Từ khẳng định tại miền Trung – Tây Nguyên

Giống DT45 là giống lúa thuần được Viện Di truyền Nông nghiệp (Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam) chọn tạo bằng phương pháp lai tích lũy giữa giống lúa IRBB5 mang gen kháng bệnh bạc lá xa5 và giống lúa MT508-1 kết hợp với chọn lọc bằng chỉ thị phân tử và nuôi cấy bao phấn.

Qua kết quả SX mở rộng tại các tỉnh DHNTB và Tây Nguyên, giống lúa DT45 có thời gian sinh trưởng ngắn, vụ Xuân 110-115 ngày, vụ Hè Thu, Mùa 90-95 ngày; bộ lá đứng, màu xanh đậm, cứng cây, năng suất cao, chất lượng cơm khá, ít nhiễm bệnh bạc lá, đạo ôn, rầy nâu; đã được Bộ NN-PTNT công nhận chính thức là giống lúa mới cho các tỉnh phía Bắc từ năm 2013.

Theo báo cáo các địa phương, diện tích DT 45 được gieo trồng ở một số tỉnh phía Bắc đạt khoảng 1.500 ha, trong đó tập trung gieo trồng nhiều nhất ở các tỉnh Bắc Trung Bộ. Sau khi giống DT45 chinh phục nông dân phía Bắc với kết quả ngoài mong đợi, trong năm 2013-2015 giống lúa này tiếp tục “Nam tiến” và được trồng thử tại một số tỉnh Duyên hải Nam Trung bộ và Tây Nguyên.

Kết quả các mô hình trình diễn cho thấy giống lúa DT45 ngắn ngày tương đương với các giống lúa KD18 và Q5, cứng cây chịu thâm canh, ít nhiễm rầy nâu, bạc lá, đạo ôn hơn so với lúa đối chứng; đặc biệt thích nghi với vùng sinh thái thâm canh 2 vụ lúa Duyên hải Nam Trung bộ và Tây Nguyên trên chân đất vàn và vàn trũng. Cụ thể, tại huyện Hoài Nhơn (Bình Định) giống lúa DT45 được gieo trồng ở các vụ Mùa 2013, Đông Xuân 2014 và vụ Hè Thu 2014 khoảng trên 600 ha tại 7 HTX và DT45 có khả năng chống chịu và cho năng suất cao hơn các giống đại trà ĐV108, KD18…

Đặc biêt, vụ ĐX 2014 – 2015 mặc dù thời tiết gây bất lợi cho đầu thời kỳ gieo sạ, ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của giống, tuy nhiên nhiên ở 2 địa điểm sản xuất mở rộng, năng suất đạt trung bình trên 70 tạ/ha, trong khi giống lúa đối chứng chỉ đạt 58,5 tạ/ha. Vụ 3 năm 2014, đầu vụ gặp hạn hán thiếu nước, cuối vụ  gặp mưa dông, độ ẩm cao nhiều giống lúa đại trà nhiễm bạc lá nhưng giống DT45 ít nhiễm hơn nên vẫn ổn định năng suất thực thu gần 57 tạ/ta (cao hơn ĐV 108 gần 17 tạ/ha).

Tương tự, tại Trạm giống cây trồng Phú Thiện (Gia Lai) giống DT45 cho năng suất đạt 75 tạ/ha ở vụ mùa 2013; từ 81,7- 96,7 tạ/ha ở vụ Mùa và vụ Xuân 2014; cao hơn lúa đối chứng KD18 từ 19-21%. Ngoài ra lúa DT45 còn có thời gian sinh trưởng tương đương KD18, ĐV108, cứng cây, ít bạc lá, rầy nâu, đạo ôn, chống đổ ngã, đặc biệt chịu rét, chịu nóng và chịu thâm canh hơn lúa KD18 và Q5.

Còn tại tỉnh Quảng Ngãi qua 2 vụ SX liền kề gần đây giống lúa thuần DT45 đã phát huy những ưu điểm vượt trội như ít sâu bệnh, thời gian sinh trưởng ngắn, vụ ĐX từ 105-110 ngày, vụ HT 87-90 ngày, đây là thời gian rất phù hợp trong điều kiện thời tiết biển đổi khắc nghiệt như hiện nay ; cho năng suất cao và phù hợp với tập quán canh tác của nông dân ở các huyện Tư Nghĩa, Mộ Đức, Sơn Tịnh nên có thể mở rộng diện tích ra SX đại trà thay thế các giống lúa dài ngày.

Giống lúa DT 45 ngày càng được người dân miền Trung - Tây Nguyên ưu thích

Từ các đặc điểm của giống lúa DT 45, sau 2 năm trình diễn mô hình các Sở NN-PTNT Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Gia Lai đã đề nghị Cục Trồng trọt xem xét công nhận cho sản xuất thử để sớm công nhận chính thức giống lúa DT45 là giống cây trồng nông nghiệp mới cho vùng Duyên hải Nam Trung bộ, Tây Nguyên. Và, ngày 12/10/2015, Cục Trồng trọt đã phúc đáp công văn của Viện Di truyền Nông nghiệp được phép sản xuất giống lúa DT45 tại các tỉnh vùng Duyên hải Nam Trung bộ và Tây Nguyên.

Đến chủ sở hữu giống lúa ĐT 45

Bà Võ Thị Thu Vân, GĐ Công ty TNHH Nông Lâm nghiệp TBT (Quảng Ngãi) cho biết: Ngay từ khi mới được “khai sinh” chúng tôi đã nhận thấy giống lúa DT 45 có nhiều ưu điểm nổi trội năng suất cao, chống chịu sâu bệnh tốt và thích nghi trên diện rộng tại nhiều vùng khí hậu, chân đất và đã khẳng định tại các tỉnh phía Bắc và Bắc Trung bộ, do vậy năm 2013 chúng tôi đã phối hợp với Viện Di truyền Nông nghiệp đưa giống lúa DT 45 vào trình diễn tại các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên. Sau 2 năm trình diễn ở các mùa vụ khác nhau giống lúa này đã được ngành nông nghiệp các địa phương và bà con nông dân đón nhận và diện tích ngày càng được mở rộng nhất là các tỉnh Bình Định, Quảng Ngãi, Gia Lai…

Từ thực tế đó Cty đã quyết định mua lại bản quyền trên cả nước giống lúa DT45 của Viện Di truyền Nông nghiệp Việt Nam và đến ngày 03/11/2015 Văn phòng Bảo hộ giống cây trồng - Cục Trồng trọt đã chính thức chấp nhận chuyển nhượng và cấp bằng bảo hộ đối với giống lúa DT 45 cho chủ sở hữu là Cty TNHH Nông lâm nghiệp TBT.

Bà Vân phấn khởi cho biết: Sau khi sở hữu giống lúa này chúng tôi có điều kiện để tiến hành mở rộng diện tích trên cả nước đặc biệt là các tỉnh miền Trung – Tây Nguyên và chúng tôi cũng đang khẩn chương phối hợp với các địa phương trong khu vực làm các thủ tục để đề nghị Cục trồng trọt công nhận chính thức giống lúa DT 45 là giống cây trồng mới tại khu vực miền Trung – Tây Nguyên.