên địa bàn phường Phong Khê đã dừng hoạt động, di dời nhà xưởng.

Bên cạnh đó, 135/137 cơ sở sản xuất giấy nằm trong cụm công nghiệp Phong Khê 1 và 2 cũng đã dừng hoạt động. Nữ      

5  Hồ Ba Bể - Viên ngọc xanh ‘mong manh’

vì rác

Tiếp tục là thông tin về môi trường nước, thưa quý vị! Hồ Ba Bể ở Bắc Kạn nay thuộc tỉnh Thái Nguyên, viên ngọc xanh giữa đại ngàn Đông Bắc, từng được vinh danh là “một trong 20 hồ nước ngọt tự nhiên đẹp nhất thế giới cần được bảo vệ” theo đánh giá của Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Thế giới - WWF.

Thế nhưng, hình ảnh hồ Ba Bể hiện nay không phải là một bức tranh nguyên sơ như thường thấy, mà là sự pha tạp của rác thải, nước đục ngầu và cảnh quan bị xâm hại.

Tại khu vực lòng hồ, dễ dàng bắt gặp vô số chai nhựa, hộp xốp, túi nilon, trôi lập lờ trên mặt nước. Trong một đoạn hồ gần rừng nguyên sinh, rác thải bám vào bờ đá, mắc lại giữa các lùm cây ven nước. Hình ảnh ấy không chỉ gây xót xa mà còn khiến nhiều du khách thất vọng.

Nhiều khu vực quanh hồ đã biến thành điểm tập kết rác nổi, nơi chai nhựa, vỏ lon, hộp sữa và các vật dụng sinh hoạt trôi dạt tạo thành những “đảo rác” lơ lửng.

Không khó để thấy những chai nhựa in dòng chữ “Không bỏ rác xuống hồ” được đặt trên bè gỗ như một lời nhắc nhở… mang tính hình thức. Bởi chính khu vực đó lại ngập tràn rác, một nghịch lý phản cảm, phản ánh sự buông lỏng quản lý và thiếu ý thức cộng đồng trong bảo vệ môi trường.

Nếu không có biện pháp quyết liệt, hồ Ba Bể, niềm tự hào của du lịch miền núi phía Bắc và di sản thiên nhiên quốc gia, sẽ nhanh chóng mất đi giá trị vốn có.        Nam   

6  Hà Nội: Hồ ao ‘lao đao’ vì rác

Liên quan đến ô nhiễm môi trường nước và trật tự xây dựng, thưa quý vị! Trong những năm gần đây, tình trạng vi phạm trật tự xây dựng và lấn chiếm đất đai đang trở thành vấn đề nhức nhối tại một số khu vực trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Trong đó có phường Định Công nổi lên với hàng loạt hành vi lấn chiếm đất công, đất nông nghiệp, lấp hồ, đổ phế thải xây dựng trái phép và xây dựng công trình không phép. Những hành vi này không chỉ gây mất mỹ quan đô thị mà còn kéo theo nhiều hệ lụy nghiêm trọng về môi trường, xã hội và pháp luật.

Phường Định Công hiện là một trong những địa bàn có tình trạng vi phạm trật tự xây dựng và đất đai với nhiều dấu hiệu vi phạm pháp luật. Nơi đây đang diễn ra việc san, lấp hồ bằng các loại rác thải xây dựng tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường.

Quanh khu vực một số hồ lớn trên địa bàn phường Định Công, theo ghi nhận hiện một số nơi sau khi được san lấp đã mọc lên những công trình trái phép như kho bãi, nhà xưởng, điểm trông giữ xe... thậm chí, thành điểm câu cá có thu phí.

Không chỉ các hồ lớn bị "xẻ thịt", mà cả những hồ nhỏ như đầm Dọc Ngang cũng đang bị biến dạng bởi chất thải và các công trình kiên cố rộng hàng nghìn mét vuông.

Tình trạng lấn chiếm ao hồ trên địa bàn phường Định Công hiện đang kéo theo nhiều hệ lụy nghiêm trọng, khi phần lớn diện tích mặt nước bị san lấp, biến những "lá phổi xanh" thành bãi rác và công trình xây dựng trái phép, gây ô nhiễm nguồn nước và không khí.   Nữ      

    Biến rác thải nhựa thành thuốc giảm đau

Thưa quý vị! Lần đầu tiên, các nhà khoa học đã sử dụng vi khuẩn E. Coli biến đổi gen để chuyển hóa rác thải nhựa thành paracetamol, hoạt chất phổ biến trong thuốc giảm đau.

Nhóm hóa học tại Đại học Edinburgh, đứng đầu bởi Giáo sư Stephen Wallace, đã tìm ra cách sử dụng vi khuẩn E. Coli để tạo ra paracetamol hay còn gọi là acetaminophen từ một chất được tổng hợp trong phòng thí nghiệm từ chai nhựa PET – loại nhựa phổ biến trong bao bì thực phẩm và chai nước giải khát.

Cụ thể là nhóm đã chuyển đổi nhựa PET thành một chất trung gian bằng các phương pháp hóa học bền vững. Khi ủ chất này với một chủng E. Coli vô hại, họ nhận thấy vi khuẩn đã chuyển hóa thành công chất này thành PABA, một hợp chất cần thiết cho quá trình sinh tổng hợp DNA ở vi khuẩn thông qua phản ứng Lossen rearrangement, được xúc tác tự nhiên nhờ phosphate có sẵn trong tế bào.

Để tối ưu hóa quá trình, nhóm nghiên cứu đã biến đổi gen E. Coli, vô hiệu hóa các con đường tạo ra PABA tự nhiên trong tế bào, buộc vi khuẩn phải “ăn” nhựa PET chuyển đổi. Sau đó, họ tiếp tục chèn thêm hai gene một từ nấm và một từ vi khuẩn đất – giúp vi khuẩn chuyển hóa PABA thành paracetamol.

Kết quả thật ấn tượng chỉ trong vòng 24 giờ, vi khuẩn có thể tạo ra paracetamol từ nhựa PET với hiệu suất lên đến 92%, đồng thời thải ra lượng khí thải rất thấp.

Dù cần thêm thời gian để mở rộng quy mô sản xuất thương mại, phát hiện này được đánh giá là một bước tiến quan trọng.        Nam   

8  Long An xử lý các ‘điểm đen’ ô nhiễm

Thưa quý vị! Theo thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường Long An, để giải quyết các điểm đen, điểm nóng về môi trường, tỉnh đã triển khai và yêu cầu các đơn vị tập trung khắc phục, rút ra khỏi danh sách các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Đến nay, 32/34 cơ sở đã hoàn tất các biện pháp xử lý ô nhiễm triệt để và được chứng nhận rút tên khỏi danh sách, còn lại 2 cơ sở trong quá trình đầu tư xây dựng hệ thống xử lý.

Song song đó là công tác xử lý nước thải, rác thải công nghiệp và sinh hoạt cũng có nhiều chuyển biến rõ nét. Hiện có 27/27 khu công nghiệp và 15/18 cụm công nghiệp đầu tư xây dựng và vận hành hệ thống xử lý nước thải tập trung. Còn lại 3 cụm công nghiệp đơn vị thứ cấp tự xử lý đạt quy chuẩn trước khi thải ra nguồn tiếp nhận và hiện đang trong lộ trình thực hiện đầu tư hệ thống xử lý.

Còn đối với rác thải sinh hoạt, hàng năm, UBND tỉnh Long An giao cho Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các sở, ngành, địa phương và các tổ chức, cá nhân thực hiện tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về BVMT trong công tác quản lý chất thải rắn với nhiều hình thức thiết thực.

Thời gian tới, Long An cũng thực hiện các giải pháp xử lý triệt để các điểm đen ô nhiễm, cải thiện chất lượng môi trường. Khuyến khích các doanh nghiệp đang hoạt động có lộ trình chuyển đổi, áp dụng công nghệ hiện đại để giảm phát thải. Hạn chế tiếp nhận dự án đầu tư đối với các ngành nghề có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, ưu tiên tiếp nhận các ngành nghề hạn chế phát thải, thân thiện với môi trường.    Nữ      

9  Và thông tin vừa rồi cũng đã khép lại Bản tin Môi trường ngày mùng 2 tháng 7. Cảm ơn quý vị đã quan tâm và đồng hành. Xin kính chào và hẹn gặp lại trong bản tin ngày mai!   Nam