Sáng 14/5, Quốc hội thảo luận tại Hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi).

Tại hội trường, đại biểu Nguyễn Hải Dũng (Nam Định) đề xuất để các địa phương chủ động giải quyết nhiều vấn đề thuộc thẩm quyền.

Đại biểu Dũng nêu: "Tại điểm G khoản 2 điều 11 dự thảo luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), Điều 11. Phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương: Những vấn đề liên quan đến phạm vi từ 2 đơn vị hành chính cấp cơ sở trở lên thì thuộc thẩm quyền giải quyết của chính quyền địa phương cấp tỉnh, những vấn đề liên quan đến phạm vi từ 2 đơn vị hành chính cấp tỉnh trở lên thì thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan Nhà nước ở Trung ương, trừ trường hợp luật, nghị quyết của Quốc hội có quy định khác".

Như vậy, trên thực tế có 2 xã giáp nhau, thuộc địa giới của 2 đơn vị hành chính cấp tỉnh, có những vấn đề liên quan đến nhau như khói bụi bay từ xã này sang xã kia, kè sông xã này gây sạt lở bờ sông xã kia, nếu những vụ việc như thế phải đưa lên các cơ quan trên Trung ương giải quyết theo quy định của dự thảo luật, sẽ rất phức tạp, tốn kém về thời gian, phải huy động nhiều cơ quan tổ chức tham gia, trong khi những việc này thì chính quyền hai xã, hai tỉnh có thể giải quyết được.

Ở góc độ khác, quy định như dự thảo luật sẽ tạo ra việc chính quyền cấp xã đẩy việc lên chính quyền cấp tỉnh, cấp tỉnh lại đẩy lên Trung ương, mà không chịu giải quyết ngay từ đầu, không phát huy được tính chủ động trong phục vụ nhân dân, không thể hiện mục tiêu của luật là xây dựng chính quyền gần dân, sát dân và phục vụ nhân dân.

Do đó, đại biểu Nguyễn Hải Dũng đề nghị biện pháp giải quyết đơn giản hơn với trường hợp này theo phương châm địa phương quyết, địa phương thực hiện, địa phương chịu trách nhiệm. Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề xuất bổ sung trường hợp loại trừ trong vấn đề này là: “Trừ trường hợp các địa phương liên quan tự giải quyết được vấn đề đó".

Đại biểu Nguyễn Hải Dũng cũng cho ý kiến liên quan đến điểm c, khoản 2 điều 8 dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) về Nguyên tắc tổ chức đơn vị hành chính và điều kiện thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính, quy định việc thành lập đặc khu ở hải đảo phải đảm bảo sự bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia trên các vùng biển, hải đảo.

Đại biểu đề nghị bổ sung yêu cầu về tính thống nhất, sau yêu cầu về độc lập chủ quyền vì tại Điều 1 Hiến pháp năm 2013 đã quy định, Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là một nước độc lập, có chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bao gồm đất liền, hải đảo, vùng biển và vùng trời. Do đó, cần bổ sung tính thống nhất đối với đơn vị hành chính đặc khu cho tương thích với Hiến pháp.

Đại biểu Nguyễn Hải Dũng cũng cho biết, "về quy định nhiệm vụ quyền hạn của Chủ tịch UBND cấp tỉnh, cấp xã, có quy định, Chủ tịch UBND chỉ đạo giải quyết khiếu nại tố cáo, thì tôi đề nghị bổ sung về vấn đề giải quyết kiến nghị phản ánh, vì trong luật tiếp công dân, các nghị quyết về tiếp xúc cử tri, đều có ghi nhận việc giải quyết kiến nghị phản ánh".

Mặt khác, theo ông Dũng, trong cuộc sống, có nhiều loại việc công dân phản ánh kiến nghị tới chính quyền mà không phải khiếu nại tố cáo, do đó, cần bổ sung nội dung này vào khoản 14, Điều 17 và khoản 13 điều 23 của dự thảo luật cho phù hợp.

Trong khi đó, đại biểu Trần Thị Thanh Hương (An Giang) đóng góp ý kiến, thực tế cho thấy, trong bối cảnh không tổ chức cấp huyện, nhiều nhiệm vụ, quyền hạn được chuyển giao cho cấp xã đảm nhận, cộng với việc sắp xếp, mở rộng quy mô đơn vị hành chính cấp xã khiến cho khối lượng công việc của chính quyền địa phương cấp xã sẽ tăng lên rất nhiều.

Đây là một sự thay đổi lớn, trong khi đó tổ chức bộ máy chính quyền địa phương các cấp chưa thực sự đồng đều, cần có thời gian. Do đó, cần chính quyền cấp tỉnh có trách nhiệm theo dõi, giám sát và có giải pháp kịp thời để hỗ trợ, xử lý trong trường hợp chính quyền cấp xã không đủ khả năng thực hiện hoặc thực hiện không hiệu quả các nhiệm vụ, quyền hạn được giao.