Phục dựng Phố Hiến cổ

Thương cảng Phố Hiến từng đi vào ca dao và tiềm thức người Việt như một minh chứng cho sự sầm uất, thịnh vượng của vùng đất này “thứ nhất Kinh kỳ, thứ nhì Phố Hiến”. Tuy nhiên, trước những biến động lịch sử, di sản quý giá này đang đứng trước nguy cơ mai một, đòi hỏi sự đầu tư kịp thời và toàn diện để bảo tồn và phát huy giá trị của Phố Hiến cổ.

Việc phục dựng Phố Hiện cổ không chỉ bảo tồn di sản mà còn mở ra cơ hội lớn để phát triển kinh tế - du lịch, thương mại, dịch vụ bền vững cho Hưng Yên; tạo ra nguồn thu lớn từ các hoạt động du lịch, phát triển các sản phẩm đặc trưng của địa phương, tăng việc làm và cải thiện đời sống người dân.

Theo UBND tỉnh Hưng Yên, đây là cơ hội vàng để phát triển du lịch vùng do Phố Hiến có vị trí gần Hà Nội, nằm trong khu vực Đồng bằng sông Hồng (ĐBSH) có lợi thế lớn về kết nối giao thông, dễ dàng thu hút du khách trong và ngoài nước.

So sánh với các địa phương khác như Hội An, Huế hay Hà Nội, du lịch Hưng Yên vẫn chưa được khai thác xứng tầm. Phục dựng Phố Hiến là cơ hội để tỉnh bứt phá trong lĩnh vực này. Dự án sẽ có hiệu ứng lan tỏa lớn, là động lực để phát triển kinh tế của Hưng Yên và các tỉnh lân cận trong khu vực ĐBSH.

Địa điểm thực hiện dự án sẽ triển khai trên quy mô 1.708,9ha thuộc địa bàn các phường: Minh Khai, Hiến Nam, Lam Sơn, Hồng Châu và các xã Quảng Châu, Hoàng Hanh, Tân Hưng, thành phố Hưng Yên. Sau khi hoàn thành, Phố Hiến cổ sẽ trở thành điểm đến văn hóa - lịch sử tầm cỡ quốc gia và quốc tế, hướng tới đề nghị UNESCO công nhận Phố Hiến là Di sản Văn hóa Thế giới…

Theo đó, sẽ xây dựng các không gian của Phố Hiến cổ, gồm: tái hiện không gian đô thị cổ Phố Hiến bao gồm quy hoạch, kiến trúc và không gian chức năng của thương cảng lớn nhất Việt Nam thế kỷ 16-17; phục dựng các di tích hiện hữu, khôi phục các công trình lịch sử đình, đền, chùa, nhà thờ cùng các công trình kiến trúc mang dấu ấn giao thoa văn hóa giữa người Việt và các cộng đồng thương nhân nước ngoài; lồng ghép giữa không gian đô thị cổ với cuộc sống đương đại, đảm bảo hài hòa giữa bảo tồn giá trị truyền thống và hiện đại, phục vụ mục tiêu khai thác và phát triển du lịch bền vững.

Phục dựng không gian giao thương quốc tế, tái hiện các ngôi nhà cổ, đặc trưng của Việt Nam và 12 quốc gia từng giao thương tại Phố Hiến; phục dựng thương cảng Xích Đằng; bảo tồn và phục dựng văn hóa giao thoa đa quốc gia.

Tỉnh Hưng Yên kỳ vọng, khi dự án hoàn thành sẽ tạo công việc ổn định cho ít nhất 10.000 lao động, nâng cao thu nhập, chất lượng sống của người dân địa phương; đóng góp vào ngân sách Nhà nước thông qua nguồn thu từ du lịch, dịch vụ và các hoạt động kinh tế phụ trợ.

Dự án phục dựng Phố Hiến được phân chia thành 4 phân khu chính, gồm: phân khu Phục Hiến (399,3ha), tâm điểm là khu vực tái hiện thương cảng quốc tế Phố Hiến xưa kết hợp không gian kinh tế đêm và các tuyến phố đi bộ đa văn hóa; Phân khu Lễ Hội (427,5ha) là khu vực trung tâm dành cho các hoạt động văn hóa, lễ hội, hội nghị; Phân khu Dịch vụ và biểu diễn Thực cảnh (467ha); Phân khu cây xanh sinh thái ven sông Hồng (415,1ha) tạo không gian trải nghiệm nông nghiệp và thư giãn cho du khách.

Ngoài ra, có 4.000 thuyền chèo tay, 100 thuyền gỗ cổ 2 tầng tái hiện các thuyền giao thương từ 12 quốc gia để trải nghiệm đường thủy.

Tổng mức đầu tư xây dựng và phục dựng Phố Hiến cổ dự kiến 47.241 tỷ đồng; thời gian thực hiện trong 10 năm (từ 2025-2035).

Xin ý kiến các Bộ về Đề án “Xây dựng và Phục dựng Phố Hiến cổ”

Ngày 4/4, thừa ủy quyền của Chủ nhiệm - Bộ trưởng Văn phòng Chính phủ, Phó Chủ nhiệm Văn Phòng Chính phủ Đỗ Ngọc Huỳnh đã ký Công văn số 2844 về kiến nghị của UBND tỉnh Hưng Yên về Đề án "Xây dựng và Phục dựng Phố Hiến cổ".

Công văn nêu rõ, xét đề nghị của Ủy ban nhân dân tỉnh Hưng Yên tại Báo cáo số 21 về Đề án “Xây dựng và Phục dựng Phố Hiến cổ”, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính giao các Bộ và các cơ quan liên quan khẩn trương nghiên cứu kiến nghị của Ủy ban nhân dân tỉnh Hưng Yên tại Báo cáo này. Cụ thể:

Phó Thủ tướng giao Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề xuất hướng xử lý và nhiệm vụ, giải pháp cụ thể của các Bộ, cơ quan, địa phương liên quan theo tinh thần “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả”, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong ngày 15/4/2025.

Giao các Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Tư pháp chủ động nghiên cứu kiến nghị của Ủy ban nhân dân tỉnh Hưng Yên, phối hợp chặt chẽ với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, khẩn trương thực hiện nhiệm vụ, bảo đảm kịp thời, hiệu quả và theo đúng quy định.

Nhằm quán triệt chỉ đạo của Phó Thủ tướng Mai Văn Chính, ngày 13/4, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương ký Công văn số 1542 gửi các Bộ Tài chính, Xây dựng, Nông nghiệp và Môi trường, Tư pháp phối hợp nghiên cứu, có ý kiến đối với các đề xuất, kiến nghị của Ủy ban nhân dân tỉnh Hưng Yên liên quan đến sự cần thiết: về chủ trương triển khai thực hiện dự án; về chống ngập lụt và bảo vệ môi trường; về nguồn vốn đầu tư; về ưu đãi đầu tư; về tiến độ giải phóng mặt bằng theo chức năng quản lý Nhà nước của các Bộ để Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.