Thứ sáu 16/05/2025 - 13:18
Phóng sự
Dinh Độc lập: Nguồn gốc tên gọi và tác dụng
Thứ Ba 13/01/2009 - 08:00
Dinh Độc lập tại Thành phố Hồ Chí Minh có từ bao giờ, ai đặt tên? Ai là người thiết kế và hiện nay được gọi là gì, dùng để làm gì?
* Nhắn bạn Lê Văn Thu, Tân Phong, Ninh Xuân, Ninh Hòa, Khánh Hòa
Trường hợp của bạn không phải dị tật. Không có gì đáng lo ngại và không cần “sửa chữa” gì đâu. Lâu ngày sẽ thích nghi thôi.
* Dinh Độc lập tại Thành phố Hồ Chí Minh có từ bao giờ, ai đặt tên là Dinh Độc lập? Ai là người thiết kế xây dựng và hiện nay được gọi là gì, dùng để làm gì?
Phan Thanh Hương, TT Phố Châu, Hương Sơn, Hà Tĩnh
Năm 1858, Pháp nổ súng tấn công Đà Nẵng mở đầu cuộc chiến tranh xâm chiếm Việt Nam. Năm 1867, Pháp chiếm xong lục tỉnh Nam kỳ (Biên Hoà, Gia Định, Định Tường, Vĩnh Long, An Giang, Hà Tiên). Ngày 23 tháng 2 năm 1868, Thống đốc Nam Kỳ Lagrandière đã làm lễ đặt viên đá đầu tiên khởi công xây dựng Dinh Thống đốc Nam Kỳ mới tại Sài Gòn thay cho dinh cũ được dựng bằng gỗ vào năm 1863.
Dinh mới được xây dựng theo đồ án do kiến trúc sư Hermite phác thảo (người phác thảo đồ án Tòa thị sảnh Hongkong). Viên đá lịch sử này là khối đá lấy ở Biên Hòa, hình vuông rộng mỗi góc 50 cm, có lỗ bên trong chứa những đồng tiền hiện hành thuở ấy bằng vàng, bạc, đồng có chạm hình Napoleon đệ tam. Công trình này được xây cất trên một diện tích rộng 12 ha, bao gồm một dinh thự lớn với mặt tiền rộng 80 m, bên trong có phòng khách chứa 800 người, và một khuôn viên rộng với nhiều cây xanh và thảm cỏ. Phần lớn vật tư xây dựng dinh được chở từ Pháp sang.
![]() |
![]() |
Dinh nguyên thủy (trên) và Dinh Độc Lập ngày nay (dưới) |
Do chiến tranh Pháp - Phổ 1870 nên công trình này kéo dài đến 1873 mới xong. Từ 1871 đến 1887, dinh được dành cho Thống đốc Nam kỳ (Gouverneur de la Cochinchine) nên gọi là dinh Thống đốc. Từ 1887 đến 1945, các Toàn quyền Đông Dương (Gouverneur-général de l'Indochine Française) đã sử dụng dinh thự này làm nơi ở và làm việc nên dinh gọi là dinh Toàn quyền.
Ngày 7 tháng 9 năm 1954 Dinh được bàn giao giữa đại diện Pháp, tướng 5 sao Paul Ely, và đại diện Việt Nam là Ngô Đình Diệm. Năm 1955, sau một cuộc trưng cầu dân ý, Ngô Đình Diệm phế truất Quốc trưởng Bảo Đại và lên làm Tổng thống, sau đó đổi tên dinh này thành Dinh Độc Lập. Theo thuật phong thủy của Dinh được đặt ở vị trí đầu rồng, nên Dinh cũng còn được gọi là Phủ đầu rồng. Ngày 27 tháng 2 năm 1962, hai viên phi công Nguyễn Văn Cử và Phạm Phú Quốc, lái 2 máy bay AD6 ném bom làm sập toàn bộ phần chính cánh trái của Dinh. Do không thể khôi phục lại, Ngô Đình Diệm đã cho san bằng và xây một dinh thự mới ngay trên nền đất cũ theo đồ án thiết kế của kiến trúc sư Ngô Viết Thụ, người Việt Nam đầu tiên đạt giải Khôi nguyên La Mã.
Dinh Độc Lập mới đã được khởi công xây dựng vào ngày 1/7/1962. Công trình đang xây dựng dở dang thì Ngô Đình Diệm bị phe đảo chính ám sát (2/11/1963). Do vậy, ngày khánh thành Dinh, 31/ 10/1966, người chủ tọa buổi lễ là Nguyễn Văn Thiệu. Nguyễn Văn Thiệu sống ở dinh này từ tháng 10/1967 đến ngày 21/4/1975.
Sau ngày giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, Dinh Độc Lập được đổi thành Hội trường Thống Nhất. Nơi này được đặc cách xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt theo Quyết định số 77A/VHQĐ ngày 25/6/1976 của Bộ Văn hóa (nay là Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch).
Dinh cao 26 m, tọa lạc trong khuôn viên rộng 12 ha rợp bóng cây. Bên ngoài hàng rào phía trước và phía sau Dinh là 2 công viên cây xanh. Giữa những năm 1960, đây là công trình có quy mô lớn nhất miền Nam và có chi phí xây dựng cao nhất (150.000 lượng vàng). Các hệ thống phụ trợ bên trong Dinh hiện đại: điều hòa không khí, phòng chống cháy, thông tin liên lạc, nhà kho. Tầng hầm chịu được oanh kích của bom lớn và pháo. Mặt tiền của Dinh được trang trí cách điệu các đốt mành trúc phỏng theo phong cách các bức mành tại các ngôi nhà Việt và họa tiết các ngôi chùa cổ tại Việt Nam. Các phòng của Dinh được trang trí nhiều tác phẩm non sông cẩm tú, tranh sơn mài, tranh sơn dầu. . Đây là di tích lịch sử văn hoá nổi tiếng được đông đảo du khách trong nước và nước ngoài đến tham quan.
Link nội dung: https://nongnghiepmoitruong.vn/dinh-doc-lap-nguon-goc-ten-goi-va-tac-dung-d27102.html