Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng, Việt Nam tiếp tục thúc đẩy lộ trình phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) bằng những hành động cụ thể ở cấp cộng đồng và doanh nghiệp. Một trong số đó là chương trình “Vì Môi trường xanh Quốc gia 2025”, vừa được khởi động với trọng tâm lan tỏa lối sống bền vững theo bộ tiêu chí ESG (Môi trường - Xã hội - Quản trị doanh nghiệp).

Viện Nghiên cứu Tăng trưởng xanh (Học viện Nông nghiệp Việt Nam) vừa ban hành Kế hoạch số 24/KH-AGG ngày 14/5, triển khai chương trình “Vì Môi trường xanh Quốc gia” giai đoạn 2025 - 2026 với chủ đề “Kỷ nguyên xanh - Kỷ nguyên vươn mình”.

Mục tiêu là truyền cảm hứng hành động vì môi trường, thúc đẩy phát triển bền vững và từng bước hiện thực hóa các cam kết Net Zero mà Việt Nam đã đưa ra tại các diễn đàn quốc tế.

Đây là năm thứ 13 chương trình được tổ chức, dưới sự phối hợp giữa Viện và Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam, cùng sự đồng hành của Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Năm nay, chương trình được thiết kế theo mô hình sự kiện xanh - tiết kiệm tài nguyên, giảm phát thải, có khả năng nhân rộng tại các địa phương.

Lễ phát động dự kiến sẽ diễn ra ngày 8/6 tại phố đi bộ Trần Nhân Tông (Hà Nội), với khoảng 1.000 người tham gia. Trong khuôn khổ sự kiện sẽ diễn ra chuỗi hoạt động như: triển lãm mô hình và sản phẩm xanh, cuộc thi “Đại sứ Xanh Quốc gia”, trình diễn thời trang “Green Fashion”, hội nghị “Hành trình đến Net Zero”, chiến dịch “Sống không rác thải” và công bố báo cáo khảo sát “Doanh nghiệp ESG Xanh Quốc gia 2025”.

TS Hoàng Hiệp, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Tăng trưởng xanh cho biết, Việt Nam đang phải đối mặt với áp lực môi trường ngày càng lớn do tốc độ đô thị hóa và phát triển kinh tế nhanh.

Tuy nhiên, việc thực thi Net-Zero vẫn còn thiếu đồng bộ và chưa tạo được chuyển biến mạnh mẽ trong hành vi cộng đồng. “Chúng ta cần thay đổi nhận thức xã hội, đồng thời mạnh dạn thử nghiệm các mô hình phát thải thấp tại khu vực đô thị", ông nói.

Theo ông Hiệp, các doanh nghiệp tư nhân đóng vai trò then chốt trong việc hiện thực hóa Net Zero. Việc tích hợp tiêu chí ESG vào hoạt động sản xuất kinh doanh không chỉ giúp gia tăng khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh.

Ông đề xuất áp dụng các cơ chế ưu đãi như tín dụng xanh, thuế xanh và hỗ trợ kỹ thuật để thúc đẩy thực thi. “Ngay cả những hành động đơn giản như chuyển sang phương tiện công cộng hay sử dụng thiết bị tiết kiệm điện cũng có thể giúp mỗi cá nhân giảm 5-7% khí thải. Đó là nền tảng của lối sống xanh mà chương trình hướng tới”, ông nói thêm.

Một điểm mới của chương trình năm nay là việc công bố kết quả khảo sát “Doanh nghiệp ESG Xanh Quốc gia 2025”, đánh giá toàn diện về mức độ bền vững, trách nhiệm xã hội và năng lực quản trị của doanh nghiệp Việt Nam.

TS. Trần Văn Miều, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam nhấn mạnh, đây là lần đầu tiên nước ta thực hiện đánh giá theo chuẩn ESG ở quy mô toàn quốc. Kết quả khảo sát sẽ giúp cộng đồng nhận diện các doanh nghiệp tiên phong, góp phần thúc đẩy xu hướng phát triển xanh trong khu vực tư nhân.

Tất cả hoạt động trong chương trình đều được yêu cầu đảm bảo yếu tố tiết kiệm, khả thi, sáng tạo và có tác động dài hạn. Kết quả sẽ được lượng hóa bằng các chỉ số cụ thể, phục vụ cho việc điều chỉnh chính sách và hoàn thiện mô hình phát triển xanh của Việt Nam.

Theo kế hoạch, chương trình sẽ kéo dài đến hết tháng 12/2026, được triển khai theo các giai đoạn cao điểm theo quý, hướng đến thay đổi thực chất trong hành vi, chính sách và năng lực thực thi Net Zero của các bên liên quan.