Từ đất hoang đến mô hình nông nghiệp công nghệ cao
Con đường nhỏ dẫn vào cánh đồng xưa kia bỏ hoang nay rực rỡ màu xanh ở phường Nguyệt Viên (tỉnh Thanh Hóa). Trên nền đất từng khô cằn, hàng loạt nhà màng trắng tinh khôi hiện lên, phản chiếu nắng chiều lung linh. Bên trong là những luống cà chua đỏ au, chùm nho tím trĩu quả, vườn dưa vàng căng mọng. Tất cả mang đến diện mạo mới, tràn đầy sức sống.
Ít ai ngờ, người khởi dựng cơ ngơi này lại là một cô gái sinh năm 1991, chị Lê Thị Hồng Duyên. Sau thời gian du học, thay vì lập nghiệp ở phố thị, chị chọn về quê, bắt tay cùng cha cải tạo 4 ha đất bỏ hoang. Quyết định ấy từng khiến nhiều người bất ngờ, thậm chí hoài nghi. Có người bảo “con gái mà làm nông thì cực lắm”, có người quả quyết đất ấy “khó mà làm nên cơm cháo”. Nhưng chị Duyên nghĩ khác: “Nếu không thử thì đất mãi hoang. Còn làm, dù thất bại cũng có thêm bài học”.
Chị Lê Thị Hồng Duyên, Giám đốc HTX Cả Tổ cho biết, các sản phẩm nông sản của HTX không sử dụng thuốc trừ sâu, thay vào đó áp dụng biện pháp sinh học và chế phẩm thân thiện với môi trường. Ảnh: Thu Thủy.
Hành trình dựng nông trại bắt đầu bằng những ngày san lấp, đào mương, dựng khung thép. Những gian nhà màng đầu tiên tuy nhỏ bé nhưng chất chứa bao mồ hôi, kỳ vọng. Rồi quả dưa vàng đầu tiên chín ngọt, không chỉ là thành quả lao động mà còn là minh chứng rằng tri thức có thể làm thay đổi ruộng đồng.
Từ những vụ mùa ban đầu, người dân địa phương dần thay đổi cách nhìn. Họ tò mò tìm hiểu hệ thống tưới nhỏ giọt, cách trồng rau quả không thuốc trừ sâu. Mảnh đất vốn bị bỏ mặc đã thành “đất hy vọng”, mở ra hướng đi mới cho nông nghiệp sạch.
Tại HTX Cả Tổ, công nghệ cao được áp dụng đồng bộ vào mọi khâu sản xuất. Hệ thống nhà màng, nhà lưới giúp kiểm soát nhiệt độ, ánh sáng và độ ẩm, bảo vệ cây trồng trước tác động thời tiết và sâu bệnh. Công nghệ tưới nhỏ giọt Israel được lắp đặt trên toàn bộ diện tích, vừa tiết kiệm đến 40% lượng nước, vừa cung cấp dinh dưỡng chính xác cho từng gốc cây. HTX còn sử dụng cảm biến môi trường và phần mềm quản lý canh tác, cho phép theo dõi tình trạng đất, nước, dinh dưỡng trên điện thoại thông minh, từ đó kịp thời điều chỉnh quy trình sản xuất.
Không chỉ vậy, toàn bộ phân bón tại HTX đều là hữu cơ vi sinh; thuốc bảo vệ thực vật hóa học được thay thế bằng chế phẩm sinh học an toàn. Nhờ đó, sản phẩm vừa đảm bảo chất lượng, vừa đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường. Nông sản làm ra đồng đều về mẫu mã, có khả năng truy xuất nguồn gốc, dễ dàng tham gia chuỗi cung ứng hiện đại. Đặc biệt, nhờ công nghệ cao, HTX giảm đáng kể chi phí nhân công, tăng năng suất 20–30% so với cách canh tác truyền thống.
Kết tinh tri thức, lan tỏa niềm tin
Năm 2016, chị Duyên cùng 7 thành viên khác thành lập Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Cả Tổ. Đây không chỉ là nơi sản xuất mà còn là môi trường học hỏi, nơi tri thức và công nghệ trở thành nền tảng. HTX mạnh dạn đầu tư hệ thống nhà màng khép kín, tưới nhỏ giọt tiết kiệm nước, phân hữu cơ thay cho hóa chất. Nhờ đó, sản phẩm vừa an toàn vừa được thị trường đón nhận.
Đến nay, dưa vàng, nho, cà chua mang thương hiệu Cả Tổ đã có mặt tại nhiều cửa hàng nông sản sạch, mang lại doanh thu ổn định khoảng 800 triệu đồng/năm, tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương. Ban đầu HTX cũng trải qua không ít khó khăn: thiếu vốn, kỹ thuật chưa đồng bộ, có vụ mùa thất bại. Nhưng nhờ kiên trì học hỏi từ các mô hình tiên tiến, các thành viên ngày càng tích lũy thêm kinh nghiệm, nâng cao hiệu quả sản xuất.
Hệ thống nhà màng khép kín, tưới nhỏ giọt tiết kiệm nước mang lại hiệu quả kinh tế cao. Ảnh: Thu Thủy.
Sau gần một thập kỷ, HTX Cả Tổ đã tích tụ thêm 2 ha đất, đầu tư hơn 6 tỷ đồng để hoàn thiện mô hình nông nghiệp công nghệ cao khép kín. Ngoài 10.000 m² nhà màng, HTX còn xây dựng hệ thống “sông trong ao” nuôi cá, vừa đa dạng sản phẩm, vừa tăng nguồn thu. Doanh thu hằng năm đã vượt 1 tỷ đồng, đời sống thành viên HTX và lao động địa phương ổn định hơn.
Không dừng lại ở sản xuất, HTX còn thử nghiệm giống nho Hàn Quốc, dâu tây và mở rộng sang du lịch trải nghiệm. Học sinh, du khách được trực tiếp hái quả, tham quan mô hình xanh, học về cách làm nông nghiệp sạch. Từ nông sản, Cả Tổ còn gieo thêm niềm vui, kiến thức và trải nghiệm cho cộng đồng.
Chị Duyên tâm sự: “Điều tôi muốn chứng minh là nông nghiệp, nếu biết ứng dụng khoa học – công nghệ và khai thác lợi thế đất đai, hoàn toàn có thể trở thành con đường làm giàu bền vững. Quan trọng nhất là giữ tình yêu với ruộng đồng, với quê hương”.
Ngày nay, HTX Cả Tổ không chỉ là địa chỉ cung ứng nông sản sạch mà còn trở thành điểm đến học tập, tham quan cho nhiều đoàn trong và ngoài tỉnh. Những tiếng cười trẻ thơ vang lên trong nhà màng, những bàn tay nhỏ hái trái chín đỏ chính là minh chứng cho một tương lai nông nghiệp hiện đại, bền vững và gắn kết cộng đồng.
