Chiều 18/4, tại Đà Nẵng, Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với Tổ chức các đối tác về quản lý môi trường biển Đông Á (PEMSEA) tổ chức lễ khởi động dự án về giảm thiểu ô nhiễm và duy trì dòng chảy môi trường tại các vùng biển Đông Á thông qua việc thực hiện quản lý tổng hợp lưu vực sông tại các nước ASEAN do Quỹ Môi trường toàn cầu (GEF) uỷ thác thông qua Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tài trợ.

Dự án thực hiện tại 6 quốc gia là Việt Nam, Lào, Campuchia, Indonexia, Malaysia, Philippines với mục tiêu chính là giảm thiểu ô nhiễm, cải thiện nguồn nước, quản lý ô nhiễm từ các hoạt động trên đất liền ra sông và biển, duy trì dòng chảy môi trường thông qua quản lý tổng hợp lưu vực sông và vùng biển ven bờ.

Tại Việt Nam, dự án được thực hiện từ năm 2025-2027 với tổng kinh phí 737.400 USD (tương đương hơn 18 tỷ đồng), chủ yếu trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn và vùng biển ven bờ thuộc thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam.

Phát biểu tại lễ khởi động dự án, Phó Cục trưởng Cục Môi trường Nguyễn Thiên Phương nhấn mạnh, lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn là một trong các lưu vực sông liên tỉnh lớn nhất Việt Nam và có lượng mưa trung bình lưu vực lớn. Tuy nhiên, trên thực tế, nguồn nước trên lưu vực không dồi dào, luôn phải đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng.

Kinh tế, xã hội phát triển cùng với việc phát triển công trình, đặc biệt công trình thuỷ điện trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn làm thay đổi dòng chảy. Vấn đề đô thị hóa, công nghiệp hóa, tăng dân số làm gia tăng yêu cầu cấp nước cả về số lượng và chất lượng, gia tăng các hoạt động xả thải nhất là nước thải chưa được xử lý đúng quy chuẩn kỹ thuật… gây sức ép lên chất lượng nguồn nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất. Lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn đang đối mặt với những vấn đề về môi trường và quản lý tài nguyên nước, xâm nhập mặn, ảnh hưởng tới vùng biển ven bờ.

Dự án lựa chọn triển khai các hoạt động trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn và vùng biển ven bờ thuộc tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng với mục tiêu xây dựng cơ chế quản lý bền vững và hiệu quả lưu vực sông và vùng biển ven bờ thông qua việc áp dụng các giải pháp liên ngành, bao gồm cải thiện chất lượng nước, giảm thiểu ô nhiễm, quản lý chất thải rắn (rác) và duy trì dòng chảy môi trường.

“Cục Môi trường, các Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng các cơ quan liên quan, các chính quyền địa phương, cộng đồng dọc lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn cùng các bên liên quan sẽ là các đơn vị trực tiếp, gián tiếp thực hiện, tham gia vào dự án và tiếp nhận các hỗ trợ kỹ thuật, tư vấn, tăng cường năng lực về quản lý, quản trị từ nguồn ra biển”, Phó Cục trưởng Cục Môi trường khẳng định.

Chia sẻ tại lễ khởi động, bà Aimee T. Gonzale, Giám đốc điều hành dự án PEMSEA cho biết hoàn toàn tin tưởng vào tiềm năng của mô hình thí điểm trong khuôn khổ dự án “Giảm thiểu ô nhiễm và duy trì dòng chảy môi trường tại các vùng biển Đông Á thông qua việc thực hiện quản lý tổng hợp lưu vực sông tại các nước ASEAN”.

Mô hình này không chỉ mang lại hiệu quả tích cực về môi trường mà còn có thể được nhân rộng đến các quốc gia tham gia dự án thông qua việc nâng cao năng lực và tăng cường hợp tác. Do đó, các cơ quan chức năng liên ngành, liên bộ tại các quốc gia cần phối hợp chặt chẽ để kịp thời giải quyết những vấn đề còn tồn đọng ở các lưu vực sông và khu vực ven biển.

Việc này sẽ góp phần cải thiện công tác quản lý tài nguyên nước, đặc biệt là tại khu vực thượng nguồn, đồng thời kiểm soát tốt các hoạt động gây ô nhiễm tại hạ lưu. Những nỗ lực này không chỉ mang lại lợi ích về môi trường mà còn tạo tác động tích cực đến phát triển kinh tế - xã hội, nhất là ở các khu vực lưu vực sông vốn đang chịu nhiều sức ép.

Bà Aimee khẳng định Việt Nam là nhân tố chính của dự án và tin tưởng sẽ triển khai thành công mô hình thí điểm, đóng góp vào mục tiêu chung của khu vực.