Năm 1957 Bác Hồ về thăm Hà Tĩnh. Người căn dặn: “Hà Tĩnh phải ra sức đắp đê để chống lụt, phải đào mương để chống hạn, phải chủ động phòng chống hạn hán, lũ lụt” và “Hà Tĩnh phải làm sao cho tình hình nổi bật lên”.

Bác nói Hà Tĩnh muốn xóa nghèo thì phải lo trước tiên là sản xuất nông nghiệp. Đa số người dân Hà Tĩnh là nông dân nên lo phát triển nông nghiệp là thiết thực. Và Bác chỉ ra những điều rất cụ thể. Nông nghiệp muốn phát triển được thì phải tính vùng đất nào trồng cây gì cho hợp, phải phát huy truyền thống và kinh nghiệm cha ông, phải đưa kỹ thuật vào, phải ra sức lao động, phải đổ mồ hôi ra…

Nghe lời Bác dặn, mặc dù là một tỉnh đất cằn, đá sỏi, thiên tai bốn mùa hạn hán, lũ lụt, đời sống nhân dân nghèo khổ nhưng ngay cả khi trong chiến tranh, phải đương đầu với “mưa bom, bão đạn” Hà Tĩnh đã luôn luôn nỗ lực phấn đấu vươn lên.

Nổi bật có “Phong trào thủy lợi Bồng Sơn”, “Một người làm việc bằng hai, vắt đất ra nước, thay trời làm mưa”… và đã mang lại những kết quả thiết thực. Hàng loạt hồ đập tưới tiêu ra đời như hồ Vực Trống, hồ Bộc Nguyên, hồ Thượng Tuy, đập Cồn Tranh, hồ Khe Lang, hồ Cửa Thờ - Trại Tiểu…

Hòa bình lập lại Hà Tĩnh đã bắt tay xây dựng hồ Kẻ Gỗ với trữ lượng trên 350 triệu m3, tưới cho trên 15.000 ha ở hai huyện Cẩm Xuyên, Thạch Hà; hồ Sông Rác trữ lượng trên 100 triệu m3 tưới cho trên 4.000 ha huyện Kỳ Anh; hồ Xuân Hoa trữ lượng 14 triệu m3 tưới cho huyện Nghi Xuân, rồi đập Ngàn Trươi - Cẩm Trang trữ lượng trên 700 triệu m3 tưới cho cả vùng Bắc Hà Tĩnh. Cùng với việc nâng cấp đê La Giang, có thể nói Hà Tĩnh đã cơ bản giải quyết được hai vấn đề lớn là phòng chống được hạn hán và lũ lụt.

Lời Bác dạy 68 năm trước chính là kim chỉ nam để Hà Tĩnh đề ra những chủ trương thiết thực nhằm phát triển nông nghiệp. Hà Tĩnh phải đi lên từ đất và người, phải quan tâm thay đổi tập quán bằng cách đưa khoa học kỹ thuật vào nhằm mục đích tăng năng suất cây trồng.

Cụ thể là chủ trương “Chuyển đổi sử dụng ruộng đất nông nghiệp” với hai nội dung chính là chuyển đổi mùa vụ và cây trồng, hình thành những vùng chuyên canh, thâm canh. Có nước và có giống mới, Hà Tĩnh quyết tâm chuyển vụ chiêm và vụ mười thành hai vụ mới là Hè thu và Đông xuân.

Kết quả năng suất lúa tăng bình quân từ 2 - 3 tấn/ha/vụ lên 5 - 6 tấn/ha/vụ, sản lượng lương thực từ 20 vạn tấn (năm 1991) lên trên 50 vạn tấn (năm 2005) và đến nay đạt gần 60 vạn tấn. Hình thành nhiều vùng chuyên canh lúa và hoa màu ở các huyện Đức Thọ, Can Lộc, Thạch Hà, Cẩm Xuyên với năng suất lúa bình quân trên 6 tấn/ha/vụ. Vùng rừng đầu nguồn dọc Trường Sơn ở các huyện Hương Sơn, Hương Khê, Cẩm Xuyên kết hợp khai thác với trồng và bảo vệ rừng. Hàng ngàn ha rừng ở Hương Sơn hiện đã đạt tiêu chuẩn tín chỉ carbon quốc tế... Vùng cây ăn quả và cây công nghiệp chủ yếu là cam, bưởi, cây cao su ở Hương Khê, Hương Sơn, Can Lộc… với bưởi Phúc Trạch, cam Khe Mây, cam Thượng Can, cam bù Hương Sơn…

Đặc biệt tỉnh Hà Tĩnh có chủ trương xây dựng nông thôn mới có thể nói là đi trước cả nước. Manh nha từ cuối năm 1990 khi Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Tĩnh chỉ đạo huyện Đức Thọ thí điểm xây dựng nông thôn mới với yêu cầu phải đổi mới được nông thôn mà trước mắt là tập trung xóa đói giảm nghèo. Từ kết quả ở Đức Thọ, năm 2001 Ban Chấp hành Đảng bộ Hà Tĩnh đã ra Nghị quyết 02-NQ/TU về Xóa đói giảm nghèo, giải quyết việc làm gắn với xây dựng nông thôn mới. Với phương châm Nhà nước và Nhân dân cùng làm, chỉ sau hơn ba năm Hà Tĩnh đã xóa được gần 1 vạn nhà tranh tre dột nát, đưa điện về tận thôn, xóm; đã làm được trên 1500km đường nhựa về nông thôn, kiên cố hóa hầu hết kênh mương nội đồng khắp cả tỉnh…

Bộ mặt nông thôn Hà Tĩnh thực sự đổi mới từng ngày, hộ nghèo giảm từ 58% (năm 1991) xuống dưới 10% (năm 2003) và hiện chỉ còn dưới 3%. Phong trào xây dựng nông thôn đã xuất hiện nhiều đơn vị đi đầu đạt kết quả toàn diện được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lao động trong thời kỳ đổi mới như các xã: Gia Phố, Tùng Ảnh, Trường Sơn, Quang Lộc, Thiên Lộc, Cẩm Nam, Cương Gián và Lâm trường Hương Sơn…

Có thể nói nhờ thực hiện lời Bác dặn mà Hà Tĩnh đạt được nhiều thành tựu to lớn. Những thành tựu của Hà Tĩnh không chỉ giúp Hà Tĩnh vượt lên mà còn được nhiều đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc đánh giá rất cao.

Năm 2003 Thủ tướng Phan Văn Khải về thăm xã Gia Phố và nhận xét: Đây thực sự là nông thôn xã hội chủ nghĩa. Cũng trong năm đó, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Phạm Thế Duyệt về dự Hội nghị tổng kết Xóa nhà tranh tre dột nát tại Hà Tĩnh đã rút kinh nghiệm, lấy cách làm của tỉnh để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát động phong trào Cả nước làm nhà Đại đoàn kết.

Còn Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết sau khi kết thúc chuyến thăm và làm việc ở Hà Tĩnh, khi ra về đã nắm chặt tay Bí thư Tỉnh ủy Đặng Duy Báu nói: Tôi rất mừng xin tặng đồng chí Bí thư Tỉnh ủy và Hà Tĩnh 6 chữ: Rừng xanh, đồng xanh, dân yên.

Với Chương trình xây dựng nông thôn mới, năm 2004 Hà Tĩnh đón Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh về thăm, khi lên bản Rào Tre của đồng bào dân tộc Chứt ở huyện Hương Khê, Tổng Bí thư đã rất xúc động: Nhờ xây dựng nông thôn mới Hà Tĩnh đã cứu cho nhân loại một dân tộc khỏi bị diệt vong, hơn thế còn mang lại cho đồng bào đời sống mới. Tại cuộc làm việc với lãnh đạo cốt cán của Hà Tĩnh sau đó, Tổng Bí thư cũng khẳng định: Kinh nghiệm xây dựng nông thôn mới ở Hà Tĩnh sẽ được đúc kết để Trung ương xây dựng chủ trương lớn về tam nông và xây dựng nông thôn mới.

Và quả nhiên sau đó là sự ra đời của Chương trình Mục tiêu Quốc gia Xây dựng nông thôn mới, giúp bộ mặt nông thôn nước ta thay đổi rõ rệt, góp phần quan trọng đưa tỷ lệ hộ nghèo cả nước xuống còn 1,9%. Riêng Hà Tĩnh, năm 2025 này đang phấn đấu trở thành tỉnh nông thôn mới.

Kỷ niệm 136 năm sinh nhật Bác Hồ và và 68 năm người về thăm Hà Tĩnh muốn thưa với Bác: Đã 68 năm qua kể từ ngày đón Bác về thăm, đến hôm nay Hà Tĩnh đã thực sự nổi bật lên để đồng hành cùng cả nước tiến hành sự nghiệp đổi mới.

Cùng hướng đến mục tiêu: “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” như sinh thời Người vẫn hằng mong mỏi.