Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa ban hành Văn bản 1066/BNNMT-QLĐĐ gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc hướng dẫn các địa phương bố trí đất xây dựng nhà ở đối với hộ gia đình khó khăn về đất ở, nhằm thực hiện mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trên toàn quốc trước ngày 31/10/2025, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Theo hướng dẫn, căn cứ vào quỹ đất ở đã được xác định trong phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai trong quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của cấp huyện trên địa bàn tỉnh thời kỳ 2021 2030 đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, các địa phương giao cho các cấp, các ngành chức năng rà soát ưu tiên bố trí đất ở đối với hộ có khó khăn về đất ở theo hình thức giao đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, miễn, giảm tiền sử dụng đất theo quy định tại điểm c khoản 3 Điều 124 và điểm b khoản 1 Điều 157 Luật Đất đai.

Đối với đất nông nghiệp trong khu dân cư, đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có đất ở hoặc các loại đất phi nông nghiệp không phải là đất ở của hộ gia đình, cá nhân phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc quy hoạch chung hoặc quy hoạch phân khu hoặc quy hoạch đô thị và nông thôn theo quy định của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn (theo quy định tại khoản 5 Điều 116 Luật Đất đai), địa phương có chính sách khuyến khích người dân thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở và được miễn tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định của pháp luật để kịp thời xây dựng nhà ở.

Bộ cũng đề nghị các địa phương rà soát diện tích đất có nguồn gốc nông, lâm trường để công nhận quyền sử dụng đất cho người đang sử dụng đất (trong đó có đất ở) mà có giấy tờ của nông, lâm trường quốc doanh trước ngày 1/7/2004 hoặc thu hồi đất theo quy định tại Điều 181 Luật Đất đai để giao cho người dân không có đất ở theo quy định tại điểm c khoản 3 Điều 124 và điểm b khoản 1 Điều 157 Luật Đất đai.

Đối với trường hợp nhà nước thu hồi đất cần ưu tiên dành quỹ đất do tổ chức phát triển quỹ đất phát triển, quản lý để bố trí tái định cư kịp thời để người dân có chỗ ở. Khu tái định cư phải đáp ứng quy định về điều kiện, tiêu chí trong pháp luật đất đai; phù hợp với truyền thống văn hóa, phong tục, tập quán của cộng đồng dân cư nơi có đất thu hồi (Điều 91 và Điều 110 Luật Đất đai), bảo tồn bản sắc dân tộc gắn với phong tục, tập quán, tín ngưỡng của các dân tộc (Điều 179 Luật Đất đai).

Ngoài ra, trong quá trình thực hiện việc bố trí đất xây dựng nhà ở đối với hộ có khó khăn về đất ở theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các địa phương cần chỉ đạo các cấp, các ngành chức năng thực hiện các thủ tục về đất đai (như tách thửa, đăng ký đất đai, cấp mới hoặc cấp đổi GCN…) theo quy trình rút gọn và không thu phí.

Tại Thông báo 158/TB-VPCP ngày 5/4/2025 về kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại phiên họp trực tuyến toàn quốc lần thứ 3 của Ban Chỉ đạo triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với bộ, cơ quan liên quan hướng dẫn các địa phương bố trí đất xây dựng nhà ở đối với hộ khó khăn về đất ở…