Nhận thức về sức khỏe và yêu cầu ngày càng cao với chất lượng sản phẩm đang định hình lại ngành công nghiệp đồ uống toàn cầu. Không còn là cuộc đua về hương vị hay tiện ích, thị trường hiện nay đặt ưu tiên vào các sản phẩm hỗ trợ sức khỏe thể chất, dinh dưỡng bền vững và an toàn dài hạn.

Đồng thời, quy trình sản xuất, nguyên liệu đầu vào và bao bì cũng phải đáp ứng yêu cầu khắt khe về bảo vệ môi trường, tạo ra giá trị toàn diện cho sức khỏe cộng đồng.

Những xu thế ấy được thể hiện tại Hội thảo "Phát triển ngành công nghiệp đồ uống" diễn ra sáng 26/4, do Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam (VBA) phối hợp Công ty TNHH Thiết bị Thông minh Youngsun Hangzhou tổ chức.

Năm 2024, bức tranh ngành đồ uống toàn cầu, trong đó có Trung Quốc, cho thấy sự dịch chuyển lớn sang các sản phẩm phục vụ sức khỏe. Tổng sản lượng đồ uống đạt 188 triệu tấn, tăng 7,5% so với 2023, trong đó các nhóm đồ uống hỗ trợ dinh dưỡng như nước khoáng, đồ uống trà giàu hoạt chất sinh học và đồ uống chuyên biệt chiếm tỷ trọng ngày càng cao.

Đồ uống trà, vốn nổi tiếng với lợi ích chống oxy hóa, tăng cường miễn dịch và hỗ trợ chuyển hóa, tăng 10,5%. Đồ uống chuyên biệt cho thể thao, lao động trí óc và tăng cường thể lực tăng đến 18%. Nước uống đóng chai chiếm 48,5% thị phần, đáp ứng nhu cầu cấp thiết về nước sạch và an toàn, nhất là trong bối cảnh môi trường sống và thói quen dinh dưỡng thay đổi nhanh chóng.

Tuy nhiên, ngành đồ uống Trung Quốc cũng đối mặt với những thách thức nội tại: Tỷ lệ nợ trên tài sản ở mức 52,2%, tồn kho tăng 4,47% và tỷ lệ doanh nghiệp thua lỗ lên tới 21,7%. Điều đó càng thôi thúc doanh nghiệp đầu tư mạnh hơn vào phân khúc sản phẩm chức năng, lành mạnh và sản xuất bền vững nhằm giữ niềm tin của người tiêu dùng.

Tại Nhật Bản, sức khỏe trở thành ưu tiên hàng đầu của ngành đồ uống từ nhiều năm nay. Tổng doanh thu năm 2023 đạt 4,45 nghìn tỷ yên, tăng 7%, với các sản phẩm như trà thảo mộc (23,7% thị phần), nước khoáng thiên nhiên (20,8%) và nước uống thể thao (tăng 11,2%) đều được lựa chọn rộng rãi nhờ lợi ích sức khỏe vượt trội.

Đặc biệt, thị trường Nhật Bản chứng kiến sự bùng nổ của đồ uống chức năng với mức tăng sản lượng lên tới 109,7%. Các sản phẩm mới - hơn 1.300 dòng chỉ trong 1 năm - chủ yếu nhắm vào các mục tiêu như kiểm soát cân nặng, điều hòa huyết áp, ổn định đường huyết, hỗ trợ tiêu hóa và nâng cao miễn dịch.

Các thương hiệu lớn như Coca Cola Nhật Bản, Suntory và Asahi đồng loạt giới thiệu nhiều loại trà thảo dược không đường hoặc chỉ sử dụng Erythritol (chất tạo ngọt an toàn) thay thế đường tinh luyện, phù hợp nhu cầu kiểm soát đường huyết và giảm nguy cơ bệnh mãn tính.

Bên cạnh lựa chọn sản phẩm, các sáng kiến sử dụng bao bì thân thiện môi trường như chai PET dễ tái chế (chiếm 79% thị trường), cho thấy sự gắn kết giữa mục tiêu bảo vệ sức khỏe cộng đồng và giảm thiểu tác động sinh thái.

Trong khuôn khổ hội thảo, Aceretech - doanh nghiệp dẫn đầu trong công nghệ tái chế tại Trung Quốc - giới thiệu hệ thống tái chế chai PET được chứng nhận bởi FDA Hoa Kỳ.

Thông qua công nghệ khử độc chân không VacuPure, kết hợp máy đùn trục vít đôi đồng chiều và hệ thống poly ngưng tụ ở trạng thái rắn, Aceretech loại bỏ hoàn toàn các chất ô nhiễm tồn dư trong PET tái chế, đảm bảo an toàn tuyệt đối khi tiếp xúc với thực phẩm, kể cả trong môi trường tiệt trùng và đông lạnh.

Đây là bước tiến quan trọng nhằm giảm phụ thuộc vào nhựa nguyên sinh, góp phần xây dựng nền sản xuất tiêu dùng tuần hoàn, thân thiện sức khỏe.

Phát biểu tại hội thảo, PGS.TS Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch VBA nhấn mạnh: "Ngành đồ uống đang phải chuyển mình mạnh mẽ trước những đòi hỏi mới về sức khỏe và bảo vệ môi trường. Đổi mới công nghệ, tối ưu hóa quy trình sản xuất, cải tiến vật liệu bao bì và phát triển sản phẩm lành mạnh không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu tất yếu để doanh nghiệp tồn tại và phát triển bền vững".

Ông cũng cho rằng, cùng với việc chấp hành nghiêm các quy định như nghĩa vụ tái chế EPR, Luật Bảo vệ môi trường, ngành đồ uống cần mạnh dạn đầu tư công nghệ vào sản xuất tiết kiệm nguyên liệu đầu vào, tận dụng năng lượng tái tạo và đẩy mạnh tái chế phụ phẩm để vừa giảm chi phí, vừa tạo dựng niềm tin với người tiêu dùng.

Theo lãnh đạo VBA, quá trình này sẽ giúp ngành đồ uống Việt Nam không chỉ hội nhập nhanh hơn với xu thế quốc tế mà còn đảm bảo phát triển dài hạn trên nền tảng bền vững.

Hội thảo đã thống nhất hướng đi chiến lược: Phát triển ngành đồ uống theo mô hình sản xuất thông minh, lấy sức khỏe cộng đồng và bảo vệ môi trường làm kim chỉ nam, từ đó xây dựng vị thế vững chắc trong tương lai.