Sửa đổi quy định về hỗ trợ khác cho người có đất bị thu hồi
Cử tri tỉnh Quảng Ninh phản ánh, theo quy định của Luật Đất đai năm 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành về phân cấp, phân quyền trong mô hình chính quyền địa phương hai cấp, UBND cấp xã được giao thẩm quyền quyết định một số biện pháp hỗ trợ khác trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng (quy định tại khoản 2 Điều 108 Luật Đất đai và các khoản 7, 9 Điều 12, Điều 13 Nghị định số 88/2024/NĐ-CP của Chính phủ).
Nghị quyết của Quốc hội quy định về một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai kỳ vọng giải quyết nhiều vấn đề bất cập. Ảnh: Trường Giang.
Tuy nhiên, đến nay chưa có quy định chi tiết về hình thức và mức hỗ trợ cụ thể, dẫn đến lúng túng trong tổ chức thực hiện ở cơ sở, tiềm ẩn nguy cơ phát sinh khiếu nại, kiến nghị của người dân.
Cử tri đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan sớm ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết hoặc giao thẩm quyền cho UBND cấp tỉnh quy định cụ thể về các biện pháp và mức hỗ trợ. Việc này nhằm bảo đảm thực hiện thống nhất, công khai, công bằng, đồng thời bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân khi Nhà nước thu hồi đất.
Cử tri cũng kiến nghị cần có quy định hoặc hướng dẫn cụ thể để các địa phương quyết định việc hỗ trợ tạm cư đối với các hộ dân phải di chuyển chỗ ở phục vụ giải phóng mặt bằng trong thời gian chờ xây dựng nơi ở mới.
Trả lời nội dung này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẳng định: Từ khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực, đã có quy định Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định biện pháp hỗ trợ khác để bảo đảm có chỗ ở, ổn định đời sống, sản xuất và bảo đảm công bằng đối với người có đất thu hồi; do đó, đây không phải là chính sách mới.
Về kiến nghị của cử tri, Bộ đã quy định rõ trong các khoản 4 và 11 Điều 3 của dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai. Theo đó, UBND cấp tỉnh được giao quy định biện pháp và mức hỗ trợ khác để bảo đảm chỗ ở, ổn định đời sống, sản xuất cho người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, phù hợp tình hình thực tế địa phương.
Đồng thời, UBND cấp tỉnh cũng có thẩm quyền quy định việc bố trí tạm cư, thời gian và kinh phí tạm cư đối với trường hợp thu hồi đất trước khi hoàn thành bố trí tái định cư.
Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tiếp tục hoàn thiện hồ sơ dự thảo Nghị quyết để trình Chính phủ, trình Quốc hội xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV.
Địa phương chủ động điều chỉnh bảng giá đất
Cử tri tỉnh Tây Ninh kiến nghị xem xét điều chỉnh quy định tại Luật Đất đai năm 2024 về chu kỳ định giá đất từ 5 năm xuống 3 năm/lần, nhằm bảo đảm phù hợp với biến động thị trường, tránh thiệt thòi cho người sử dụng đất trong giao dịch, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, qua đó bảo vệ quyền lợi chính đáng của nhân dân.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, theo khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai năm 2024, UBND cấp tỉnh xây dựng, trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ ngày 1/1/2026.
Dự thảo quy định HĐND cấp tỉnh quyết định bảng giá đất, công bố và áp dụng từ ngày 1/1/2026, đồng thời được phép sửa đổi, bổ sung khi cần thiết. Ảnh: Thùy Linh.
Hằng năm, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm trình HĐND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 1/1 của năm tiếp theo. Trường hợp cần thiết, có thể điều chỉnh trong năm nếu có biến động lớn.
Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã báo cáo Chính phủ trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai, dự kiến thông qua tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV. Dự thảo quy định HĐND cấp tỉnh quyết định bảng giá đất, công bố và áp dụng từ ngày 1/1/2026, đồng thời được phép sửa đổi, bổ sung khi cần thiết.
Như vậy, Luật Đất đai năm 2024 và Nghị quyết của Quốc hội đều không quy định chu kỳ 5 năm hay 3 năm cố định, mà trao quyền chủ động cho địa phương điều chỉnh bảng giá đất khi cần thiết, bảo đảm công khai, minh bạch và sát thực tế.
